Đa số chúng ta thường nghĩ thể thao và kinh doanh là hai lĩnh vực khác biệt, một bên là vận động, giải trí, bên kia là kinh doanh và thương mại. Nhưng thực tế, thể thao và kinh doanh có nhiều điểm chung, và điểm chung lớn nhất là đều phát triển dựa trên nền tảng tập thể.
Thể thao và kinh doanh có liên hệ gì?
Dù giữ vị trí lãnh đạo, hay chỉ đơn thuần là một thành viên của những tập thể này, chúng ta đều nhận thức được sự gắn kết, hòa hợp của cả nhóm là yếu tố quan trọng để quyết định sự thành công hay thất bại của tập thể đó.
Có thể thấy ngay từ ví dụ gần đây nhất về đội tuyển bóng đá U23 Việt Nam, những gương mặt mà cách đây hơn hai năm thôi, chúng ta còn chưa biết, những cái tên mà chỉ sau danh hiệu Á quân U23 Châu Á tại Thường Châu (Trung Quốc), người hâm mộ mới nghe tới nhưng với liên tiếp những kỳ tích đạt được sau đó, những Quang Hải, Xuân Trường, Tiến Dũng, Duy Mạnh… đã in sâu trong trí nhớ và là niềm tự hào mới của mỗi người dân Việt Nam khi nhắc đến.
 |
| Thể thao, kinh doanh và nhiều lĩnh vực trong đời sống có điểm chung là phát triển dựa trên nền tảng tập thể. |
Các cầu thủ trẻ có tài năng, có quyết tâm, nhưng trên hết là khả năng biết nhìn người, dùng người, hiểu người của HLV Park Hang-seo. Ai cũng thấy, ông chân ướt chân ráo tới Việt Nam đã lĩnh đội ngay và liên tiếp cùng dàn cầu thủ trẻ lần lượt giành được các thành tích cho bóng đá Việt Nam.
Huấn luyện viên người Hàn Quốc không hứa hẹn to tát, mà thận trọng đưa đội tuyển đi từng bước một, giành chiến thắng từng trận đấu và dần dần tiến tới vinh quang. Người ta tin vào tài năng của các cầu thủ một, thì tin vào tính kỷ luật và sức mạnh tinh thần mà thầy Park đã rèn và truyền cho họ gấp nhiều lần hơn thế.
Điều này chứng minh, kỷ luật, tài năng, sự luyện rèn về tinh thần có thể tạo nên sức mạnh phi thường ngoài sức tưởng tượng.
Vậy đâu là yếu tố quan trọng nhất trong sự thành công của một đội ngũ hay một tập thể? Câu trả lời có nhiều: tài năng của người lãnh đạo, sự dẫn dắt định hướng đúng đắn, linh hoạt hay tinh thần quyết tâm đồng lòng của mọi thành viên… Tất cả đều đúng, nhưng có vẻ không dễ để nắm được bí quyết làm nên những điều trên.
Xuất phát điểm cũng là những huấn luyện viên tinh thần trong lĩnh vực thể thao nổi danh tại Mỹ, Jason Selk và Tom Bartow nhận thấy, sự thành bại trong thể thao có nhiều điểm tương đồng thú vị với kinh doanh. Từ đó, với tinh thần cầu thị, mong muốn cống hiến cho cộng đồng, họ đã đem những kinh nghiệm và kiến thức quý báu về lĩnh vực đào tạo tinh thần mà mình tích lũy được trong suốt nhiều năm hoạt động thể thao áp dụng để tư vấn cho các đơn vị tài chính và doanh nghiệp thương mại.
Kết quả là những bài giảng của họ được trình bày nhiều năm liền trên khắp nước Mỹ, có sức lan tỏa trong cả giới thể thao và cộng đồng doanh nghiệp Mỹ. Những tổng hợp, nguyên tắc mà hai tác giả mang đến đơn giản, dễ áp dụng và cuối cùng đạt được những hiệu quả không ngờ.
Đi tìm yếu tố thành công cho tập thể
Năm 2018, tiến sĩ Jason và người bạn lâu năm của mình Tom quyết định xuất bản cuốn sách Thiết lập đội nhóm xuất sắc với sự chắp bút của cây bút thể thao kỳ cựu Matthew Rudy. Cùng trong năm này, tác phẩm đã lọt Top 10 cuốn sách hay nhất về đội nhóm kinh doanh do Bloomberg bình chọn.
Ở Thiết lập đội nhóm xuất sắc, bạn sẽ nhận ra rất nhiều nguyên tắc đơn giản nhưng chuẩn xác với thực tế như “tôn trọng ngưỡng tiếp nhận” (khả năng tập trung chú ý giới hạn của bộ não con người) điều đi ngược với thói quen “nhồi nhét kiến thức” mà nhiều người trong chúng ta đang áp dụng.
Tình trạng “tâm lý nạn nhân” (luôn đổ lỗi cho hoàn cảnh khách quan, tìm lý do bao biện cho một sự việc liên quan đến bản thân hay tập thể), hay sự tối quan trọng của việc “điều chỉnh tâm lý” chứ không chỉ “điều chỉnh chiến lược” cũng được đưa ra phân tích.
 |
| Sách Thiết lập đội nhóm xuất sắc phát hành tại Việt Nam qua bản dịch của Bích Hường. |
Hai tác giả khiêm tốn nói rằng tác phẩm của họ không phải là bí kíp “một bước để đạt thành công” mà chỉ coi đó là “cẩm nang hướng dẫn thực hành” trên con đường đi đến thành công, và nhấn mạnh: “nếu bạn chăm chỉ và nghiêm túc áp dụng từng bước một, và chỉ tập trung hoàn thành một việc tại một thời điểm thì sớm muộn gì thành công cũng đến với bạn”.
Do vậy bạn có thể tìm thấy những kết luật ngắn gọn được in đậm cuối mỗi đoạn trong tác phẩm, hay những dòng lưu ý đóng khung như những tờ note dễ ghi nhớ ở cuối mỗi chương.
Dù là thành viên trong một đội ở bất kỳ công ty nào, cầu thủ chơi cho một đội bóng, chủ một cửa hàng kinh doanh nhỏ với vài nhân viên, một người mới khởi nghiệp, hay thậm chí đã trở thành lãnh đạo cấp cao điều hành một tập đoàn lớn… thì các kỹ năng trong cuốn sách Thiết lập đội nhóm xuất sắc cũng đều đưa ra những khía cạnh hữu dụng, phù hợp.
