Lực lượng an ninh biên giới Ấn Độ tuần tra gần dải đất Siliguri trên khu vực biên giới giáp Bangladesh. Ảnh: Reuters |
Ngày 1/8 (theo giờ địa phương), Ấn Độ và Bangladesh bắt đầu trao đổi 162 thửa đất nằm dọc biên giới của nhau. Theo thỏa thuận mà hai nước vừa ký, những thửa đất được trao đổi gồm 111 khu vực của Bangladesh và 51 khu thuộc Ấn Độ tập trung trên cả phía biên giới giữa Bangladesh và quận Cooch Behar ở bang Tây Bengal của Ấn Độ.
Sự kiện sẽ tác động lớn tới cuộc sống của hơn 50.000 dân tại các thửa đất ở quận Cooch Behar. Những người không có quyền công dân trong nhiều thập kỷ qua cuối cùng cũng được tiếp xúc với trường học, điện và hệ thống chăm sóc sức khỏe.
Từ thỏa thuận trao đổi quyền kiểm soát các thửa đất nằm trong lãnh thổ của nhau giữa hai quốc gia láng giềng, một trong những đường biên lạ lùng nhất trên thế giới và vùng đất bậc 3 Dahala Khagrabari sẽ biến mất, theo Washington Post.
Dahala Khagrabari là một phần của Ấn Độ được bao quanh bởi một vùng đất thuộc Bangladesh. Vùng đất này của Bangladesh lại nằm trong một phần đất tách rời khác của Ấn Độ. Phần đất này của Ấn Độ lại tiếp tục nằm trong lãnh thổ Bangladesh (xem bản đồ).
Bản đồ thể hiện sự chồng lấn của vùng đất Dahala Khagrabari. Đồ họa: Washington Post |
Nhiều khu đất kỳ lạ tương tự Dahala Khagrabari vẫn tồn tại trên thế giới. Ví dụ, Llivia là một phần của Tây Ban Nha nằm hoàn toàn trong lãnh thổ Pháp hay Baarle-Hertog, một đô thị của Bỉ với những khu vực thuộc chủ quyền của Hà Lan.
Sự hình thành các vùng đất chồng lấn giữa Bangladesh - Ấn Độ có thể là kết quả của một trận đấu cờ giữa hoàng tử của vương quốc Cooch Behar và Faujdar của Rangpur cách đây 300 năm trước.
Nhiều truyền thuyết khác lại cho rằng, những phần đất đó là do một viên chức Anh say xỉn đã làm nhỏ một vài giọt mực lên bản đồ trong khi đang vẽ đường biên giới Ấn Độ - Pakistan vào năm 1947. Một số học giả hiện đại lại tin rằng, các thửa đất là hệ lụy lịch sử khi các hoàng đế triều đại Moghul ra sức thâu tóm khu vực Cooch Behar ở Tây Bengal trong thế kỷ 18.
Thành công sau nhiều đình trệ
Người dân Dasiarchhara, quận Kurigram đốt đuốc và giương cao cờ Bangladesh trong buổi ăn mừng quyết định giải quyết tranh chấp biên giới Ấn Độ - Bangladesh. Ảnh: AFP |
Thỏa thuận biên giới Ấn Độ - Bangladesh được hoàn tất sau nhiều nỗ lực bị đình trệ trong hàng thập kỷ. Bangladesh từng nêu thỏa thuận hoán đổi đất giữa hai quốc gia vào năm 1974, nhưng Ấn Độ không phê chuẩn. Năm 2011, hai nước đạt được một thỏa thuận mới. Tuy nhiên, Ấn Độ chỉ chấp nhận ký thoả thuận cuối cùng này trong chuyến thăm của Thủ tướng Narendra Modi tới Dhaka vào tháng 6 năm nay.
Các thửa đất sẽ trở thành lãnh thổ của quốc gia bao quanh chúng. Công dân sống tại đó sẽ có quyền quyết định xem họ ở lại và nhận quốc tịch mới hay giữ quốc tịch gốc nhưng di dời.
Tuy nhiên, mọi vấn đề của người dân Dahala Khagrabari liệu có được giải quyết sau thỏa thuận hoán đổi đất mới? Theo một số người Dahala Khagrabari, họ đã bị gạt khỏi các cuộc điều tra của chính phủ và lo rằng sẽ không thể chọn quốc tịch hay giữ đất. Một số gia đình tại đây sẽ phải sống cảnh ly tán khi họ chọn quốc tịch khác nhau. Về mặt kỹ thuật, một trong những tranh chấp biên giới kỳ lạ nhất thế giới có thể được giải quyết, nhưng nhiều vấn đề phức tạp hơn vẫn còn tồn tại.