 |
| Ảnh: Freepik. |
Hiệp hội biên kịch Mỹ (WGA) đã đề xuất cho phép trí tuệ nhân tạo viết kịch bản, miễn là nó không ảnh hưởng đến các khoản nhuận bút hoặc thu nhập của nhà văn.
WGA là một tổ chức chuyên nghiệp được thành lập để đại diện cho các nhà văn và biên kịch trên nhiều lĩnh vực, bao gồm điện ảnh, truyền hình, phương tiện truyền thông, quảng cáo, video game và sân khấu.
Tổ chức này bảo vệ quyền lợi của các nhà văn và biên kịch bằng cách đàm phán và ký kết các thỏa thuận về tiền thù lao, quyền tác giả và các vấn đề khác liên quan đến công việc sáng tác.
Hiệp hội đã chỉ ra rằng họ sẽ đề xuất điều chỉnh việc sử dụng AI trong quá trình viết, điều này gần đây đã nổi lên như một mối lo ngại đối với những nhà văn sợ mất việc làm. Nhưng trái với một số kỳ vọng, hiệp hội không đề xuất lệnh cấm hoàn toàn việc sử dụng công nghệ AI.
Thay vào đó, đề xuất sẽ cho phép người viết sử dụng sử dụng ChatGPT và các công cụ AI khác để viết kịch bản cho truyền hình và phim ảnh mà không cần chia sẻ công lao, thu nhập cũng như quyền nhân thân.
Một giám đốc điều hành hãng phim có thể đưa cho người viết một kịch bản do AI tạo ra để viết lại hoặc tinh chỉnh, đánh bóng lại và người viết vẫn sẽ được coi là tác giả đầu tiên.
Trên thực tế, đề xuất sẽ coi AI như một công cụ, như một bản nháp chứ không phải là một nhà văn, nhằm mục đích cho phép các nhà văn được hưởng lợi từ công nghệ mà không bị lôi kéo vào các cuộc phân xử doanh thu nhuận bút với các nhà sản xuất phần mềm.
WGA đã tiến hành phiên thảo luận đầu tiên với Liên minh các nhà sản xuất phim và truyền hình. Vẫn chưa rõ liệu Liên minh các nhà sản xuất phim và truyền hình có đồng ý với đề xuất này hay không.
Đề xuất của WGA chỉ đơn giản nói rằng tư liệu do AI tạo ra sẽ không được coi là “tư liệu văn học” (literary material) hoặc “tư liệu gốc” (source material).
“Tư liệu văn học” là một thuật ngữ cơ bản trong thỏa thuận cơ bản tối thiểu của WGA - đó là thứ mà “nhà văn” tạo ra (bao gồm các câu chuyện, cách xử lý, kịch bản, đối thoại, bản phác thảo…). Nếu một chương trình AI không thể tạo ra “tư liệu văn học” thì nó không thể được coi là “nhà văn” trong một dự án.
“Tư liệu gốc” đề cập đến những thứ như tiểu thuyết, vở kịch và bài báo trên tạp chí mà kịch bản phim có thể dựa vào đó. Nếu một kịch bản dựa trên tư liệu gốc, thì nó không được coi là “kịch bản gốc”. Người viết cũng có thể chỉ nhận được ghi nhận là "kịch bản của", thay vì được ghi nhận là “được viết bởi…”.
Nếu được ghi nhận “được viết bởi…” cho phép người viết nhận toàn bộ kinh phí của dự án, trong khi được ghi nhận là “kịch bản của” thì người viết chỉ nhận được 75%.
Bằng cách tuyên bố rằng ChatGPT không thể viết “tư liệu gốc”, thì một nhà văn có thể chuyển thể một truyện ngắn do AI viết mà vẫn được ghi nhận đầy đủ “được viết bởi…”.
Những kịch bản như vậy có vẻ xa vời. Nhưng những tiến bộ công nghệ có thể gây ra một số vấn đề gai góc nhất trong thương lượng, vì không bên nào muốn thừa nhận một số lợi thế có thể trở nên quan trọng hơn trong những năm tới.
Đề xuất của WGA không đề cập đến kịch bản trong đó chương trình AI tự viết kịch bản hoàn toàn mà không cần sự trợ giúp của con người. Mặc dù một kịch bản mạch lạc được viết hoàn toàn bởi AI có vẻ xa vời, nhưng tiểu thuyết do AI tạo ra đã gây ra rắc rối. Tạp chí khoa học viễn tưởng Clarkesworld đã ra thông báo không tiếp nhận các truyện từ các tác giả sau khi một loạt câu chuyện do AI tạo ra tràn ngập hộp thư đến của tạp chí.
