Theo số liệu báo cáo của Bộ NN&PTNT, tính tới ngày 19/5, ASF xảy ra ở 34 tỉnh, thành phố với số lượng lợn tiêu hủy lên khoảng 1,5 triệu con, chiếm 5% tổng đàn lợn toàn quốc.
Trong bối cảnh chưa có vaccine và thuốc chữa, việc thực hiện các giải pháp an toàn sinh học là chìa khóa duy nhất để bảo vệ đàn lợn của các trang trại và nông hộ. Dưới đây là những khuyến cáo của Cargill, giúp bà con nông dân phòng ngừa dịch tả lợn châu Phi.
7 điều không nên làm
Bà con nông dân không vận chuyển lợn bệnh và các sản phẩm lợn bệnh qua vùng khác. Theo đó, người chăn nuôi tuyệt đối không bán hoặc đưa heo ốm, chết ra khỏi trại. Lợn chết cần được xử lý ngay trong khuôn viên của trại theo qui định của thú y, để giảm thiểu rủi ro, nguy cơ lây lan bùng phát bệnh cho các trang trại khác. Bán giết mổ lợn ốm, lợn chết là hành vi vi phạm pháp luật.
Người chăn nuôi không cho lợn ăn thức ăn thừa không qua nấu chín. Trong thức ăn thừa hoặc phụ phẩm chế biến từ nhà bếp, quán ăn, các cơ sở sản xuất thực phẩm có thể lẫn thịt lợn, các sản phẩm chế biến từ heo nhiễm virus ASF. Sử dụng thức ăn thừa không được đun nấu cho lợn ăn có nguy cơ nhiễm virus ASF cao. Trung Quốc và Việt Nam đã ghi nhận nhiều ổ dịch ASF ở các nông hộ, trang trại nhỏ xảy ra do sử dụng thức ăn thừa cho lợn ăn trực tiếp mà không qua xử lý nhiệt.
Người chăn nuôi không tự do ra vào trại, cấm người chăn nuôi bên ngoài, người tiếp xúc với lợn (người mua bán, vận chuyển lợn vào trại). Tất cả người lạ, khách tham quan trước khi vào chuồng, trại cần phải qua cách ly 72 giờ theo quy định.
Bên cạnh đó, người dân cần hạn chế tối đa các loại xe ra vào trại. Trong trường hợp bắt buộc, xe phải được khử trùng theo quy định nhằm đảm bảo xe được vô trùng. Các xe cung ứng cám, thuốc cần thiết vào trại cần sát trùng kỹ, cách ly và dừng đỗ tại những nơi quy định. Việc xuất bán lợn tại cầu cân gần hàng rào xa chuồng nuôi, có điểm rửa - sát trùng trước và sau khi xuất bán lợn.
Những khuyến cáo của Cargill giúp bà con nông dân chủ động phòng ngừa dịch tả lợn châu Phi. |
Bà con nông dân không nhập lợn vào trại mà không nuôi cách ly. Các trại khi thiết kế đều phải có khu cách ly. lợn mới nhập về phải cách ly ít nhất 30 ngày để đảm bảo lợn được an toàn về bệnh dịch sau khi cắt đàn, loại bỏ nguy cơ mang mầm bệnh vào trại từ bên ngoài.
Người chăn nuôi không mang thức ăn không rõ nguồn gốc từ bên ngoài vào trại. Theo đó, nông dân chủ động tìm nguồn cung cấp thực phẩm uy tín, rõ nguồn gốc để tránh nguy cơ lây nhiễm vào trại, trang bị thiết bị khử trùng thực phẩm bằng tia UV, ozone hoặc xử lý nhiệt trước khi mang vào khu vực bếp, nhà ăn riêng của trại.
Người dân không đi từ nơi bẩn tới nơi sạch trong trại để tránh lây nhiễm chéo, tuyệt đối không di chuyển từ khu cách ly, khu xử lý nước thải, chất thải và khu xử lý lợn bệnh chết đi ngược lại khu lợn khỏe. Nguyên tắc di chuyển trong trại là đi từ khu lợn con sơ sinh đến khu lợn chuẩn bị cai sữa, từ khu lợn có ngày tuổi nhỏ đến lợn có ngày tuổi cao, đi từ khu lợn con sang lợn thịt.
Khi di chuyển từ dãy chuồng này sang dãy chuồng khác, mọi người phải thay quần áo, sát trùng ủng và tay, tránh nhiễm chéo. Trong tình hình dịch, biện pháp tốt nhất là không cho người qua lại và sử dụng dụng cụ chung giữa các dãy chuồng, tốt nhất một người quản lý cho một dãy chuồng.
Cuối cùng, người chăn nuôi không giết mổ, tiêu thụ lợn bệnh, lợn chết, không vứt lợn chết ra môi trường. Khi giết mổ lợn tại trại không có đủ điều kiện quản lý an toàn sinh học nên dịch, máu và sản phẩm có thể đi ra môi trường, thông qua nguồn nước và các trung gian gây nhiễm bệnh như con người, xe cộ, dụng cụ chăn nuôi, côn trùng…
Theo đó, virus bệnh dịch tả heo có thể lây lan nhanh chóng. Khi phát hiệu lợn có triệu chứng bệnh ASF, người nuôi cần thông báo tới thú y địa phương để được hỗ trợ xét nghiệm và nếu phát hiện ổ dịch, được hướng dẫn tiêu hủy theo đúng quy định.
7 điều cần làm
Bên cạnh 7 điều không nên làm, bà con nông dần cần lưu 7 điều cần làm để phóng tránh dịch bệnh tả lợn châu Phi, gồm vệ sinh sát trùng tiêu độc thường kỳ trong trại bằng các thuốc sát trùng; lập hàng rào cơ học ngăn ngừa sự xâm nhập của người lạ; vật truyền bệnh; vệ sinh sát trùng toàn bộ các phương tiện thiết bị mang vào trong trại; thay quần áo, giày dép, tắm rửa, sát trùng trước khi ra vào trại.
Ngoài ra, người dân cần báo cáo thú y và chính quyền trước khi nghi ngờ lợn có triệu chứng bệnh ASF, xử lý nước bằng Chlorine trước khi cho heo uống, tuyệt đối không sử dụng nước sông dùng cho chăn nuôi.
Cuối cùng, mỗi người cần tăng cường sức đề kháng bằng dinh dưỡng an toàn từ các nhà cung cấp có uy tín, có quy trình ATSH chặt chẽ ở tất cả các khâu nguyên liệu, sản xuất, lưu kho và vận chuyển…, chủng ngừa đầy đủ các vắc xin cần thiết.