Chợ đen, nơi một nhà quảng cáo dày dạn kinh nghiệm đến với một nhân viên kinh doanh online trẻ tuổi đều có thể mua được một dấu xác nhận màu xanh (Blue checkmark) cho tài khoản mạng xã hội.
Sản phẩm này không phải là một loại hàng hóa hay dịch vụ. Nó là một dấu check nhỏ nhắn màu xanh lam dành riêng cho những người nổi tiếng hay các thương hiệu trên Instagram.
Nó cung cấp cho người dùng sự tiện lợi, tin cậy khi tìm kiếm thông tin về nhân vật nào đó và đi kèm là các tính năng đặc biệt chỉ dành cho dạng tài khoản này như thứ tự ưu tiên trên công cụ tìm kiếm.
Quan trọng hơn nó là biểu tượng của sự xác nhận, tính hợp pháp. Điều này giúp các đơn vị kinh doanh tạo ra tầm ảnh hưởng và uy tín hơn trong cộng đồng hơn 700 triệu người dùng hoạt động hàng tháng này.
 |
| Dấu xanh được xem là biểu tượng của tính hợp pháp, sự xác nhận và độ uy tín của một tài khoản trên Instagram. |
Không dễ cấp nhưng dễ mua
Dấu xanh không phải được cấp tùy tiện cho bất kỳ ai hay có thể mua trực tiếp tại Instagram theo chính sách của họ. Nhưng nghịch lý nằm ở chỗ nó có thể mua được tại chợ đen và bí ẩn này đang dần được hé lộ.
"Thật đáng buồn, nhưng bạn biết nó tồn tại bằng cách nào không?", James, một người bán dấu xanh mở đầu câu chuyện. "Nó được bán bởi chính những người mà bạn biết rõ về họ"(nhân viên Instagram).
Instagram đã gián tiếp tiếp tay cho thị trường màu mỡ này. Bất kỳ ai cũng có thể đăng ký xác minh trên Facebook hoặc Twitter, còn ở Instagram điều này trở nên độc quyền hơn. Mạng xã hội này chủ động kiểm soát những người có tầm ảnh hưởng đến báo chí, các thương hiệu lớn và tự quyết định cấp hay không cấp xác minh cho tài khoản này.
James cho biết ông tiếp cận khách hàng thông qua con đường nhắn tin trực tiếp trên Instagram. Ông tìm thấy những người sẵn sàng trả tiền cho dấu xanh, giao dịch với họ. Công việc còn lại là của những người bạn của ông bên trong bộ máy Instagram hoàn tất.
Công việc làm thêm này của James bắt đầu từ hồi đầu năm với sự giúp đỡ của người bạn đang làm việc tại Instagram. Mỗi dấu xanh được bán với giá 1.200 USD nhưng James sẽ "nhìn mặt đặt tên". Tùy từng người mà ông sẽ cho những mức giá khác nhau tùy theo độ khó xác minh cũng như mức độ ham muốn của họ.
Để tránh bị truy cứu vì lạm dụng quyền lực, James và bạn ông nộp trước các mẫu đơn yêu cầu xác minh. Tuy vậy từ trước đến nay chỉ có 3 trong số đó được xét duyệt đúng quy định còn lại là qua bàn tay của những nhân viên Instagram.
James cho biết đã có một số nhân viên bị sa thải vì bán xác minh cho các tài khoản. Mạng xã hội này trước đó đã khóa 30 tài khoản vì có liên quan đến cần sa. Tuy nhiên một vài nhân viên của họ đã nhận 7.500 USD để kích hoạt lại chúng bằng quyền truy cập của mình. Cũng theo James, ông đã bị phát hiện và quyền truy cập của ông cũng đã chính thức bị thu hồi.
James không phải đầu mối duy nhất người dùng Instagram có thể liên hệ để mua dấu xanh. Alejandro Rioja là một nhà kinh doanh Internet, nhà tiếp thị kỹ thuật số và máy tính cá nhân kiêm luôn người cung cấp dịch vụ dấu xanh. Trang web của ông kêu gọi mọi người kết nối với tài khoản Facebook của mình sau đó mời gọi mua những dấu xác minh.
