Đề xuất giao nhà máy nhiệt điện 2 tỷ USD cho liên doanh Trung Quốc

Bộ Công Thương vừa có văn bản gửi Thủ tướng, báo cáo phương án hợp tác đầu tư một số dự án nhà máy nhiệt điện. Trong đó, Bộ kiến nghị Thủ tướng giao liên danh Tập đoàn Geleximco - Công ty TNHH Hong Kong United (HUI) thực hiện dự án Nhà máy nhiệt điện Quỳnh Lập 1 (tỉnh Nghệ An), thay cho Tập đoàn công nghiệp than - khoáng sản Việt Nam (TKV).

Lo TKV không làm được dự án

Bộ Công Thương đánh giá do năng lực của TKV không đáp ứng nhu cầu vốn triển khai dự án đúng tiến độ. TKV cũng đang gặp khó khăn trong huy động vốn cho các dự án đầu tư, trong đó có vốn đối ứng triển khai dự án Quỳnh Lập 1.

Tổng nợ vay hợp nhất của TKV tính đến tháng 9/2017 khoảng 78.000 tỷ đồng, với hệ số nợ/vốn chủ sở hữu 2,5 lần là một trong những lý do mà Bộ Công Thương đưa ra. Theo bộ này, nếu đầu tư vốn vào dự án nhiệt điện Quỳnh Lập 1, TKV sẽ phải huy động thêm khoản nợ vay 39.000 tỷ đồng.

Như vậy, sau 3 năm nữa, tổng nợ vay của tập đoàn này có thể lên tới trên 100.000 tỷ đồng, dẫn đến tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu sẽ vượt quá quy định cho phép.

Phối cảnh nhà máy nhiệt điện Quỳnh Lập 1.

Ngoài ra, sau hơn 2 tháng đốc thúc thực hiện dự án, TKV vẫn chưa có báo cáo Bộ Công Thương kết quả làm việc cuối cùng với 2 nhà đầu tư là Kospo và Samtan (Hàn Quốc) về thu xếp vốn vay cho dự án không có bảo lãnh Chính phủ, dù đã đạt được thỏa thuận ban đầu tỷ lệ vốn góp đầu tư TKV 36%, Kospo 34% và Samtan 30%.

Trường hợp TKV, Kospo, Samtan không thống nhất việc thu xếp vốn, hợp đồng mua bán điện dự án theo hướng không có bảo lãnh Chính phủ, thì việc hợp tác giữa các bên không thành công, khiến tiến độ dự án bị chậm lại.

“Bộ lo ngại không rõ khi nào các bên đạt được thoả thuận cuối cùng, và sẽ làm chậm tiến độ triển khai, vận hành vào 2022-2023 theo quy hoạch sơ đồ điện VII điều chỉnh. Với các vấn đề tồn tại nêu trên thì đề xuất phương án thực hiện của TKV không thể khẳng định đảm bảo tính khả thi để trình Thủ tướng xem xét, chấp thuận”, Bộ Công Thương nhận định.

Vì lý do trên, Bộ Công Thương cho rằng việc giao dự án Nhiệt điện Quỳnh Lập 1 cho liên danh Geleximco - HUI sẽ giúp TKV giảm áp lực thu xếp vốn, và tập trung thực hiện các dự án khác. Thay thế TKV tại dự án này, liên danh Geleximco và đối tác Trung Quốc có trách nhiệm thực hiện dự án theo quy định, đồng thời xem xét thanh toán các chi phí trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư mà TKV đã thực hiện.

Lo ngại Trung Quốc thâu tóm dự án

Tuy nhiên, Bộ Công Thương cũng cho rằng có lo ngại khi 80% vốn thực hiện dự án chủ yếu vay từ Trung Quốc.

Phương án tài chính mà Geleximco và liên danh đưa ra phần lớn dựa vào vốn vay từ Trung Quốc, với tỷ lệ vốn đối ứng 20% vốn chủ sở hữu và 80% vốn vay.

Dự kiến lãi suất vay từ nguồn tín dụng thương mại là 10,86% một năm và quốc tế là 11,77% một năm.

Geleximco thiết tha mong được thực hiện dự án nhiệt điện Quỳnh Lập 1 .

Nhiều ngân hàng Trung Quốc tài trợ phần 80% tổng mức đầu tư dự án gồm: Ngân hàng Trung Quốc, Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc, Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc chi nhánh Hồ Nam, An Huy và Ngân hàng Công Thương Trung Quốc.

"Nếu giao cho liên danh này, dự án Nhiệt điện Quỳnh Lập 1 sẽ chuyển thành vốn tư nhân 100%. Khi dự án không dùng vốn Nhà nước thì khó có thể yêu cầu chủ đầu tư thực hiện nội địa hoá thiết bị nhà máy nhiệt điện đốt than. Chưa kể sự tham gia của nhà thầu, nhà đầu tư Trung Quốc, sử dụng thiết bị của Trung Quốc vào dự án…”, Bộ Công Thương lo ngại.