Người mắc bệnh Chagas thường có mí mắt sưng phù. Ảnh: WHO |
Chagas là một bệnh ký sinh trùng nhiệt đới gây ra bởi các sinh vật đơn bào là trùng roi. Khoảng 80.000 người nhập cư từ Mỹ Latinh đến Tây Ban Nha đang phải chống chọi với căn bệnh nguy hiểm này.
Bệnh lây truyền chủ yếu qua các loài vật như bọ xít và rệp hút máu người. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây tổn thương hệ tiêu hóa, tim, cơ quan nội tạng, hệ thần kinh ngoại vi khiến các cơ quan sưng phù và có thể dẫn tới tử vong. Ngoài ra Chagas cũng có thể lây lan do truyền máu, tai nạn nghề nghiệp trong phòng thí nghiệm, nhiễm qua sữa mẹ hoặc cấy ghép tạng, tế bào mang mầm bệnh, uống thực phẩm nhiễm ký sinh trùng, và từ mẹ sang thai nhi.
Các chuyên gia ước tính, khoảng 40.000 - 80.000 người sống tại Mỹ Latinh nhiễm Chagas. Trong số đó, khoảng 90% người bệnh không biết rằng cơ thể họ đã nhiễm ký sinh trùng.
Trong vài tuần hoặc vài tháng đầu ủ bệnh, các bệnh nhân thường chỉ gặp những biểu hiện nhẹ như sốt, mệt mỏi, đau nhức mình mẩy, nhức đầu, phát ban, chán ăn, tiêu chảy, và nôn mửa, sưng mí mắt.
Sau đó, bệnh mất dần các triệu chứng trong khoảng 3 - 8 tuần và bắt đầu chuyển sang giai đoạn mãn tính. Trong thời gian này, 2/3 bệnh nhân bị tổn hại tim dẫn đến tử vong đột ngột, 1/3 số người xuất hiện triệu chứng về hệ tiêu hóa suy yếu, giảm cân nhanh và khó nuốt, hệ thần kinh tổn thương gây mất trí, rối loạn.
Jordan cùng nhiều người khác tới các khu vực đông người để tuyên truyền và nâng cao nhân thức của người dân về căn bệnh nguy hiểm. Ảnh: Mundo Sano |
Việc Chagas có thời gian ủ bệnh dài và khó phát hiện khiến công tác phòng ngừa gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, các chuyên gia y tế hiện có rất ít thông tin về loại bệnh nguy hiểm này. Trong khi đó, công tác kiểm soát người di cư gặp rất nhiều khó khăn.
Bác sĩ Miriam Navarro thuộc tổ Mundo Sano về kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh khuyến cáo: “Bác sĩ bắt buộc phải xét nghiệm máu trước khi truyền máu hoặc cấy ghép nội tạng cho bệnh nhân. Ngoài ra, chúng ta cần nâng cao nhận thức của người dân về dịch bệnh và biện pháp phòng tránh”.
Hiện tại, hai loại thuốc dùng chủ yếu để điều trị Chagas là benznidazole và nifurtimox. Chúng có thể gây nên các tác dụng phụ tạm thời ở nhiều bệnh nhân như rối loạn về da, gây độc cho não và dị ứng hệ tiêu hóa. Người bệnh phải sử dụng thuốc trong nhiều tháng liên tục
Briggitte Jordan, một cô gái sống tại thủ đô Madrid, Tây Ban Nha nghẹn ngào nhớ lại khoảng thời gian 20 năm trước, lần đầu tiên cô chứng kiến người mẹ yêu quý dương tính với Chagas.
"Lúc đó, các bác sĩ không nói cho mẹ tôi biết nhiều thông tin về tình trạng của bà. Họ chỉ thông báo với tôi rằng bà có thể chết sớm", Jordan kể.
Jordan nghĩ rằng mẹ cô chỉ có thể sống tới năm bà 40 hoặc 50 tuổi. Nhiều nguồn tin cho biết, Tây Ban Nha có thể trị khỏi bệnh. Vì vậy, cô cùng mẹ và khoảng 2,3 triệu người khác đang nhiễm bệnh rời quê hương tới Tây Ban Nha để chữa trị.
Sau 5 năm điều trị, kháng thể trong máu của mẹ Jordan tăng lên đáng kể, tiêu diệt hầu hết ký sinh trùng. Hiện nay, cùng với những người khác, họ đi tới những nơi đông người như nhà thờ, sân thể thao để vận động mọi người kiểm tra sức khỏe thường xuyên và nâng cao nhận thức về căn bệnh đang sợ.