Theo CNN, ông Philip Baggaley, Giám đốc điều hành của S&P Global Ratings, cho biết riêng Delta Air Lines - hãng hàng không có lợi nhuận cao nhất tại Mỹ trong những năm gần đây - chứng kiến doanh thu lao dốc 56%, hệ số lợi nhuận hoạt động rơi từ mức tốt 14% xuống âm 40%.
Triển vọng trong quý III của hãng cũng không khá khẩm hơn. Ông Baggaley cho biết để so sánh, doanh thu của Delta chỉ giảm khoảng 25% trong nửa cuối năm 2001 sau vụ khủng bố 11/9, trong khi tỷ suất lợi nhuận là âm 22%.
Các hãng hàng không cũng phải mạnh tay cắt giảm chi phí trong những tháng gần đây. Delta và United Airlines cho biết đã cắt giảm hơn 50% chi phí hoạt động vào quý II. Giá nhiên liệu giảm cũng không giúp ích được nhiều khi hầu hết máy bay vẫn nằm không.
 |
| Máy bay chen chúc ở các sân bay trên khắp thế giới khi hàng không bị đình trệ bởi đại dịch Covid-19. Ảnh: Reuters. |
Sa thải nhân viên
Hàng chục nghìn nhân viên hàng không Mỹ mất việc làm hoặc bị giãn việc trong những tháng qua. Nhiều hãng hàng không cảnh báo việc sa thải sẽ gia tăng khi gói cứu trợ của liên bang hết hạn vào ngày 30/9. Delta cũng vừa thông báo kế hoạch giãn việc gần 2.000 phi công trong tháng 10.
Gói cứu trợ của chính phủ liên bang trị giá 50 tỷ USD đã góp phần lớn trong việc giải cứu ngành hàng không Mỹ. Các khoản tài trợ bằng tiền mặt, cho vay tín chấp và cho vay có bảo đảm đã thúc đẩy niềm tin của thị trường, giúp các hãng huy động hàng tỷ USD từ giới đầu tư.
Các hãng hàng không lớn báo cáo số tiền mặt và khả năng vay nợ cao gấp đôi mức bình thường. Theo Delta, ngay cả khi chi phí tháng 6 không giảm, hãng vẫn có thể tồn tại thêm 19 tháng nữa với khả năng vay và số tiền mặt hiện tại.
Tuy nhiên, khả năng cao là các hãng hàng không sẽ không được hoạt động 100% trong năm nay. Ảnh hưởng cũng kéo dài đến năm 2021 và 2022 với nợ tăng và thu nhập giảm. S&P Global Ratings hạ mức xếp hạng tín nhiệm của tất cả hãng hàng không Mỹ, ngoại trừ Southwest Airlines.
 |
| Dịch Covid-19 khiến nhu cầu di chuyển bằng đường hàng không sụt giảm thảm hại. Ảnh: Getty Images. |
"Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu mùa xuân này chỉ là làn sóng virus đầu tiên và mọi thứ còn tệ hại hơn vào cuối năm nay?", ông Philip Baggaley tại S&P Global Ratings đặt câu hỏi.
Trên lý thuyết, hầu hết hãng hàng không đều đủ tiền để duy trì trong năm tới. Nhưng các hãng sẽ không đợi đến khi cạn tiền mới nộp đơn phá sản. Khi American Airlines nộp đơn xin bảo hộ phá sản theo chương 11 Luật phá sản của Mỹ vào năm 2011, hãng vẫn còn rất nhiều tiền mặt (khoảng 4,1 tỷ USD).
Tuy nhiên, American Airlines cho biết hãng muốn chắc chắn có đủ nguồn lực để tăng cường tiềm lực tài chính, tái cơ cấu và hoạt động hiệu quả hơn.
Trượt đến bờ vực phá sản
Liệu những hãng hàng không khác có chọn con đường tương tự nếu cơ hội phục hồi kinh tế vẫn mong manh, việc tiêm vaccine Covid-19 chưa được triển khai rộng rãi? Đối với các hãng hàng không Mỹ, chương 11 của Luật phá sản đem đến cơ hội đàm phán lại hợp đồng lao động, chuyển nghĩa vụ lương hưu, xóa nợ không có bảo đảm và cắt giảm nợ có bảo đảm.
"Nếu tiền mặt bị thiếu hụt, tương lai phục hồi ngành hàng không vẫn ảm đạm, các hãng hàng không sẽ không còn lựa chọn nào khác", ông Baggaley nhận định. Theo ông, cũng không thể kỳ vọng vào làn sóng sáp nhập trong ngành hàng không, bởi biện pháp này không thể giải quyết được vấn đề cơ bản. Đó là nhu cầu bay quá thấp.
Các cơ quan quản lý cũng có thể ngăn chặn việc sáp nhập giữa những hãng bay lớn với lý do chống độc quyền. Tuy nhiên, các hãng hàng không nhỏ có thể đưa ra quyết định này. Việc nhiều hãng bay trượt tới bờ vực phá sản cũng giúp những công ty sống sót qua đại dịch tăng thị phần.
Triển vọng của ngành hàng không vẫn ảm đạm, ít nhất là trong ngắn hạn. Nỗi lo ngại lây nhiễm buộc giới chức trách phải đưa ra những hạn chế và thủ tục mới tại sân bay và trên máy bay.
 |
| Giới chuyên gia nhận định thiệt hại vì dịch Covid-19 đối với ngành hàng không còn khủng khiếp hơn vụ khủng bố 11/9. Ảnh: Business Insider. |
Ngành công nghiệp du lịch bị ảnh hưởng nghiêm trọng và sẽ mất nhiều năm để phục hồi. Nhờ các ứng dụng họp trực tuyến, những chuyến đi công tác có thể giảm đi. Tuy nhiên, các chuyến đi vì mục đích ngoại giao hoặc truyền thông có thể sẽ sớm tăng trở lại.
"Chúng tôi lạc quan hơn về du lịch giải trí, nhất là du lịch nội địa. Đến thăm gia đình hoặc nghỉ dưỡng vẫn là những lý do thuyết phục để di chuyển. Nhiều người trẻ đã coi việc du lịch trong nước và quốc tế là thói quen", ông Baggaley bình luận.
"Dịch Covid-19 sẽ phá hủy nhiều năm tăng trưởng và để lại một ngành công nghiệp du lịch toàn cầu nhỏ hơn, nghèo nàn hơn. Tuy nhiên, du lịch hàng không cuối cùng vẫn sẽ trở lại và phát triển", vị giám đốc điều hành của S&P Global Ratings nói thêm.