Trong tin nhắn Facebook Messenger của mình, Rioja sử dụng hệ thống tự động trả lời tin nhắn để tư vấn khách hàng rất chuyên nghiệp. Giá mà ông đưa ra để sở hữu dấu xanh là 6.000 USD cho một tài khoản.
 |
| Hộp thư tự động trả lời khách hàng của Rioja, một người chuyên kinh doanh dấu xanh trên Instagram. |
"Tôi làm việc với 2-3 người (ở Instagram) tùy thuộc vào ca làm việc của họ. Giá là từ 5.000 đến 8.000 USD, cũng tùy thuộc vào độ khó của việc xác minh. Nếu họ đã có sức ảnh hưởng từ trước trong giới truyền thông, báo chí và số lượt người theo dõi cao thì họ sẽ có mức giá tốt hơn", Rioja viết trong một tin nhắn trực tiếp trên Twitter.
Mức giá hàng nghìn USD là điều dễ hiểu vì tài khoản được cấp dấu xanh trên Instagram rất nghiêm ngặt trong kiểm duyệt. Tiếp đến là việc kinh doanh trên Instagram mang lại lợi nhuận vô cũng lớn.
Theo Mediakix, các nhà quảng cáo có thể chi tiêu trên 1 tỷ USD mỗi năm cho việc tiếp thị trên mạng xã hội này.
Bài bản và chuyên nghiệp
Xác minh Instagram được cấp qua một biểu mẫu không có sẵn công khai, chỉ một số người trong ngành công nghệ và truyền thông mới có đường dẫn đến nó. Cựu nhân viên, nhân viên hiện tại, các công ty truyền thông lớn và các công ty giải trí có một cổng thông tin nơi họ có thể yêu cầu thay đổi tên và xác minh tài khoản Instagram.
Họ phải gửi tên và tài khoản thực của người dùng cùng với một hình thức nhận dạng như hộ chiếu kèm theo một địa chỉ liên hệ ở Facebook hoặc Instagram. Theo một số nguồn thì đó là cách Instagram giảm thiểu tối đa việc nhân viên có trách nhiệm lạm dụng các đặc quyền của họ để tự ý cấp dấu xanh kiếm tiền.
 |
| Những tài khoản đã xác minh có dấu xanh được ưu tiên hiển thị trong công cụ tìm kiếm của Instagram. |
Các tệp đính kèm có thể được sử dụng để hiển thị các trích dẫn báo chí tầm ảnh hưởng của chủ tài khoản. Đây là một trong những bước quan trọng nhất. Dịch vụ của Rioja cũng kèm theo gói báo chí này thông qua các ấn phẩm nội bộ của ông với mức giá hàng nghìn USD.
"Tôi đã kiểm tra 12 tài khoản và không thể chia sẻ tên người dùng vì khách hàng của tôi không thích điều này", Rioja nói.
Quá trình thực hiện cấp dấu xanh bắt đầu bằng việc có một nhân viên tại Facebook/Instagram sẵn sàng nhận hối lộ thông qua một người trung gian. Sau đó người trung gian nhận tiền mặt và chi trả cho nhân viên của các mạng xã hội này. Những nhân viên này đệ trình yêu cầu xác minh và qua bàn tay của họ các tài khoản được chấp thuận.
Những người đã mua xác minh có thể không muốn thừa nhận điều đó với báo chí, nhưng mọi người không ngại chia sẻ với các nhà truyền thông xã hội khác.
"Tôi có một người bạn đã làm nó", một người sáng lập công nghệ nói với Mashable. Sau đó anh ấy nhắn tin cho bạn mình và hỏi họ có muốn bình luận về câu chuyện với sự đảm bảo danh tính không? Câu trả lời là họ xác nhận rằng đã trả tiền để xác minh nhưng đã từ chối bình luận thêm.
