Sáng 7/10, lễ truy điệu nguyên Tổng bí thư Đỗ Mười tổ chức đồng thời tại Nhà tang lễ quốc gia số 5 Trần Thánh Tông (Hà Nội), Hội trường Thống nhất (TP.HCM).
Phó thủ tướng Trương Hòa Bình, Trưởng ban tổ chức lễ tang tuyên bố lễ truy điệu bắt đầu. Sau đó, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Lễ tang đọc lời điếu:
Thưa đồng bào, đồng chí và các bạn.
Thưa gia quyến đồng chí nguyên Tổng bí thư Đỗ Mười.
Hôm nay trong niềm xúc động và tiếc thương vô hạn, Ban chấp hành (BCH) Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam, Chủ tịch nước CNXHCN Việt Nam, Chính phủ nước CHXHCN, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, cùng đồng bào, đồng chí cả nước, bạn bè và gia đình tổ chức trọng thể lễ truy điệu và tiễn đưa đồng chí Đỗ Mười - nhà lãnh đạo xuất sắc có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, người đảng viên cộng sản kiên trung suốt đời cống hiến hy sinh vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân, về nơi an nghỉ cuối cùng.
Đồng chí Đỗ Mười mất đi là tổn thất to lớn với Đảng, Nhà nước và nhân dân, với gia quyến đồng chí Đỗ Mười, để lại niềm tiếc thương với bạn bè quốc tế.
Đồng chí Đỗ Mười mất đi là tổn thất to lớn với Đảng, Nhà nước và nhân dân, với gia quyến đồng chí Đỗ Mười, để lại niềm tiếc thương với bạn bè quốc tế.
Đồng chí Đỗ Mười tên khai sinh là Nguyễn Duy Cống, sinh ngày 2/2/1917, trong một gia đình nông dân nghèo tại xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội.
Đồng chí sớm giác ngộ cách mạng. Từ khi 19 tuổi, đồng chí đã tích cực tham gia phong trào bình dân, tổ chức ái hữu thợ mỏ Hòn Gai. Năm 1938 tham gia công hội, vận động phong trào ủng hộ Liên Xô.
 |
| Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Lễ tang đọc lời điếu. Ảnh: Nhật Nam. |
Tháng 6/1939, đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương, nay là Đảng Cộng Sản Việt nam. Năm 1940 bị Pháp bắt và kết án 10 năm tù giam tại nhà tù Hà Đông, Hỏa Lò (Hà Nội). Dù bị kẻ thù tra tấn dã man nhưng đồng chí vẫn rất mực kiên trung với cách mạng, giữ vững khí tiết của người cộng sản, không chịu khuất phục, cùng các chiến sĩ trong tù bí mật tổ chức vượt ngục, bắt liên lạc với Đảng để tiếp tục hoạt động Cách mạng.
Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, đồng chí Đỗ Mười đã vào sinh ra tử, được giao nhiều trọng trách, như Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Hà Đông, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Hòa Bình, Phó bí thư kiêm Phó chủ tịch Ủy ban kháng chiến hành chính liên khu 3, Chính ủy quân khu, Bí thư khu ủy, Chủ tịch Ủy ban kháng chiến hành chính khu tả ngạn sông Hồng, Bí thư thành ủy và Chủ tịch Ủy ban quân chính TP Hải Phòng, Trưởng ban chỉ đạo khu 300 ngày, Phó chủ tịch Hội đồng chi viện tiền tuyến Trung ương và chống phong tỏa Cảng Hải Phòng.
Đồng chí trực tiếp tổ chức chỉ đạo xây dựng đường ống dẫn dầu bí mật từ Lạng Sơn vào chiến trường miền Nam. Đây là đường dẫn dầu huyết mạch, góp phần quan trọng vào đại thắng mùa xuân năm 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Sau khi đất nước hòa bình thống nhất, đồng chí Đỗ Mười được Đảng và Nhà nước giao phó nhiều trọng trách như Thứ trưởng, Bộ trưởng Bộ Nội thương, Chủ nhiệm Ủy ban vật giá Nhà nước, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ nhiệm Ủy ban kiến thiết cơ bản Nhà nước, Phó thủ tướng nhiều khóa phụ trách Công nghiệp, Vật tư, Phân phối lưu thông, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng nay là Thủ tướng Chính phủ từ 1988 đến 1991, Thường trực Ban bí thư, đại biểu Quốc hội các khóa II, IV, V, VI, VII, VIII, IX.
Trong những năm đầy khó khăn của thập niên 90, đồng chí đã cùng tập thể lãnh đạo Đảng và Nhà nước đề ra và thực hiện đường lối đổi mới toàn diện, tạo được bước ngoặt có ý nghĩa lịch sử của đất nước, đề xuất các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, chuyển từ kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và có các giải pháp chống lạm phát hiệu quả.
