Nhìn vào quãng thời gian hai tháng Jose Mourinho dẫn dắt Tottenham Hotspur, những lo lắng của giới chuyên môn hoàn toàn có cơ sở. HLV người Bồ Đào Nha gặp khó khăn trong việc trở lại thời kỳ hoàng kim của mình.
 |
| Mourinho thất bại trước Klopp dù đã chơi thực dụng hết mức có thể. Ảnh: Getty Images. |
Những tinh túy của Mourinho đang ở đâu?
Sau khi Tottenham để Liverpool áp đảo trong thất bại 0-1 ở vòng 22 Ngoại hạng Anh, "Người đặc biệt" đã lên tiếng bảo vệ lối chơi của 'Gà trống'. "Khi bạn đang gặp rắc rối, bạn cần thực dụng tới mức tối đa", Mourinho nói. "Chúng tôi chỉ thiếu may mắn".
Sau hiệp 1 trận đấu với Liverpool, Tottenham chỉ kiểm soát bóng có 28%. Dù được chơi trên sân nhà, đội bóng của HLV Mourinho chủ động phòng ngự và trông chờ nhiều vào các tình huống bóng dài. Sự thực dụng ấy không thể giúp Tottenham tránh khỏi một trận thua, khi Liverpool đã cụ thể hóa sự áp đảo thế trận bằng một bàn thắng.
Mourinho có thể có lý. Liverpool dù sao cũng đang thể hiện phong độ quá khủng khiếp. Lối chơi phòng ngự và thực dụng từng là những gì tinh túy nhất của Mourinho.
Khi Mourinho lần đầu đến Anh, ông tự nhận mình là "Người đặc biệt". Mourinho xây dựng vị thế nhờ việc chinh phục các danh hiệu, bằng lối chơi thực dụng đến tàn nhẫn. Các đội bóng của ông luôn phòng ngự kín kẽ, biến những thứ như thời lượng kiểm soát bóng, số cú sút của đối thủ làm trò hề khi trận đấu kết thúc.
Tháng 4/2010, Mourinho chinh phục một đỉnh cao khác trong sự nghiệp khi Inter Milan vượt qua Barca ở bán kết Champions League 2010 (rồi sau đó vô địch giải đấu). Barca khi đó với Lionel Messi và Pep Guardiola có vị thế không khác gì Liverpool bây giờ. Ở trận lượt về trên Camp Nou, Inter của Mourinho kiểm soát bóng 24%, không một lần sút bóng về phía đối thủ. Khi ấy, Mourinho cũng chịu thua 0-1, nhưng sau đó đã thắng cả cuộc chiến.
Tròn một thập niên trôi qua kể từ ngày ấy. Mourinho có thêm 3 lần bị sa thải, bởi 3 CLB lớn nhất châu Âu (Real, Chelsea và MU). Sau chức vô địch Premier League năm 2015 với Chelsea, Mourinho chưa giành thêm một chức vô địch quốc gia hay Champions League nào.
Và nếu kết quả cuối cùng là thứ Mourinho muốn người ta nhìn vào, thì những gì đang xảy ra ở Tottenham thật sự không ổn.
Khi HLV Mauricio Pochettino bị sa thải, khoảng cách giữa 'Gà trống' và đội dẫn đầu Liverpool là 20 điểm. Lúc này, Tottenham của Mourinho đã kém Liverpool tới 30 điểm. Khoảng cách hiện tại giữa Spurs và đội xếp thứ 4 là Chelsea lên tới 9 điểm.
Trong ngày đưa ra quyết định bổ nhiệm Mourinho, chủ tịch Daniel Levy đã nói về việc chinh phục danh hiệu, thứ mà HLV Bồ Đào Nha từng giỏi nhất. Tuy nhiên, chuyện gì sẽ xảy ra với Tottenham nếu Mourinho không thể lấy lại những gì tinh túy nhất trong sự nghiệp của mình?
 |
| Tottenham của Mourinho đang không có phong độ cao. Ảnh: Getty Images. |
Bóng đá hiện đại khiến Mourinho tụt lại phía sau
Cây viết Greg Lea của CCN tin rằng Mourinho đã bị bóng đá hiện đại bỏ quá xa. Sự thụ động trong cách tiếp cận trận đấu của Mourinho khiến các đội bóng của ông lúng túng trước những đội bóng chơi chủ động. Chủ động cầm bóng, chủ động áp đặt và chủ động tấn công là cách Liverpool hay Man City, những đội bóng thời thượng nhất hiện nay, làm và đạt được thành công.
