Một bên cần hoàn thiện hệ sinh thái, một bên muốn đẩy nhanh tốc độ đạt mục tiêu chiến lược. Nhu cầu đó tạo nên xu hướng mua bán - sáp nhập trên thế giới, trong đó doanh nghiệp Việt ngày càng thu hút nhà đầu tư nhờ ý tưởng khác biệt và sản phẩm chất lượng.
Khoảng 5 năm trở lại đây, mua bán - sáp nhập (M&A) trở thành kênh hút đầu tư quan trọng bởi nhiều yếu tố vĩ mô như tăng trưởng GDP, lạm phát, thu hút vốn trực tiếp nước ngoài… diễn biến tích cực. Báo cáo công bố vào tháng 8/2019 của hãng cung cấp dữ liệu tài chính FiinPro cho thấy trong nửa đầu năm qua, 107 thỏa thuận mua bán - sáp nhập đã được ký với tổng giá trị hơn 2,15 tỷ USD.
Mua bán - sáp nhập tại Việt Nam vẫn diễn tiến theo một mẫu hình chung, được dẫn dắt bởi những nhà đầu tư nước ngoài (điển hình như Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan…) bất chấp sự nổi lên nhanh chóng của nhà đầu tư nội địa. Trong ngắn và trung hạn, hoạt động này sẽ tập trung vào nhóm doanh nghiệp bất động sản, xây dựng, bán lẻ, dịch vụ công nghiệp. Bên cạnh đó, mua bán - sáp nhập trong lĩnh vực giáo dục, y tế và năng lượng tái tạo cũng đang được “hâm nóng”, nằm trong vòng theo dõi sâu sát của nhà đầu tư.
 |
“Mua bán - sáp nhập doanh nghiệp giáo dục đang bùng nổ mạnh nhất bởi ngành kinh doanh này mang lại lợi nhuận ổn định, rủi ro thấp hơn các lĩnh vực khác”, FiinPro nhận định, đồng thời trích dẫn khảo sát được thực hiện bởi nhóm chuyên gia của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2017 để chứng minh điều này. Theo đó, trong số 43 cơ sở giáo dục công bố dữ liệu tài chính thì 77% tạo ra khoản thu vượt chi.
Cùng với sự phát triển của khoa học và công nghệ, việc trang bị kiến thức và ngôn ngữ để đáp ứng nhu cầu của thị trường việc làm đang trở nên cấp thiết. Trong khi đó, Việt Nam vẫn còn thiếu nhiều mô hình kinh doanh giáo dục hiện đại và thương hiệu sản phẩm giáo dục chất lượng. Đây là yếu tố giúp thị trường 100 triệu dân, với khoảng phân nửa trong độ tuổi học tập, hấp dẫn hầu hết nhà đầu tư. Điều này được minh chứng qua việc có đến 19 thỏa thuận mua bán - sáp nhập doanh nghiệp giáo dục được thực hiện với tần suất ngày càng nhiều trong giai đoạn từ 2011 đến nửa đầu 2019.
   |
Thương vụ gần nhất được ghi nhận là Navigos Group, một trong những doanh nghiệp dẫn dầu thị trường tuyển dụng nhân sự, xác nhận nắm cổ phần chi phối tại nền tảng giáo dục trực tuyến cho người đi làm Kyna.vn và giải pháp phát triển toàn diện nguồn như lực cho doanh nghiệp Kynabiz.vn (thuộc Công ty TNHH Đào tạo nguồn lực Việt) vào cuối tháng 12/2019.
Trao đổi với Zing.vn, Gaku Echizenya - Tổng giám đốc Navigos Group, cho biết thương vụ này được thực hiện nhằm mục đích hoàn thành định hướng phát triển sản phẩm và giúp doanh nghiệp sở hữu hệ sinh thái khép kín, gắn liền với chu trình phát triển sự nghiệp của mỗi người, duy nhất và đầu tiên tại Việt Nam.
“Chúng tôi tham gia vào lĩnh vực giáo dục từ con số không cách đây 2 năm. Nhiều kinh nghiệm trong việc săn tuyển nhân sự, phát triển kinh doanh, mua bán - sáp nhập… nhưng giáo dục là lĩnh vực mới mẻ với chúng tôi. Việc hợp sức, tận dụng lợi thế của mỗi bên giúp chúng tôi và đối tác tiết kiệm thời gian phát triển nền tảng này. Đây là phương án tối ưu để bên mua cũng như bên bán đạt được mục tiêu riêng và chung của mình”, ông Gaku chia sẻ.