Đồng chí là người đề xướng chủ trương phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng, quy chế dân chủ ở cơ sở. Trong bối cảnh đất nước bị bao vây cấm vận, đồng chí đã có đóng góp to lớn vào công bình thường hóa quan hệ ngoại giao với các nước trong khu vực và trên thế giới, đưa Việt Nam tham gia ASEAN, chủ động tích cực mở rộng quan hệ đối ngoại và hội nhập quan hệ quốc tế.
Là Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, đồng chí luôn bám sát, đôn đốc công việc, triển khai nghiêm túc kịp thời các chủ trương chính sách của Đảng, nhất là đường lối công nghiệp hóa đất nước, hướng tới nên kinh tế độc lập tự chủ.
Từ tháng 6/1991 đến tháng 12/1997, trên cương vị Tổng bí thư BCH Trung ương Đảng, Bí thư quân ủy trung ương, bằng những kinh nghiệm thực tiễn phong phú, đồng chí đã cùng tập thể BCH Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư nêu cao tinh thần kiên định, vững vàng, đoàn kết thống nhất, lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân, toàn dân vượt qua nhiều thách thức, tiếp tục thực hiện đường lối đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
 |
| Không khí trang nghiêm, trầm buồn trong phút mặc niệm. Ảnh: Hoàng Hà. |
Trọn cả cuộc đời, với hơn 80 năm hoạt động cách mạng, đồng chí Đỗ Mười đã có những công lao to lớn và xuất sắc với sự nghiệp của Đảng ta, dân tộc ta, gắn liền với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và kiên định con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.
Đồng chí luôn giữ vững ý chí, phẩm chất của người chiến sĩ cộng sản, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục sự nhân dân...
Là cán bộ lão thành Cách mạng, được tôi luyện, trưởng thành qua các cuộc kháng chiến tù đày, qua công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng chí luôn giữ vững ý chí, phẩm chất của người chiến sĩ cộng sản, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục sự nhân dân, không ngừng rèn luyện, ham học tập, trau dồi đạo đức cách mạng, nâng cao tri thức, tìm tòi sáng tạo, có bản lĩnh chính trị vững vàng, sắc sảo, quyết đoán, và hành động quyết liệt trong mọi công việc.
Là một trong các nhà lãnh đạo chủ chốt tiêu biểu của Đảng, dù ở cương vị nào, đồng chí cũng mang hết nhiệt huyết đóng góp nhiều ý kiến quan trọng vào các vấn đề lớn của đất nước. Đồng chí luôn quan tâm tới vấn đề xây dựng chỉnh đốn Đảng, thường xuyên nhấn mạnh phải xây dựng Đảng ta thật trong sạch, vững mạnh, giữ vững nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng, kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, xa rời quần chúng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Đồng chí luôn căn dặn cán bộ phải gương mẫu, làm gương cho cấp dưới, gắn bó mật thiết với nhân dân. Bản thân đồng chí không ngừng phấn đấu, rèn luyện, học tập tư tưởng, đạo đức, tác phong, lối sống theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, luôn thể hiện rõ cần kiệm liêm chính chí công vô tư, sống giản dị khiêm tốn, giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, đặt lợi ích của Đảng, tổ quốc và nhân dân lên trên hết.
Cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí là tấm gương sáng để đồng bào, đồng chí, cán bộ, chiến sĩ cả nước yêu quý, học tập, và noi theo.
Trong gia đình, đồng chí là người chồng, người cha, người ông, người cụ mẫu mực, đức độ, giàu đức hy sinh và lòng nhân ái.
Trong gia đình, đồng chí là người chồng, người cha, người ông, người cụ mẫu mực, đức độ, giàu đức hy sinh và lòng nhân ái.
Với 102 tuổi đời, 80 tuổi Đảng, đồng chí Đỗ Mười đã trọn đời phấn đấu, cống hiến cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và Nhân dân ta. Đồng chí được trao tặng nhiều phần thưởng cao quý, Huân chương Sao vàng; Huy hiệu 80 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác của Việt Nam và quốc tế.
Kính thưa đồng chí Đỗ Mười. Hôm nay chúng tôi có mặt tại đây để bày tỏ lòng tiếc thương và tình cảm sâu sắc, tiễn đưa đồng chí về nơi an nghỉ cuối cùng.
Chúng tôi nguyện đoàn kết một lòng noi gương đồng chí, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân sẽ ra sức phấn đấu, đi theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và các thế hệ đi trước, trong đó có đồng chí đã lựa chọn, kiên định Chủ nghĩa Marx - Lenin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới vì mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Trong giờ phút tiếc thương và xúc động này, chúng tôi xin trân trọng gửi đến gia quyến đồng chí Đỗ Mười lời chia buồn sâu sắc nhất trước nỗi đau thương mất mát không gì bù đắp được.
