Từ ngày 6 đến 8/9, tại Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương (UBKT) đã họp kỳ thứ VI. Ông Trần Quốc Vượng, Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương chủ trì.
Tại kỳ họp, sau khi xem xét báo cáo đề nghị thi hành kỷ luật với ông Trịnh Xuân Thanh, UBKT Trung ương đánh giá những khuyết điểm, vi phạm của ông Thanh rất nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận, làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước.
UBKT Trung ương cho rằng, quá trình kiểm điểm, ông Trịnh Xuân Thanh chưa nghiêm túc, thiếu trung thực; chưa thành khẩn, tự giác nhận vi phạm, khuyết điểm.
Căn cứ tính chất, mức độ vi phạm, UBKT Trung ương đã đề nghị Ban Bí thư thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ khỏi Đảng đối với ông Trịnh Xuân Thanh.
 |
| Ông Trịnh Xuân Thanh. |
Thua lỗ hơn 3.200 tỷ đồng
Ông Trịnh Xuân Thanh, 50 tuổi, quê tại xã Mai Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội. Ông Thanh có trình độ chuyên môn đại học kiến trúc, kỹ sư quy hoạch đô thị, lý luận chính trị cao cấp, ngoại ngữ tiếng Nga.
Theo Công an Nhân dân, trong giai đoạn từ năm 2007 đến 2013, ông Thanh lần lượt giữ các chức vụ Phó bí thư Đảng ủy, Tổng giám đốc, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC). Được coi là “thuyền trưởng” nhưng trong giai đoạn này, ông Trịnh Xuân Thanh đã lèo lái để “con tàu PVC” chìm trong thua lỗ, nợ nần triền miên.
Năm 2007, ông Trịnh Xuân Thanh được Tập đoàn Dầu khí Việt Nam điều về làm Phó tổng giám đốc PVC, đến năm 2009 được bổ nhiệm làm Chủ tịch HĐQT PVC.
Báo cáo của Ban kiểm soát tại Hội đồng cổ đông thường niên của PVC năm 2014 cho biết, năm 2013, PVC thua lỗ hơn 2.200 tỷ đồng, trong đó, riêng công ty mẹ lỗ hơn 1.900 tỷ đồng. Lũy kế cuối năm 2013, công ty mẹ - PVC lỗ hơn 3.200 tỷ đồng. Trong năm 2013, hoạt động sản xuất kinh doanh tại các công ty con của PVC gặp rất nhiều khó khăn, nhiều đơn vị gần như không có việc làm.
Dưới thời điều hành của chủ tịch Trịnh Xuân Thanh, PVC sử dụng phần vốn điều lệ đáng kể đầu tư góp vốn vào các công ty con, công ty liên kết. Tuy nhiên, các đơn vị này bộc lộ sự yếu kém trong hoạt động sản xuất kinh doanh dẫn đến tình trạng thua lỗ. Riêng năm 2012, một số dự án trọng điểm bị ngừng, giãn tiến độ hoặc vướng mắc chưa triển khai được khiến PVC thua lỗ hơn 1.800 tỷ đồng.
Năm 2011, Thanh tra Chính phủ đã thanh tra Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và một số đơn vị thành viên (trong đó có PVC), phát hiện nhiều sai phạm. Cụ thể, PVC đã tham gia liên kết, liên doanh với nhiều doanh nghiệp bên ngoài nhưng làm ăn không hiệu quả, gây thua lỗ và mất vốn của Nhà nước.
Tại nhiều công trình, dự án lớn của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, PVC được tham gia thực hiện với tư cách là tổng thầu hoặc nhà thầu lớn, nhưng sau khi nhận công trình, PVC lại chỉ định cho các công ty con hoặc bán thầu cho doanh nghiệp bên ngoài thi công. Việc lãnh đạo PVC thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, quản lý điều hành, thiếu kiểm tra, giám sát, làm trái các quy định của pháp luật về quản lý kinh tế đã để lại hậu quả lớn cho PVC cũng như ngân sách Nhà nước.
Theo các báo cáo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Thanh tra Chính phủ và kiểm toán, trong giai đoạn năm 2011-2013, PVC đã để xảy ra thua lỗ khoản tiền hơn 3.200 tỷ đồng.
Hủy tư cách đại biểu Quốc hội
Sau khi rời ngành dầu khí, ông Trịnh Xuân Thanh được luân chuyển nhiều chức vụ ở Bộ Công Thương trước khi giữ cương vị Phó chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang vào năm 2015.
Tháng 5/2016, theo kết quả bầu đại biểu quốc hội do Hội đồng Bầu cử quốc gia vừa công bố, ông Trịnh Xuân Thanh được 198.392 cử tri của đơn vị bầu cử số 1 (các huyện Vị Thủy, Châu Thành, Châu Thành A của tỉnh Hậu Giang) tín nhiệm, đạt 75,28% số phiếu hợp lệ. Ông Thanh trở thành người trúng cử với số phiếu được bầu chọn cao nhất tại Hậu Giang.
 |
| Chiếc Lexus 570 mang biển số xanh 95A-0699 ông Thanh sử dụng. Ảnh: CTV.
|
Giữa năm 2016, nhiều báo chí phản ánh về xe tư nhân Lexus trị giá trên 5 tỷ do ông Trịnh Xuân Thanh - Phó chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang sử dụng gắn biển công vụ; tình trạng thua lỗ nặng ở PVC nơi ông Thanh từng giữ các vị trí lãnh đạo chủ chốt từ năm 2007 đến năm 2013; ông Thanh được bổ nhiệm Phó chủ tịch tỉnh dù trước đó đã lãnh đạo PVC làm ăn thua lỗ.
Ngày 9/6, Văn phòng Trung ương Đảng có công văn truyền đạt ý kiến của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng giao các cơ quan kiểm tra, xem xét, kết luận những nội dung báo chí phản ánh liên quan đến ông Trịnh Xuân Thanh.
Ủy ban kiểm tra Trung ương sau đó kết luận, ông Thanh không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để được đề bạt, bổ nhiệm, quy hoạch các chức vụ cao hơn và không thuộc diện cán bộ luân chuyển theo kết luận của Bộ Chính trị khóa XI. Tuy nhiên ông Thanh vẫn đề nghị, để các cơ quan chức năng làm quy trình tiếp nhận, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo ở Bộ Công thương và tỉnh Hậu Giang, là thể hiện thiếu trung thực, thiếu trách nhiệm và thiếu gương mẫu.
Giữa tháng 7, Hội đồng bầu cử quốc gia họp và quyết định hủy tư cách đại biểu Quốc hội của khóa 14 đối với ông Trịnh Xuân Thanh.
Cuối tháng 8, ông Trần Công Chánh - Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang cho biết, ông Trịnh Xuân Thanh (Tỉnh ủy viên, nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh) xin nghỉ phép để trị bệnh đã gần một tháng qua. Sau khi không tái cử chức Phó chủ tịch UBND tỉnh, ông Thanh không đến cơ quan.