Việc Mourinho "bào chữa" rằng tình hình khó khăn ở Tottenham hiện tại khiến ông buộc phải làm thế, chỉ cho thấy sự lúng túng của vị HLV này. Ba ngày sau thất bại trước Liverpool, Mourinho tiếp tục tin rằng ông đang "không gặp may" tại Tottenham khi các trụ cột lần lượt chấn thương. Sự ngạo nghễ của Mourinho nhiều năm trước đã đi đâu mất.
Trong số những HLV hàng đầu thế giới vào thời điểm hiện tại, rất ít người muốn chơi giống Mourinho. Diego Simeone có thể coi là một trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, Atletico Madrid đã không giành được một danh hiệu lớn nào trong suốt 5 năm qua, ngoại trừ chức vô địch Europa League mùa 2017/18. Gần đây nhất, Atletico tiếp tục để thua Real trong trận chung kết Siêu cúp Tây Ban Nha.
Kể từ khi bị MU sa thải vào tháng 12/2018, Mourinho mất đúng 1 năm để có công việc mới. Trong thời gian ông thất nghiệp, Juventus đã chọn Maurizio Sarri, Real mời lại Zinedine Zidane, Bayern bổ nhiệm Hans-Dieter Flick, Chelsea chọn Frank Lampard, Inter chọn Antoino Conte... Những CLB hàng đầu châu Âu không còn mặn mà với Mourinho. Họ chọn những HLV có cách tiếp cận trận đấu chủ động và tích cực hơn.
Trong trận gặp Liverpool, ngôi sao tấn công sáng nhất của Tottenham, Son Heung-min không chạm được bóng từ suốt phút 30 đến phút 60. Sau khi bị đối phương áp đảo và ghi bàn, Tottenham mới vùng dậy ở 20 phút sau đó nhưng bỏ lỡ nhiều cơ hội.
Về cơ bản, trận thua trước Liverpool phản ánh đúng triết lý bóng đá của Mourinho. Các cầu thủ Tottenham chủ động lùi sâu, phá lối chơi, chờ đợi đối thủ phạm sai lầm, rồi mới nghĩ tới việc chơi bóng. Nhà báo Jonathan Liew bình luận rằng một đội bóng vừa vào chung kết Champions League 7 tháng trước, từng chơi một trong những thứ bóng đá hấp dẫn nhất nước Anh, lại trở nên như vậy là điều đáng buồn.
Trước Liverpool, Tottenham của Mourinho đã chơi như một đội bóng đứng bét bảng cố tìm kiếm một trận hòa, để rồi vẫn thua.
 |
| Tottenham (xanh) chủ động lùi sâu trước Liverpool (đỏ) trong phần lớn thời gian của trận đấu. Ảnh: Tatical Board. |
Canh bạc liều lĩnh của Tottenham
Bình luận viên Gary Neville mô tả việc chủ tịch Levy bổ nhiệm Mourinho như "cuộc hôn nhân giả dối". Ở Tottenham, Mourinho sẽ không còn được ủng hộ bởi nguồn lực tài chính dồi dào như ở MU, Real hay Chelsea. Ông có thể phải học cách sử dụng cầu thủ trẻ, hài lòng với những gì mình đã có. Thậm chí, có thể là việc bán máu khi gánh nặng từ khoản nợ xây sân mới đổ xuống.
Trong khi đó, Chủ tịch Levy cần Mourinho trở lại thời hoàng kim của mình một cách nhanh chóng nhất. Tottenham cần vào top 4 Ngoại hạng Anh mùa này ngay lập tức, họ cần những danh hiệu để khẳng định mình là một đội bóng lớn của nước Anh.
Thời gian không chờ đợi Mourinho, bởi Tottenham sẽ đối mặt với một mùa hè bão táp nếu văng khỏi top 4. 'Gà trống' hiện chỉ thắng 1 trong 5 trận gần nhất ở Ngoại hạng Anh. Họ cũng chỉ 1 lần giữ sạch lưới kể từ khi Mourinho lên nắm quyền.
Thống kê từ Opta cho thấy Tottenham đã để thủng lưới 21 bàn sau 14 trận đầu tiên dưới thời Mourinho. Đây là thành tích phòng ngự tệ nhất trong sự nghiệp huấn luyện của Mourinho. Năm 2004, hàng thủ Chelsea để thủng lưới... 20 bàn sau sau 44 trận đầu tiên cùng Mourinho.
Thống kê kể trên chỉ ra rằng ngay cả khi trở lại với những nguyên tắc cơ bản nhất trong sự nghiệp cầm quân của mình, trở lại với những nguyên tắc từng làm nên thành công, Mourinho vẫn đang loay hoay. Những gì tốt đẹp nhất của vị HLV này, vì thế, có thể đã ở sau lưng.
Và với Mourinho, Tottenham cũng có thể sẽ chỉ ở phía sau trong cuộc đua với những Liverpool hay Man City.
