 |
Ngày 4/3, chiếc thẻ giao dịch có hình cầu thủ Tom Brady được bán với giá kỷ lục 1,3 triệu USD. Cùng lúc đó, Bitcoin đạt giá trị vốn hóa trên 1.000 tỷ USD. Bức ảnh JPEG của tác giả Beeple đã được đấu giá gần 70 triệu USD, trong khi giá khởi điểm chỉ là 100 USD.
Theo New York Times, những sự kiện kỳ lạ này có mối liên hệ với nhau. Nhiều tháng qua, các nhà đầu tư chuyên nghiệp đã đẩy giá cổ phiếu, bất động sản lên cao từng ngày. Giờ đây, các loại tài sản rủi ro nhất, và cũng kỳ quặc nhất như thẻ giao dịch, giày sneaker và vật phẩm trên mạng cũng tăng giá mạnh.
"Người Mỹ đang làm những điều ngớ ngẩn"
Đà tăng trưởng này được thúc đẩy bởi một số yếu tố đặc biệt. Ngay cả khi hàng triệu người bị mất việc trong đại dịch, một số người có tài sản tăng mạnh nhờ gói trợ cấp, kích thích của chính phủ Mỹ nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên khi họ tích lũy được nhiều tiền, các khoản đầu tư truyền thống như cổ phiếu, trái phiếu lại kém hấp dẫn hơn.
Những người có đầu óc sáng tạo, cảm thấy buồn chán vì đại dịch đã chấp nhận rủi ro nhiều hơn. Reddit hay Discord là những cộng đồng phổ biến của giới giao dịch tài sản ảo. Một số ứng dụng như Robinhood hay nền tảng tiền mã hóa Coinbase cũng được tận dụng để giao dịch.
 |
| Thẻ giao dịch của Tom Brady được bán với giá kỷ lục 1,3 triệu USD. Ảnh: DailyMail. |
Xu hướng trên tạo ra những "bong bóng" nhỏ, khiến các thuật ngữ như SPAC (Special Purpose Acquisition Company - công ty thâu tóm với mục đích đặc biệt), hay NFT (Non Fungible Token - token không thể thay thế) trở nên phổ biến tương đương S&P (sàn giao dịch chứng khoán).
Nhu cầu cho các loại tài sản trên cũng tăng vọt với những công ty phát hành cổ phiếu lần đầu (IPO) trong khoảng thời gian này, như nền tảng chơi game Roblox hay Coupang, website mua sắm được ví như "Amazon của Hàn Quốc".
"Đây chỉ là một chu kỳ bị dồn nén, khi người Mỹ không biết dùng tiền làm gì. Do đó, họ đang làm những điều ngớ ngẩn", Howard Lindzon, nhà đầu tư và bình luận thị trường nhận xét.
Cơn sốt diễn ra trong thời điểm kinh tế Mỹ suy thoái nặng nề, khiến các nhà đầu tư gặp rủi ro lớn. Một số người đã mất khoản tiền khổng lồ trên Robinhood. Các tài sản như Bitcoin cũng rất dễ sụt giá, trong khi giày sneaker và NFT là trào lưu mới, đang được thổi phồng quá mức nên rất khó ước tính giá trị của chúng về lâu dài.
Hiện tại, những "bong bóng" này dường như không gây rủi ro lớn cho hệ thống tài chính. Tuy nhiên, một số nhà đầu tư đã bày tỏ lo ngại.
"Nhiều người đang cổ vũ (các bong bóng này), nhưng cũng có người lắc đầu và bỏ đi, tự hỏi khi nào 'bong bóng' sẽ vỡ", Jane Leung, Giám đốc đầu tư tại ngân hàng SVB (Mỹ) cho biết.
 |
| DJ 3lau kiếm được 11,7 triệu USD từ các sản phẩm NFT. Ảnh: Getty Images. |
Cơn sốt mang tên NFT
Luật sư Matthew Schorr là một trong những người tham gia trào lưu. Nhiều năm qua, ông đã quan tâm đến các khoản đầu tư sốt dẻo, nhưng không còn hứng thú với thị trường chứng khoán và Bitcoin khi bạn của Schorr nói rằng chúng là "tiền giả".
Giờ đây, vị luật sư 35 tuổi cảm thấy tiếc nuối vì giá Bitcoin đã lên hơn 57.000 USD, nghĩa là 8 Bitcoin được Schorr dùng để mua chiếc bánh pizza của Domino vào năm 2011 tương đương hơn 400.000 USD hiện nay.
Không muốn bỏ lỡ cơ hội, Schorr vào tháng 1 đã chi 5.000 USD mua 351 video từ NBA Top Shot, website kinh doanh những video nổi bật của giải Bóng rổ Nhà nghề Mỹ (NBA). Theo Momentranks.com, giá trị những đoạn video ấy đã lên hơn 67.000 USD.
Những video mà Schorr sưu tầm được gọi là NFT. Chúng sử dụng blockchain để xác thực nội dung như video, hình ảnh hoặc bài hát là duy nhất.
