Bẻ khóa trong tích tắc
Các clip do công an, độc giả công bố cho thấy, bọn đạo chích phá khóa để lấy xe máy trong khoảng 10 giây. Ban đầu, những vụ phá khóa trong 15 giây được xem là cực nhanh, nhưng rồi thời gian rút xuống còn chừng 10 giây, thậm chí 5 giây. Gần đây, người ta thấy đạo chích phá xe máy dưới 5 giây hay như người dân mô tả là “trong nháy mắt”.
Phố làm khóa ở quận 3, TPHCM. |
Anh H, một thợ khóa lâu năm ở TPHCM, cho biết: “Trộm phá khóa xe máy khi chủ xe dựng hớ hênh ven đường để vào mua hàng hay đứng trò chuyện, hoặc mở cửa lẻn vào phá khóa đưa xe ra ngoài, thậm chí lọt vào bãi giữ xe để phá khóa”.
Anh Nghĩa kể, anh cũng chịu sức ép từ những kẻ hù dọa. “Chúng tìm tới tôi, ăn mặc cũng lịch sự lắm, bảo rằng: Ông làm vừa vừa thôi, rồi bỏ đi”. Hẳn bọn trộm muốn dằn mặt những người thợ “độ” khóa. Anh Nghĩa lắc đầu, nói: “Đạo đức của người làm khóa chính là lòng tự trọng nghề nghiệp - phải làm ra loại khóa tốt nhất và không giúp kẻ xấu phá khóa để trộm tài sản của dân”.
Một thợ khóa ở quận 7 nói: “Những vụ cướp, thậm chí chém người để lấy xe gây xôn xao dư luận vì sự dã man, nhưng thật ra việc cướp xe không xảy ra thường xuyên bằng các vụ trộm xe, nhất là bẻ khóa. Đạo chích chỉ cướp xe trên những đoạn đường vắng và do những đối tượng cực kỳ manh động, còn lại, chúng bẻ khóa trộm xe bất kỳ chỗ nào và với bất kỳ ai”.
Một tờ báo chuyên ngành cho rằng sở dĩ người dân mất xe nhiều là do 70% chủ nhân chủ quan. Nhiều người dân nói với phóng viên: “Việc bảo vệ tài sản của người dân trước hết phải thuộc về trách nhiệm của các cơ quan thực thi pháp luật vì người dân còn mải mê làm việc, chứ không phải suốt ngày đi trông xe máy và tự bảo quản tài sản của mình trong lúc làm việc”.
Những người thợ khóa ở góc ngã tư Phù Đổng ở Sài Gòn cho rằng, những chiếc khóa hiện nay được làm rất sơ sài, dễ bị phá và đây là nguyên nhân khiến bọn trộm dám ra tay ngay ở chốn đông người. Khi những ổ khóa xe khó phá, liệu bọn trộm dám loay hoay phá khóa giữa chốn đông người hay không? Vợ chồng một người thợ khóa có gần 30 năm kinh nghiệm nói: “Bọn trộm ngày càng tinh vi hơn. Những ổ khóa hiện đại như khóa điện tử, khóa vân tay, khóa chống trộm bằng định vị chúng đều phá được hết”.
Nở rộ khóa chống trộm
Sài Gòn sau năm 1975 từng có một nhà máy sản xuất khóa chống trộm, chống bẻ ở Củ Chi, nhưng không thành công nên đã giải tán từ lâu. Người dân thường phải mua khóa chống khoan, chống cắt, chống bẻ từ nước ngoài với giá hàng tương đương cả chỉ vàng một ổ khóa.
Trên thị trường hiện nay có nhiều quảng cáo về khóa chống trộm của Hàn Quốc, Mỹ, châu Âu, nhưng cùng một thương hiệu mà nhiều chủng loại và giá cả khác nhau. Các công ty Việt Nam đang đổ xô nghiên cứu tự sản xuất khóa chống trộm. Khóa chống trộm định vị của Cty Đ. có giá 2,6 triệu đồng. Khóa chống trộm của Cty K. ở Phú Nhuận cũng có giá 2,6 triệu đồng.
Thậm chí, khóa chống trộm Vietmap có giá 5,2 triệu dùng cho các loại xe ga đắt tiền. Công nghệ báo trộm và chống trộm bằng công nghệ thẻ từ RFID cũng được nhiều cửa hàng khóa chống trộm quảng cáo: Có chìa khóa xe, mà không sử dụng kèm thẻ key tag (RFID) thì 100% xe không thể khởi động và còi báo động sẽ khởi động ngay lập tức…
Công nghệ chống trộm bằng công nghệ điện tử cũng nhanh chóng bị bọn trộm “hóa giải”. Bọn trộm dùng máy phá sóng định vị GPS trong khi chúng phá khóa xe máy, chủ nhân mất xe mà không hay biết dù ở rất gần chiếc xe. “Máy phá sóng định vị giá chỉ hơn 700.000 đồng, bán trái phép trên thị trường”, một thợ khóa lắc đầu cho biết. Các thiết bị phá sóng được rao bán trên mạng với giá chừng 1-2 triệu đồng.
