Tại hội nghị Web 2.0 diễn ra năm 2008, Mark Zuckerberg cho rằng ông muốn mọi thông tin người dùng chia sẻ trên mạng xã hội đều là thật.
Số like đang khiến Facebook thành nơi sống ảo
“Ban đầu, mọi người gần như không muốn đăng tải thứ gì lên Internet. Tôi nghĩ đây là vấn đề lớn nhất mình cần phá bỏ. Những thông tin như ảnh thật, tên thật, số điện thoại và hàng tấn thông tin sẽ giúp kết nối với con người thật của họ", Mark Zuckerberg khi ấy 24 tuổi nói tại sự kiện.
Trong một buổi phỏng vấn khác với trang TechCrunch năm 2010, ông chủ Facebook khẳng định việc chia sẻ thông tin chính là cách mạng xã hội phát triển.
 |
| Thậm chí, người dùng có bỏ tiền ra mua like nhằm khẳng định bản thân trên mạng xã hội. Ảnh: Maxk Nguyễn. |
Thế nhưng, like (lượt thích) - biểu tượng tạo nên thương hiệu Facebook đã đẩy các giá trị thật ra xa tầm tay Mark Zuckerberg.
Người ta có thể tốn hàng giờ liền để chụp hàng trăm bức ảnh selfie giống nhau và sửa ảnh sao cho đẹp nhất, nhiều like nhất. Họ cũng có thể lấy hình ăn chiều đăng vào buổi tối để tranh thủ giờ vàng, có thêm nhiều like. Thậm chí, có người sẵn sàng xóa hình ảnh về một buổi đi chơi ý nghĩa với bạn bè chỉ vì nó ít like.
Việc so sánh bản thân với những người khác, thay đổi hành vi cá nhân chỉ vì số like là điều Facebook không mong muốn người dùng của mình làm.
“Nhiều người cho rằng ảnh mình ít người like là do mình xấu. Từ đó họ tự đánh giá bản thân là người không hòa đồng hoặc không có mối quan hệ tốt với mọi người. Đây là lý do khiến nhiều người bỏ Facebook sang Instagram để tìm kiếm chốn riêng tư, đăng tải hình ảnh về cuộc sống cá nhân", Lê Minh Hiệp, người có nhiều năm xây dựng các fanpage cộng đồng trên Facebook chia sẻ.
Bỏ đếm like sẽ khiến Facebook diệt vong?
Từ thực trạng trên, theo TechCrunch, Facebook có thể đang nghiên cứu bỏ đi bộ đếm like nhằm giúp người dùng tự tin hơn trong việc chia sẻ thông tin các nhân.
Ý tưởng này là để ngăn người dùng tự so sánh bản thân với những người khác. Đồng thời nó cũng khiến người dùng không còn cảm thấy buồn khi bài viết của mình không nhiều lượt thích bằng bạn bè.
 |
| Áp lực so sánh bản thân với người khác khiến người dùng ngại sống thật trên Facebook. Ảnh: Shutterstock. |
Điều này giúp người dùng mạnh dạn chia sẻ cuộc sống, không xóa những bài viết ít lượt thích, đăng theo các khung giờ vàng...
Đó là những gì Facebook nói. Còn những gì giới quan sát có thể hiểu, đó là dù bạn nhiều like hay ít like, Facebook cũng chẳng lợi lộc bao nhiêu nếu hiển thị công khai con số đó. Việc người dùng chia sẻ thêm nhiều thông tin, bỏ ra nhiều thời gian hơn cho nền tảng này mới là quan trọng.
Tính năng này đã được thử nghiệm trên Instagram tại Canada. Sau Canada, Instagram đã thêm Brazil, New Zealand, Itali, Ireland và Nhật Bản danh sách các nước thử nghiệm.
Tuy vậy, nhiều ý kiến cho rằng biểu tượng của Facebook là nút like. Nếu mạng xã hội này bỏ bộ đếm like, nó sẽ khiến Facebook diệt vong.