Tuy nhiên, NFT cũng là một trong những loại tài sản bị nghi ngờ nhất, vì chúng có thể được sao chép và chia sẻ liên tục. Dù vậy, vẫn có nhiều người bị thuyết phục với loại tài sản này, hoặc đơn giản là do tâm lý FOMO (Fear Of Missing Out - sợ bị bỏ lỡ).
"Tôi đang cố nắm bắt xu hướng để không bị 'tụt hậu' thêm một lần. Kiểu lợi nhuận mang lại trong 6 tuần này chưa từng xuất hiện với bất cứ phương tiện tài chính nào", Schorr cho biết ông dành 5 giờ mỗi ngày để nghiên cứu thị trường, trao đổi với các nhà sưu tầm NFT trên Discord. Tháng trước, NBA Top Shot ghi nhận tổng doanh thu vượt 232 triệu USD, bao gồm 47,5 triệu USD doanh thu chỉ trong một ngày.
 |
| Bitcoin, giày sneaker và NFT đang là xu hướng đầu tư hiện nay. Ảnh: New York Times. |
Phần lớn xu hướng đầu tư này bắt nguồn từ năm ngoái, sau khi đại dịch Covid-19 tàn phá thế giới. Những động thái trợ cấp, cắt lãi suất cho vay của chính phủ Mỹ và một số nước khiến lượng tiền trong hệ thống tài chính toàn cầu tăng gấp đôi, khuyến khích mọi người chi tiêu nhiều hơn.
Theo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), khoản tiền được gửi trong các ngân hàng đã đạt 16,45 nghìn tỷ USD vào tháng 2, cao hơn 3 nghìn tỷ USD so với tháng 1/2020. Lãi suất do Fed đưa ra đã gần bằng 0 từ tháng 3 năm ngoái, khiến các khoản đầu tư truyền thống giảm sức hút.
Sự phổ biến của NFT tăng nhanh trong thời gian gần đây. Vào tháng 2, một bức ảnh GIF của meme "mèo 7 màu" Nyan Cat được bán với giá 580.000 USD. Ca sĩ Grimes hay Steve Aoki đã thu về hàng triệu USD từ những sản phẩm NFT của họ. Ngày 4/3, bức ảnh kỹ thuật số có tên Everydays - The First 5000 Days, đã được tác giả Beeple (tên thật là Mike Winkelmann) bán trên sàn NFT với giá 69,3 triệu USD.
Slava Rubin, nhà sáng lập startup tư vấn đầu tư Vincent, cho biết website của anh đã thu hút hàng chục nghìn người dùng. Vào tháng 2, sự quan tâm đến NFT tăng đến 44%, các tài sản sưu tầm tăng 33%, trở thành danh mục tăng trưởng cao nhất trên trang web.
DJ 3lau đã kiếm được 11,7 triệu USD từ việc bán vật phẩm NFT liên quan đến một album đã phát hành từ trước. Không chỉ nhận được mã token đại diện cho phiên bản gốc của album, người mua còn có thể truy cập kho nhạc mới, bản sao đĩa than của những tác phẩm.
 |
| Scott Cutler, CEO StockX, website bán giày tsneaker và đồ sưu tầm, cho biết doanh số bán giày trong tháng 1 tăng gần gấp đôi so với một năm trước. Ảnh: New York Times. |
Chiếc thẻ có giá 1,3 triệu USD
Các nhà đầu tư cũng bị thu hút bởi SPAC khi chi mạnh tay vào phương tiện tài chính này, dù chúng vốn được giao dịch trên thị trường đại chúng. Trong năm nay, lượng SPAC tăng rất mạnh, đến nỗi nhiều hơn các công ty niêm yết thực sự đến 4 lần. Một số công ty thậm chí thành lập 3-4 SPAC cùng lúc, chưa kể nhóm người nổi tiếng như cầu thủ bóng rổ Shaquille O’Neal, VĐV quần vợt Serena Williams cũng thành lập SPAC của riêng họ.
Xu hướng giao dịch giày sneaker cũng tăng mạnh. Scott Cutler, CEO website bán giày và hàng sưu tầm StockX cho biết doanh thu trong tháng 1 tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Phiên bản đặc biệt SB Low Staple NYC Pigeon của đôi Nike Dunks đã được bán trên StockX với giá kỷ lục 33.400 USD.
Bên cạnh giày sneaker, những chiếc thẻ giao dịch cũng được nhiều người săn đón. Giá trung bình của thẻ giao dịch trong tình trạng tốt đã đạt 775 USD vào tháng 1, tăng gần 3 lần so với mức 280 USD cách đây một năm. Ngày 4/3, thẻ giao dịch phiên bản giới hạn của hậu vệ Tom Brady đã được bán với giá 1,3 triệu USD, là một trong 100 thẻ được in trong mùa giải đầu tiên của Brady.
Tương lai của trào lưu này được nhận định là khá dễ đoán. Một số người cho rằng khi vaccine Covid-19 được triển khai rộng rãi, đời sống mọi người trở về bình thường sẽ tạo ra hoàn cảnh giống "Thời đại hoàng kim" (Golden Age). Trong khi thời đại ấy kết thúc khi mọi thứ sụp đổ, sự hạnh phúc sẽ kéo dài trong nhiều năm.
