Vì sao ông Biden ân xá cho con trai lúc này?

Trong một tuyên bố do Nhà Trắng đưa ra, Tổng thống Joe Biden cho biết ông đã quyết định ban hành lệnh ân xá cho con trai mình "vì những tội danh chống lại Mỹ mà ông ấy (Hunter Biden) đã phạm phải, có thể đã phạm phải hoặc có liên can trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/2014 đến ngày 1/12/2024".

Tổng thống Mỹ đương nhiệm nói rằng quyết định trên xuất phát từ việc các cáo buộc chống lại Hunter Biden có động cơ chính trị và được sắp đặt để ảnh hưởng tiêu cực đến ông trên phương diện chính trường.

"Các cáo buộc trong vụ án của Hunter Biden chỉ xuất hiện sau khi một số đối thủ chính trị của tôi tại Quốc hội thúc đẩy bản cáo trạng nhằm tấn công tôi và phản đối việc tôi tham gia vào cuộc bầu cử", ông Biden nói trong tuyên bố của Nhà Trắng.

"Những người lý trí nhìn vào vụ án Hunter Biden đều có thể đi đến kết luận rằng người này bị khoanh vùng vì là con trai của tôi, điều đó thực sai trái", ông Biden nói thêm.

Tổng thống đương nhiệm chỉ ra rằng con trai mình đã cai nghiện được 5 năm rưỡi "ngay cả khi bị tấn công liên tục và bị truy tố một cách có chọn lựa".

"Trong nỗ lực bẻ gãy Hunter, họ muốn đánh gục cả tôi. Chẳng có lý do gì để tin rằng họ sẽ dừng lại cả. Quá đủ rồi", ông Biden nói.

Thay đổi lập trường

Việc ân xá cho con trai là một bước ngoặt đáng chú ý đối với Tổng thống Biden. Bởi lẽ, trong suốt 5 thập kỷ hoạt động trên chính trường, ông Biden được cho là đã giữ vững lập trường trong việc không can thiệp vào hệ thống tư pháp. Đây cũng là một phần lý do giúp ông đắc cử tổng thống, theo New York Times.

Vào năm 2020, chính trị gia gốc Delaware từng lập luận rằng ông Trump nên bị phế truất để bảo vệ sự độc lập của hệ thống tư pháp Mỹ. Ông Biden cũng lặp lại ý kiến đó vào năm 2024.

Tuy nhiên, trong tuyên bố đưa ra hôm 1/12, ông Biden đã tìm cách biện luận cho quyết định can thiệp vào vấn đề tư pháp của chính quyền Mỹ. Tổng thống đương nhiệm cáo buộc các đối thủ chính trị dồn ép con trai ông một cách quá đáng.

Dù nói rằng bản thân vẫn tin vào hệ thống tư pháp, ông Biden nói thêm: "Tôi cũng tin rằng sự phức tạp của chính trị đã ảnh hưởng đến quá trình xử lý vụ án Hunter Biden, từ đó dẫn đến sự sai sót trong việc thực thi công lý".

Tổng thống Joe Biden bất ngờ tuyên bố ân xá con trai Hunter Biden hôm 1/12 (giờ địa phương). Ảnh: New York Times.

Tuyên bố của Tổng thống Biden được đưa ra gần như cùng thời điểm với việc ông Trump tỏ rõ ý định sẽ tập trung vào việc trả đũa ông Biden trong nhiệm kỳ thứ hai, với mục tiêu chính là Hunter Biden, theo New York Times.

Vào ngày 31/12, tổng thống đắc cử đã đề cử Kash Patel làm giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI). Ông Patel thường được biết đến là một người tận trung với ông Trump và đã tuyên bố theo sát những đối thủ chính trị của tổng thống đắc cử.

Trong tuyên bố của mình, ông Biden nói rằng ông "hy vọng người Mỹ sẽ thấu hiểu tại sao một tổng thống và cũng là một người làm cha đã đi đến quyết định như thế này".

Sau khi ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11, các trợ lý Nhà Trắng dự cảm rằng lệnh ân xá hoặc giảm án đối với Hunter Biden có thể được cân nhắc. Một số trợ lý tin rằng Tổng thống Biden dự định đợi xem bản án mà con trai ông nhận được vào giữa tháng 12 trước khi đưa ra quyết định.