Xin kính cẩn nghiêng mình vĩnh biệt bác Đỗ Mười kính mến của chúng ta.
 |
| Lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới dự lễ truy điệu cố Tổng bí thư Đỗ Mười tại Nhà tang lễ quốc gia số 5 Trần Thánh Tông (Hà Nội). Ảnh: Nhật Nam. |
Sau lời điếu văn, ông Nguyễn Duy Trung, con trai nguyên Tổng bí thư Đỗ Mười nói lời đáp từ:
Kính thưa đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Trưởng ban lễ tang.
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị xã hội, cùng các bộ, ban, ngành trung ương và địa phương, cơ quan tổ chức nước ngoài.
Kính thưa đồng chí Thongloun Sisoulith, Thủ tướng nước CHDCND Lào.
Kính thưa các quý vị đã đến dự lễ tang của bố tôi ngày hôm nay.
Tôi xin thay mặt gia đình xin bày tỏ lòng tri ân và cảm ơn đối với các vị lãnh đạo Đảng và cơ quan ban ngành đã tổ chức đến viếng và tiễn đưa bố chúng tôi về nơi an nghỉ cuối cùng.
Kính thưa các quý vị, bài điếu văn của BCH Trung ương Đảng do đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa đọc trong tang lễ cũng đã nói lên công lao của bố tôi đối với sự nghiệp cách mạng nước nhà, trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Đây là niềm tự hào và vinh dự đối với dòng tộc và gia đình chúng tôi. Chúng tôi nguyện vì những điều đó mà học tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức mà bố chúng tôi là một tấm gương sáng.
Thưa bố kính yêu, từ nay trong căn nhà ấm cúng chúng con không còn bố nữa. Những bữa cơm đạm bạc hàng ngày chúng con không được ngồi cùng ăn với bố...
Sau đây, tôi xin phép quý vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Ban tổ chức lễ tang, xin có đôi lời bày tỏ tâm sự cùng bố tôi.
Thưa bố kính yêu, từ nay trong căn nhà ấm cúng chúng con không còn bố nữa. Những bữa cơm đạm bạc hàng ngày chúng con không được ngồi cùng ăn với bố. Những cuốn sách trên bàn bố đang đọc, chiếc phản gỗ đơn sơ bố thường năm nghỉ bên cạnh phòng làm việc vẫn còn đó.
Giờ đây bố đã đi xã rồi. Bố về với Bác Hồ, tổ tiên, với mẹ của chúng con. Từ nay, chúng con không bao giờ được gặp bố nữa.
Thưa bố, khi còn sống, bố luôn dạy bảo nhắc nhở chúng con phải cố gắng học tập và rèn luyện mọi mặt theo tấm gương đạo đức của Bác Hồ. Có những điều chúng con đã thực hiện được, và có những điều chúng con chưa làm tốt. Chúng con xin hứa và nguyện sẽ làm theo những điều bố đã dặn.
Kính thưa bố, bố ra đi là niềm tiếc thương vô hạn, là mất mát không gì bù đắp được đối với chúng con, các cháu chắt, gia tộc nội ngoại, nhưng chúng con đã được sưởi ấm bằng sự động viên, an ủi của các bậc lãnh đạo Đảng, Nhà nước, và những người bạn, đồng chí của bố ở trong và ngoài nước.
Kính thưa các quý vị, tôi cũng không biết nói gì hơn để tỏ lòng tri ân, cảm tạ các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã tổ chức buổi tang lễ trọng thể này này.
 |
| Lễ an táng nguyên Tổng bí thư diễn ra tại quê nhà, Khu Ma Vang, thôn 1, xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Ảnh: Hoàng Hà. |
Cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Đảng, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, ban ngành địa phương, đại diện các đại sứ quán, và các cơ quan tổ chức nước ngoài đã đến viếng và chia buồn.
Cảm ơn các cơ quan thông tấn báo chí trong và ngoài nước đã đưa tin; Đài truyền hình Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam đã truyền hình trực tiếp lễ tang của bố tôi.
Cảm ơn Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, các giáo sư, bác sĩ của bệnh viện Trung ương quân đội 108 và các bệnh viện mà bố tôi đã điều trị đã hết lòng chăm sóc cho bố tôi.
Cảm ơn các cô chú, anh chị và bạn bè đã đến thăm bố chúng tôi trong thời gian qua.
Trong lúc lễ tang có điều gì sơ suất xin kính mong quý vị lượng thứ.
Một lần nữa tôi xin thay mặt gia đình tri ân và cảm tạ.
