Trong báo cáo “Thực trạng và đề xuất phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2021-2023”, Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) nhận thấy thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đang được định giá thấp trong khi tăng trưởng kinh tế đang là điểm sáng trên thế giới.
“Trong bối cảnh nền kinh tế và quy mô thị trường đều đang phát triển mạnh, VN-Index dự kiến chạm mốc 1.500 điểm vào cuối năm 2021. Trong bối cảnh tích cực khi sự bùng nổ của thị trường tiếp tục duy trì, VN-Index hoàn toàn có thể chinh phục mốc 1.800 điểm”, VFCA dự báo.
Bên cạnh đó, hiệp hội này cũng đưa ra một số đề xuất đáng chú ý để nâng cao sức hấp dẫn của TTCK trong giai đoạn 2021-2023.
Nâng biên độ sàn HoSE và nới cho vay margin
VFCA cho biết khi các TTCK còn non trẻ, chưa có được sự ổn định thì có thể bị các cá nhân, tổ chức lợi dụng làm giá chứng khoán. Do vậy, việc giới hạn biên độ dao động sẽ giúp bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ còn yếu về kiến thức, thiếu thông tin hỗ trợ.
Tuy nhiên, TTCK Việt Nam đã hoạt động hơn 20 năm và có những thay đổi về chất để ngày càng trở nên minh bạch, rõ ràng hơn. Luật chứng khoán 2019 ra đời và được chính thức áp dụng từ đầu năm 2021 đã thể chế hóa và hoàn thiện cơ chế hoạt động cao hơn.
"Trên cơ sở sự phát triển theo hướng minh bạch và quốc tế hóa, sự nâng cấp về kiến thức, kinh nghiệm và bằng cấp của nhà đầu tư thì TTCK Việt Nam cũng cần có một lộ trình nâng dần biên độ dao động lên gần với chuẩn mực của thế giới. Trước mắt trong năm 2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có thể xem xét việc nâng biên độ dao động của sàn HoSE từ 7% lên thành 10%, ngang với sàn HNX và ngang bằng với mức biến động của sàn chứng khoán Trung Quốc", hiệp hội này đề xuất.
 |
| VFCA đề xuất nâng biên độ dao động tại HoSE từ 7% lên 10%. |
Chứng khoán Việt Nam sau 20 năm hoạt động cũng có sự tăng trưởng vượt bậc về mặt quy mô và thanh khoản. Nhà đầu tư tham gia thị trường có sự thay đổi về chất, được trang bị kiến thức, công cụ giao dịch tốt hơn. Điều này đã giúp nhà đầu tư cá nhân quản trị rủi ro tài khoản và tận dụng các đòn bẩy tài chính tốt hơn.
Hiệp hội nhận thấy nhu cầu vay margin của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường hiện nay là rất lớn. Việc nâng tỷ lệ cho vay tối đa từ 50% lên 70% sẽ giúp thị trường chứng khoán sôi động hơn và giúp các công ty chứng khoán giải phóng nguồn lực của mình.
Nới room nước ngoài
Mục tiêu của Chính phủ là đưa thị TTCK Việt Nam trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn của nền kinh tế, theo đó Nhà nước cần đẩy mạnh công cuộc thu hút dòng vốn đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài.
Một trong những trở ngại lớn nhất để thu hút dòng vốn nước ngoài là sự khác biệt so với các tiêu chuẩn quốc tế như: bất đồng ngôn ngữ, khác biệt của chuẩn mực kế toán… Các vấn đề trong việc chuẩn hóa TTCK tạo nên trở ngại trong việc thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, cũng như khiến tiến trình xem xét nâng hạng thị trường Việt Nam trở nên khó khăn.
Theo đó, VFCA kiến nghị Ủy ban chứng khoán xây dựng các bộ luật để đẩy mạnh việc tiêu chuẩn hóa sàn giao dịch và công ty chứng khoán đạt đến chuẩn quốc tế, như tiến hành áp dụng chuẩn song ngữ cho nền tảng giao dịch cũng như việc công bố thông tin, công bố báo cáo tài chính theo chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) và chuẩn mực Kế toán quốc tế (IAS)…
Một lộ trình xem xét nâng cấp margin từ 50% lên 70% là một giải pháp tích cực và phù hợp nên được xem xét ở thời điểm hiện tại
Hiện nay nhà đầu tư nước ngoài được phép mua và sở hữu doanh nghiệp trong nước nhưng bị giới hạn ở một số lĩnh vực như năng lượng và ngân hàng. Chính phủ đưa ra các quy định về giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài (room ngoại) nhằm bảo vệ các ngành kinh tế trọng yếu của nước nhà.
VFCA đánh giá năng lượng là một trong những ngành huyết mạch của quốc giá nên nhà đầu tư nước ngoài sở hữu các doanh nghiệp rất có thể đe dọa đến an ninh năng lượng, đơn cử như lĩnh vực xăng dầu hiện nước ngoài không được sở hữu quá 35% cổ phần. Ngành ngân hàng cũng quy định room ngoại tối đa dưới 30% nhằm ngăn các tổ chức quốc tế lũng đoạn thị trường ngân hàng Việt Nam.
Tuy nhiên hiệp hội này cho rằng để hướng theo các tiêu chuẩn quốc tế và đạt được mục tiêu nâng hạng TTCK thì Chính phủ cần có lộ trình nghiên cứu để dần nới room ngoại vượt mức 50% ở nhóm ngành năng lượng và tài chính.
“Mặt khác, để bảo đảm mục của Nhà nước về an ninh năng lượng và tránh việc lũng đoạn thị trường tài chính thì việc tăng tỷ lệ sở hữu nước ngoài nhưng vẫn giới hạn quyền biểu quyết theo quy định hiện tại, từ đó tránh được sự thao túng của nhà đầu tư nước ngoài trong những lĩnh vực nhạy cảm của nền kinh tế”, VFCA cho hay.