CNN dẫn một số nguồn tin ẩn danh cho rằng nếu bà Kamala Harris đắc cử, Tổng thống Biden nhiều khả năng sẽ không ân xá cho con trai.

Hunter Biden bị truy tố với các trọng tội liên quan đến thuế và mua súng bất hợp pháp. Ảnh: New York Times.

Quyết định ân xá cho con trai của Tổng thống Biden đã làm dấy lên nhiều luồng ý kiến trái chiều và phản ứng mạnh mẽ, đặc biệt là từ những đối thủ chính trị của ông.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump gọi lệnh ân xá của tổng thống đương nhiệm là "một sự sự lạm dụng quyền lực và vi phạm về mặt công lý".

Thượng nghị sĩ Iowa Charles E. Grassley cũng đăng tải trên mạng xã hội rằng ông đã "bất ngờ" về quyết định ân xá con trai của Tổng thống Biden vì "trước đó ông ấy từng nhiều lần khẳng định bản thân sẽ không làm vậy" và "tôi đã tin lời ông ấy, thật hổ thẹn".

Jenna Ellis, cựu luật sư của ông Trump trong chiến dịch tranh cử năm 2020, viết: "Joe Biden đã ân xá cho ba con gà tây trong tuần này", ý nói thông lệ ân xá hai con gà tây trước Lễ Tạ ơn hàng năm của Nhà Trắng, chế giễu rằng Hunter Biden là con gà tây thứ ba.

Lý do ân xá

Bước ngoặt trong sự thay đổi lập trường của ông Biden về việc ân xá cho con trai xảy ra trong bối cảnh tổng thống đương nhiệm chỉ còn tại chức ở Nhà Trắng trong khoảng 50 ngày.

Quyền lực sau đó sẽ được chuyển giao cho Tổng thống đắc cử Trump, người đã chỉ trích Hunter Biden trong nhiều năm về các bê bối pháp lý cũng như vấn đề đời tư. Đây được xem là một phần trong nỗ lực chống lại gia đình Biden của ông Trump, theo New York Times.

Trong phần lớn thời gian giữ chức tổng thống, ông Biden cho biết ông sẽ không bình luận về các vụ án hình sự cấp cao, ngay cả vụ án có liên quan đến con trai ông, để thực hiện cam kết duy trì tính độc lập của Bộ Tư pháp.

Sau khi Hunter Biden bị kết án 3 trọng tội vì mua súng bất hợp pháp, ông Biden nói rằng bản thân sẽ không ân xá hoặc giảm án cho con trai.

"Tôi đã nói rằng tôi sẽ tuân thủ quyết định của bồi thẩm đoàn", Tổng thống Biden nói với truyền thông hồi tháng 6. "Tôi sẽ làm như vậy".

Karine Jean-Pierre, Thư ký báo chí Nhà Trắng, đã lặp đi lặp lại rằng ông Biden sẽ không ân xá cho con trai. Bà cũng thường khiển trách các phóng viên vì đặt câu hỏi như vậy.

Hunter Biden rời phòng xử án ở Los Angeles vào tháng 9. Ảnh: New York Times.

Hunter Biden đã có thể phải đối mặt với mức án lên đến 25 năm tù giam vì tội danh khai man trên tờ khai liên bang về tình trạng nghiện ma tuý khi mua một khẩu súng lục vào năm 2018.

Tuy nhiên, những người vi phạm lần đầu và không có tiền án về tội danh liên quan đến bạo lực thường nhận mức án nhẹ hơn nhiều. Các chuyên gia pháp lý nhận định rằng ông Hunter Biden nhiều khả năng sẽ chịu án mức khoảng một năm tù hoặc thậm chí là án treo, theo New York Times.

Các quan chức Bộ Tư pháp từ lâu đã trông đợi lệnh ân xá cho vụ án của Hunter Biden vì những lùm xùm chính trị liên quan đến sự vụ, New York Times dẫn một nguồn tin giấu tên cho biết.

Ông Biden không phải tổng thống đầu tiên sử dụng quyền hạn để ân xá cho người thân. Vào ngày cuối cùng trước khi rời nhiệm sở, cựu Tổng thống Bill Clinton đã ân xá cho người em cùng cha khác mẹ Roger Clinton về tội danh liên quan đến ma tuý trong quá khứ.

Một tháng trước khi rời Nhà Trắng, ông Trump cũng ân xá cho Charles Kushner, cha của con rể ông Trump, về tội trốn thuế và một số tội danh khác.