Sơ đồ chiến thuật của "Tam sư" hiện tại không hiệu quả vì Jude Bellingham và Phil Foden dẫm chân nhau. |
Các đời HLV tuyển Anh trước đây từng nhận thất bại thê thảm với trường hợp của Frank Lampard và Steven Gerrard. Vấn đề nơi hàng tiền vệ góp phần khiến “Thế hệ vàng” của đội bóng thập niên 2000 chưa bao giờ gặt hái thành công.
Tại EURO 2024, HLV Gareth Southgate gặp thử thách tương tự với Phil Foden và Jude Bellingham. Trong trận hoà Slovenia 0-0 rạng sáng 26/6 (giờ Hà Nội), hai ngôi sao này chơi với ý đồ luân phiên hoán đổi vị trí trên sân nhưng không hiệu quả.
Cách bố trí trên khiến “Tam sư” thi đấu thiếu sức sáng tạo và sự đột phá, đặc biệt bên hành lang trái. Bước vào vòng knock-out, HLV Southgate cần mạnh dạn thay đổi, nơi ông nhiều khả năng sẽ phải chọn giữa Bellingham hoặc Foden, để hàng công chơi khởi sắc hơn.
Vấn đề nan giải
Foden và Bellingham là hai “Cầu thủ hay nhất mùa 2023/24” của Premier League và La Liga. Vị trí sở trưởng của cả hai đều ở vai trò số 10, chơi trung lộ sau lưng trung phong cắm. Vấn đề phát sinh khi cả hai cùng lúc ra sân cho ĐTQG.
Bản đồ vị trí trung bình của các cầu thủ tuyển Anh trong cuộc đối đầu Slovenia tại lượt cuối vòng bảng làm rõ bài toán mà HLV Southgate gặp phải. Ở đó, nơi hai cầu thủ này chủ yếu xuất hiện trong thời gian thi đấu gần như trùng nhau. Nói cách khác, hai ngôi sao có khả năng sáng tạo hàng đầu châu Âu dẫm chân nhau.
Bản đồ vị trí trung bình của các cầu thủ tuyển Anh trong trận hoà 0-0 trước Slovenia hôm 26/6 tại lượt cuối bảng C. Ảnh: Telegraph. |
HLV Southgate toan tính để Foden và Bellingham liên tục hoán đổi vị trí trên sân, trong bối cảnh “Tam sư” chơi theo hệ thống 4-1-4-1 khi bước vào trận đấu. Foden đá chính bên cánh trái, còn Bellingham trong vai trò số 10 thi đấu cạnh Conor Gallagher, người chơi như một tiền vệ box-to-box.
Ở đó, tuyển Anh có thể tận dụng những pha kéo bóng vào trung lộ của Foden như anh thường làm tại Manchester City. Thời điểm đó, Bellingham từ trung tâm sẽ chạy chỗ ra biên trái để tạo khoảng trống. Tuy nhiên, khác với dự kiến, hai cầu thủ này đều chơi như thể muốn thoát khỏi hành lang trái thay vì khai thác nó.
Hệ quả là cánh trái tuyển Anh thiếu một mũi khoan thường trực, người có khả năng kéo bóng xuống đáy biên rồi thực hiện những đường chuyền vào, hoặc đột phá cá nhân.
Ở vị trí hậu vệ trái, Kieran Trippier không thể dâng cao để khoả lấp khoảng trống này. Anh sẽ bỏ lại khoảng sân mênh mông sau lưng mà đối phương chực chờ tận dụng. Đó là còn chưa kể vị trí sở trường của ngôi sao Newcastle là hậu vệ phải. Cầu thủ này cũng thuận chân phải.
Trong bối cảnh đó, Foden cũng không thể thay đổi lối đá sang phong cách bám biên hơn. Theo dõi Man City mùa 2023/24, chân sút 24 tuổi có thể xuất phát ở cả hai cánh lẫn trung lộ. Song, dù ra sân trong vai trò nào, anh hay nhất khi chủ động cầm bóng vào trung tâm, rê dắt trong phạm vi hẹp và tận dụng cơ hội để bắn phá từ tuyến hai.