Thợ “độ” khóa trổ tài
Góc ngã tư Phù Đổng ở quận 3 hồi trước giải phóng không phải là nơi chữa khóa, sau năm 1975, nơi này có nghề bán bửng (yếm xe máy), bán linh kiện xe máy, rồi dần dà thành nơi tập trung nhiều thợ khóa giỏi của thành phố. Nhiều Việt kiều từ Mỹ và châu Âu cũng thường về đây nhờ cắt khóa.
“Các nước luật pháp nghiêm thì muốn làm chìa phải được sự đồng ý của các cơ quan chức năng, có giấy đóng dấu mộc thì thợ khóa mới được làm và giá gia công cũng rất đắt”, một khách hàng cho biết. Khóa ngoại thường phức tạp không dễ làm. “Có khi làm một chiếc chìa khóa nước ngoài đưa về mất 3 ngày trời”, một thợ khóa nói.
Bù lại, quá trình tiếp xúc với khóa chống trộm cho họ nhiều kinh nghiệm sau này. Những chiếc xe máy đắt tiền cũng đem lại thu nhập cho giới “độ” khóa. “Em lấy giá 500.000 đồng cho một chìa khóa xe Vespa”, một người thợ nói.
Quận 5 cũng nhiều thợ “độ” khóa. Buổi tối, chừng 11 giờ đêm, chúng tôi vẫn nhìn thấy những người thợ khóa làm việc ở khu vực gần tòa soạn báo Sài Gòn Giải Phóng. Người ta bị mất chìa khóa xe máy, thuê người đẩy xe tới đây để cắt với giá 80.000 đồng/chìa. Một người thợ khá trẻ nói: “Khóa xe được làm ở Việt Nam không tốt như xe ở nước ngoài, nhíp yếu lắm, nên mới dễ bị phá”.
Chiếc xe máy mất chìa, khi cắt khóa mới cũng chỉ mất chừng chục phút, trong khi đó cắt chìa khóa ngoại phải mất chừng 3 giờ. “Chìa khóa tốt thì sai số rất nhỏ, cắt khóa mới có sai số thì không tài nào mở được. Khóa chất lượng thấp thì xác suất trùng chìa cao và rất dễ làm”, một thợ khóa nói. Thợ “độ” khóa sẽ nâng cấp ổ khóa bằng cách thay nhíp tốt và phức tạp hơn với giá chừng 300.000 đồng.
Anh Út, một thợ khóa ở quận 3, cho biết, mỗi tháng thu nhập của thợ khóa hơn chục triệu đồng, thậm chí vài chục triệu là chuyện thường, chủ yếu nhờ nghề “độ” khóa chống trộm.
Anh nói: “Độ khóa chống trộm cho xe ô tô giá khoảng 2.000 USD/chìa, có thợ hàng tháng thu vào cả trăm triệu bạc”. Để độ khóa xe ô tô đắt tiền, thợ khóa phải rất giỏi tin học, vì họ phải mua các phần mềm của hãng hoặc trên mạng để từ đó làm ra những bộ khóa riêng.
Vào lò “độ” khóa
Tôi tìm vào lò “độ” khóa của anh Nghĩa ở quận 4. Anh không đăng ký công ty hay tên nhãn mác gì mà chỉ chuyên “độ” khóa theo yêu cầu khách hàng. Không chỉ khách Sài Gòn mà nhiều chủ xe máy SH ở Hải Phòng, Hà Nội thường đặt mua khóa chống trộm tại cái lò khóa này.
Anh Nghĩa làm khóa chống trộm |
Anh Nghĩa sinh năm 1971, là thợ khóa kỳ cựu, trước chuyên làm khóa tổng cho các chung cư, công trình, khách sạn lớn. Từ hàng trăm, hàng ngàn bộ khóa, anh nghiên cứu để làm ra một chìa khóa cái có thể mở được tất cả các ổ này, dành cho cấp lãnh đạo hoặc bộ phận bảo vệ, phòng chữa cháy. “Mười năm qua, tôi tập trung đầu tư vào lĩnh vực khóa chống trộm, chỉ riêng sắm máy móc đã tốn hàng trăm triệu” , anh Nghĩa nói.
Anh thay hầu hết lõi của ổ khóa bao gồm cả nhíp và bi. Ngoài ra, còn chế tạo vòng chống bẻ, chốt chống xoáy. Tất cả đều được làm từ nguyên liệu đặc biệt cứng. Anh Nghĩa tuyên bố chống được 98% cao thủ mở khóa, bảo hành khóa chống trộm 5 năm, đồng thời thách thức sẽ “thưởng 100 triệu đồng cho ai phá được khóa chống trộm do Nghĩa sản xuất”. Đến nay, chưa ai phá được lời thách đố này.
Vì sao những thợ khóa giỏi như anh không mở công ty sản xuất khóa? Anh Nghĩa nói: “Đầu tư làm một nhà máy khóa chất lượng ít ra cũng phải tốn hàng chục tỷ đồng. Người làm khóa như chúng tôi thì làm sao vay được vốn ngân hàng?”.
Anh Nghĩa nói rằng, khóa Việt Nam trên thị trường ngày càng xuống cấp do bán số lượng nhiều mà nguyên liệu phải nhập ngoại với chất lượng thấp. Cựu sinh viên trường Bách khoa này nói: “Ngành luyện kim của chúng ta quá non trẻ nên chưa làm chủ được phôi khóa nguyên liệu như ý mình”.