Công thức thành công trong hoạt động mua bán - sáp nhập được chính doanh nghiệp này kiểm định từ năm 2013 qua thương vụ công ty mẹ en-japan mua lại Navigos Group để phát triển mảng nhân sự tại Việt Nam. Việc ổn định kinh doanh, thiết lập đội ngũ nhân sự nhiệt huyết, khách hàng tin cậy và suy tính những bước đi chiến lược tiếp theo được hoàn thành trong vòng chưa đầy 5 năm. Doanh thu và lợi nhuận không lâu sau đó cũng đạt mức tăng trưởng ba chữ số so với trước thời điểm diễn ra sự kiện này.
Người đứng đầu Navigos Group khẳng định hai khác biệt lớn nhất giữa hoạt động mua bán - sáp nhập tại Việt Nam so với thế giới là quy mô và quy trình. Doanh nghiệp Việt thường “quyến rũ” nhà đầu tư bởi ý tưởng kinh doanh sáng tạo nhưng lại không được định giá cao do tầm nhìn ngắn hạn và quy trình làm việc chồng chéo. Trong khi đó, điều kiện tiên quyết khi mua bán - sáp nhập với công ty đa quốc gia là thống nhất và minh bạch về mọi góc cạnh: Tài chính, cơ cấu cổ đông, nhân sự, pháp lý…
“Động tác đầu tiên của chúng tôi sau khi lóe lên một ý tưởng hợp tác là xác định phân khúc thị trường, tìm hiểu các yếu tố thu hút cũng như cách để trở thành người dẫn đầu trong phân khúc đó. Bước tiếp theo là khoanh vùng doanh nghiệp tiềm năng để hợp tác, tiếp cận họ và thảo luận những mong muốn cũng như định hướng lâu dài của đôi bên”, ông Gaku phân tích.
Quá trình này thông thường kéo dài trong vòng 2 năm, từ lúc gặp mặt lần đầu đến ngày đặt bút ký thỏa thuận.
 |
“Rất may mắn là chúng tôi và Navigos Group có những giá trị chung nên văn hóa doanh nghiệp không biến đổi nhiều hậu sáp nhập. Có chăng tôi vẫn muốn mình và đội ngũ nhân sự giữ được tinh thần khởi nghiệp để không ngừng và không ngại thay đổi, chấp nhận cái sai để hỏi học và điều chỉnh từ đó”, ông Minh bày tỏ.
Ở chiều ngược lại, thương vụ cũng mang đến luồng gió mới cho Navigos Group không chỉ về lợi ích tài chính mà còn là nguồn dữ liệu khách hàng để phát triển đồng bộ và toàn diện. Doanh nghiệp này nhiều năm qua cũng kế thừa định hướng phát triển sản phẩm theo mô hình 3E (đánh giá năng lực hiện tại - evaluation, tuyển dụng - employment, đào tạo để phát triển - education) gắn liền với chu trình tuần hoàn phát triển sự nghiệp của mỗi cá nhân, nên việc đồng hành với Kyna.vn và Kyna.biz được xem là một bước tiến dài để lắp đầy mảnh ghép còn dang dở.
“Kinh nghiệm tôi học được từ các thương vụ mua bán - sáp nhập là sự tôn trọng đối tác. Chúng tôi quan tâm nhiều vào con đường và cách họ bước đi trên con đường đó để dung hòa, tạo ra thành công chung. Với câu chuyện hợp tác này cũng như thế, tôi tin sự tôn trọng và thấu hiểu sẽ giúp chúng tôi sớm có vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực cung cấp các dịch vụ phát triển năng lực bản thân”, ông Yasumasa Seki, Giám đốc phát triển cấp cao Navigos Group chia sẻ về kế hoạch thời gian tới.
Đại diện của Navigos Group cũng cho biết trong ngắn hạn, các sản phẩm mới sẽ được nghiên cứu và đưa ra thị trường để nền tảng này không chỉ giới hạn ở giáo dục trực tuyến mà kết hợp nhiều hình thức khác, trong đó có đào tạo tại lớp để người học có thể nâng cao kỹ năng và thăng tiến nhanh nhất. Về dài hạn, doanh nghiệp sẽ thúc đẩy sự phát triển của nhân sự và chiến lược nhân sự.
Bình luận