HLV Southgate phải tìm ra phương án để cánh trái tuyển Anh hoạt động tốt hơn. |
Nếu đẩy Foden sang biên phải, nơi mà các CĐV Anh tin là vị trí sở trường của ngôi sao này, để thay Bukayo Saka, đồng thời mang một tiền đạo cánh trái thuần tuý vào sân, khả năng Bellingham và Foden dẫm chân nhau khả năng cao vẫn tiếp diễn.
Cầu thủ Man City vẫn sẽ thường xuyên thực hiện những pha "cut-inside", trong khi Bellingham vốn đã chứng tỏ bản thân không giỏi việc liên tục hoán đổi vị trí từ trung lộ ra cánh. Như vậy khác nào đem vấn đề từ cánh trái sang cánh phải.
Đến thời điểm này của EURO 2024, HLV Southgate chưa lần nào cho Foden thay Saka ở hành lang phải. Song, cần nhớ rằng cánh này với sự hỗ trợ của hậu vệ Kyle Walker đang trình diễn ổn. Bằng chứng là cả hai bàn thắng của “Tam sư” tại vòng bảng đều xuất phát từ đây.
Bellingham hoặc Foden?
Trong trận đấu với Slovenia hôm 26/6, Foden chơi năng nổ hơn Bellingham, với việc thường chủ động lùi sâu để nhận bóng và triển khai lối chơi cho cả cả đội. Việc này lẽ ra thuộc nhiệm vụ của cầu thủ chơi hộ công, Bellingham, nhưng anh bị Foden chiếm mất.
Đây không phải vấn đề duy nhất mà HLV Southgate gặp phải với trường hợp của Bellingham. Việc Harry Kane thường xuyên lùi sâu từ vị trí tiền đạo cắm để phối hợp cùng tuyến dưới cũng góp phần lấy bớt một phần công việc khác của tiền vệ 20 tuổi.
Không có khả năng hoán đổi vị trí sang cánh, đồng thời bị các đồng đội giành hết phần việc, thật khó để thấy cầu thủ Real Madrid trên sân. "Bellingham như người thừa trong trận đấu tại lượt cuối bảng C của tuyển Anh", Telegraph bình luận.
Tuyển Anh phải lựa chọn giữa Foden và Bellingham cho vị trí số 10, nếu muốn chơi tấn công tốt hơn khi bước vào vòng knock-out. |
Giải pháp cho “Tam sư” là sử dụng một tiền đạo cánh thực thụ, người có khả năng kéo bóng xuống đáy biên và tạo đột biến. Lựa chọn hợp lý nhất có thể là Eberechi Eze hoặc Anthony Gordon. Khi đó, người nào chơi ở vị trí số 10 mới không bị giành phần việc trên sân.
Nếu Southgate dám nhìn vào sự thật và mạnh dạn thực hiện đổi mới tại vòng 16 đội, chỉ Bellingham hoặc Foden được ra sân từ đầu trong vai trò số 10. Việc phải lựa chọn giữa hai cầu thủ hộ công xuất sắc hàng đầu châu Âu sẽ tạo ra cơn đau đầu không dễ chịu cho chiến lược gia 53 tuổi.
Quyết định cuối cùng sẽ dựa trên những thử nghiệm của HLV Southgate trong các buổi tập. Nếu ông không quyết đoán, hành lang trái thiếu sức công phá sẽ không thể giúp tuyển Anh làm khó các đối thủ tại vòng knock-out.
Cuốn “The Italian Job” do cố danh thủ Gianluca Vialli viết chung với nhà báo nổi tiếng Gabriele Marcotti mang tới độc giả góc nhìn khác biệt về bóng đá Italy, nơi cuộc chơi được coi như đánh trận.