“Facebook là nơi thể hiện cái tôi của mỗi cá nhân từ cách sống, quan điểm… Vì vậy, tôi nghĩ người đăng xứng đáng nhận được sự ngưỡng mộ hoặc cảm ơn đối với các bài viết hay thông qua việc like. Việc bỏ bộ đếm like là bỏ đi một công cụ đánh giá. Nó sẽ không khuyến khích người dùng chia sẻ nữa”, Mai Thanh Phú, người làm dịch vụ Facebook lâu năm ở Việt Nam chia sẻ.
Một số ý kiến cho rằng bộ đếm like giúp người chơi Facebook đánh giá bản thân mình.
“Theo tôi, lượng like trên Facebook giúp tôi đánh giá sự quan tâm của người khác dành cho mình. Từ đó tôi có thể làm tốt hơn hay điều chỉnh bản thân. Nó là thước đo cho tôi cải thiện”, Hải An, một KOLs du lịch nói với Zing.vn.
Tuy vậy, tại một số quốc gia thử nghiệm bỏ bộ đếm like trên Instagram người dùng vẫn có thể nhìn thấy tổng lượng like những bạn bè của họ thì không. “Điều này có thể giúp người dùng vừa đo lường được chất lượng bài viết thông qua lượt thích và có thể không tự ti khi bài viết ít like. Tuy nhiên, nó không đáp ứng được nhu cầu thể hiện bản thân của người dùng. Nếu tôi nhiều like, đương nhiên tôi muốn mọi người biết điều đó”, ông Phú nói thêm.
Không đánh giá được độ "hot" của các ngôi sao mạng
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng like là chỉ số quyết định tên tuổi của nhiều KOLs trên mạng xã hội ngày này. Việc bỏ đếm like sẽ gây ảnh hưởng đến nguồn thu nhập và động lực tạo ra nội dung của những người nổi tiếng.
"Nếu ẩn like thì KOLs trên mạng xã hội chết đầu tiên bởi họ không thể tự định giá bản thân. Mà KOLs cũng là nguồn cung cấp nội dung cho Facebook. Vì vậy, Facebook cần cân nhắc kỹ tỉ lệ tương tác đến từ bài viết chất lượng hay từ người dùng thông thường mới có thể đưa ra quyết định cuối cùng được. Nếu không có nguồn bài viết chất lượng thì người dùng cũng bỏ Facebook thôi", Trọng Nhân, chuyên gia marketing từ thương hiệu Mieu chia sẻ.
 |
| Like từ lâu được xem là biểu tượng của Facebook. |
Dưới góc nhìn của người làm thương hiệu, ông Lê Minh Hiệp, một cửa hàng buôn bán thường xuyên thuê các KOLs quảng cáo sản phẩm lại cho rằng thị trường người nổi tiếng có sức ảnh hưởng. Tuy vậy, thị trường này chỉ sử dụng các con số để đo tương tác, trong đó số like chiếm tỷ trọng cao. Vì vậy, nếu Facebook bỏ like, những người thuê quảng cáo như chúng tôi không biết đo hiệu quả bằng cách nào.
Nhiều ý kiến khác lại cho rằng nếu Facebook bớt ảo và bám sát tiêu chí mạng xã hội thì người dùng sẽ tự tin chia sẻ hơn.
"Điều này giống với cách sử dụng mạng xã hội của tôi từ trước đến này. Cứ thấy gì cần chia sẻ thì tôi đăng. Không quá quan trọng bao nhiêu like. Với tôi công cụ đó có hay không chẳng quan trọng. Vì vậy việc nó biến mất có thể giúp những người khác sử dụng mạng xã hội theo cách giống tôi", Phan Văn Khải, người dùng Facebook có tài khoản hơn 5 năm chia sẻ.
“Tóm lại vấn đề thử nghiệm này không khó với Facebook. Họ có thể thử nghiệm tính năng tại một số quốc gia. Nếu thất bại họ có thể im lặng hủy kế hoạch. Cũng có thể Facebook sẽ áp dụng cho các thị trường riêng biệt. Trong đó người Việt sẽ vẫn có thể xem số like chẳng hạn", ông Hiệp nói thêm.
