Tại sao việc cho mượn sách lại khó khăn đến vậy?

Ảnh minh họa. Nguồn: National Today.

Các cuộc khảo sát trên những nền tảng mạng xã hội như Reddit, Goodreads cho thấy nhiều độc giả có xu hướng cảm thấy không sẵn sàng khi cho mượn sách. Nguyên nhân phổ biến nhất được họ đưa ra là người mượn không bao giờ trả lại sách.

Tâm lý của người cho mượn

Một tâm lý chung của người mê sách là không bao giờ coi chúng chỉ như món đồ vật thông thường. Đối với họ, sách giống như một phần kỷ niệm bởi “khi bạn đọc một cuốn sách, nó sẽ sống mãi trong bạn”. Chính vì vậy, đa phần độc giả sẽ có xu hướng tích trữ sách trong nhà thay vì bán lại hay cho mượn.

Một tài khoản chia sẻ trên mạng xã hội Reddit rằng: “Câu chuyện mượn sách tương tự việc cho vay tiền. Đừng cho đi trừ khi bạn hoàn toàn đồng ý với việc không bao giờ nhận lại”.

Nhưng điều tệ hơn cả là việc những người yêu sách có thể phải nhận lại những cuốn sách trong tình trạng bị hư hỏng nặng nề. Một cuộc thảo luận khác trên Goodreads cũng cho thấy nhiều độc giả phàn nàn về cuốn sách của mình sau khi cho mượn bị xé nát, mất vài trang và một đống dòng ghi chú nguệch ngoạc ở giữa sách.

Một số độc giả cẩn thận tới mức bọc sách lại để bảo quản. Ảnh: Sparefoot.

Theo chia sẻ từ James Folta (biên tập viên tại Lithub), việc cho mượn sách đã khiến bản thân rơi vào khó xử với chính người thân trong gia đình, họ hàng. Trong một lần cho vợ mượn sách, Folta để ý thấy máy xông ở phía dưới đang tỏa ra hơi nước làm cong mép sách. Khi Folta góp ý, người vợ đáp lại rằng: “Từ ngữ và cách đọc mới thực sự quan trọng, chứ không phải bản thân cuốn sách”. Sau thời điểm đó, Folta cảm thấy rất ngại khi để vợ động vào các cuốn sách của mình.

Một lần khác, Folta cho người chú của mình mượn sách với một tâm lý miễn cưỡng. Folta biết chú mình rất hay hút thuốc khi đọc và anh đặc biệt ghét mùi thuốc ám vào sách của mình. Người chú đã hứa rất nhiều sẽ trả lại sách trong tình trạng nguyên vẹn nhưng cuối cùng Folta phải mất tới một tuần để cuốn sách bay hết mùi thuốc lá.

Trước đó, Folta từng cho nhiều người làm việc cùng mượn sách, sau đó họ nghỉ việc, vậy là các cuốn sách cũng không cánh mà bay. “Tôi đã cho một người bạn ở Barnes & Noble mượn những cuốn sách về ngựa cách đây nhiều năm. Cùng lúc đó, tôi cũng cho một cô gái làm cùng ở rạp chiếu phim mượn bộ ba Chúa tể của những chiếc nhẫn. Tất cả số sách đó đều không trở lại”.

Đừng quá lo lắng cho các cuốn sách

Một số lời khuyên phổ biến mọi người có thể nhận được là lau sạch mọi bề mặt trước khi đặt sách xuống, đừng úp sách xuống, đừng để thức ăn rơi vãi khi đọc… Trong đó, điều đặc biệt là nên sử dụng bookmark để đánh dấu trang thay vì gấp góc sách lại. Không một ai muốn nhận lại cuốn sách của mình trong tình trạng cong mép và nhăn gáy cho dù chúng là sách bìa mềm hay bìa cứng.

Một thủ thư từng chia trẻ trên tạp chí Electric Literature rằng: “Tôi có xu hướng mua thêm các phiên bản khác của cuốn sách mình yêu thích hay ấn bản xưa ở hiệu sách cũ, điều này giúp tôi sẵn sàng cho người khác một một trong số những phiên bản đó”.

Mặc dù đây là ý tưởng hấp dẫn nhưng nó có thể dẫn tới việc tích trữ quá nhiều sách trong nhà và việc dọn dẹp trở nên khó khăn hơn. Trước hai luồng ý kiến trên, nhà văn Joe Queenan (Tác giả Reb Lobster) chia sẻ rằng: “Cho người khác mượn sách cũng là hình thức dọn dẹp nhà cửa thông minh”.

Đối với các tủ sách gia đình, việc sắp xếp lại định kỳ khá cần thiết. Ảnh: Vulture.

Một số độc giả trên Goodreads cho biết mọi người không nên quá lo lắng cho những cuốn sách. Hơn nữa, trong khi việc đọc đang bị ảnh hưởng bởi hoạt động của các thiết bị công nghệ mới, nếu có người chịu đọc sách vì được cho mượn, họ rất sẵn lòng làm việc đó.

Theo Joe Miller, một blogger về sách tại Mỹ, ban đầu ai cũng có suy nghĩ rằng nếu cho mượn một cuốn sách, tỷ lệ trả lại là rất thấp. Họ phải sống trong nỗi lo lắng về những cuốn sách của mình. Miller không phải là ngoại lệ nhưng blogger này đã học cách làm quen với chuyện đó và coi rằng việc cho mượn sách là một cách tặng quà thú vị.

“Nhiều cuốn sách tôi thích đến mức phải mua lại một bản khác vì người mượn không trả lại cho tôi cuốn đó. Đừng nên hy vọng quá nhiều việc ai đó trả lại sách sau khi bạn cho mượn dù rằng điều này vẫn có thể xảy ra. Hãy coi nó như một mối quan hệ win-win, bạn có sách mới, họ có cuốn sách họ mong muốn”, Miller chia sẻ.