Ủy ban Pháp luật của Quốc hội vừa gửi báo cáo kết quả giám sát thực hiện một số quy định của Luật Thủ đô, tới kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV. Nội dung đáng chú ý là việc quản lý cư dân.
Dân số Hà Nội tăng chóng mặt
Quy định tại điều 19 của Luật Thủ đô thì dân cư trên địa bàn Hà Nội được quản lý với quy mô, mật độ, cơ cấu theo quy hoạch chung xây dựng thủ đô. HĐND Hà Nội ban hành chính sách ưu tiên đầu tư và huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng các khu đô thị, nhà ở, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại, thuận tiện ở ngoại thành
Đồng thời phối hợp với các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương trong vùng thủ đô phát triển kinh tế - xã hội và giải quyết việc làm nhằm hạn chế tình trạng di dân tự phát vào nội thành.
Tuy nhiên, báo cáo nêu rõ quy mô dân số tăng quá nhanh, vượt xa dự kiến trong quy hoạch chung xây dựng thủ đô. Cụ thể, quy hoạch chung đặt mục tiêu đến năm 2020 dân số tăng khoảng từ 7,3-7,9 triệu người. Nhưng đến năm 2017, theo báo cáo của Chính phủ, dân số Hà Nội đã trên 9,6 triệu người.
"Với tốc độ tăng trung bình 3%/năm đến năm 2020 dân số Hà Nội ước tính sẽ gần 10,5 người (gần bằng dân số dự báo đến năm 2050), vượt quá xa so với dự kiến. Điều này cho thấy việc quản lý dân cư với quy mô dân số theo quy hoạch chung xây dựng thủ đô chưa bám sát được mục tiêu, kế hoạch đề ra", báo cáo nhấn mạnh.
 |
| Dân số Hà Nội năm 2020 sẽ bằng dự đoán cho 30 năm sau. Ảnh: Hoàng Hà. |
Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng cho hay dân số cơ học tăng nhanh ở cả nội thành và ngoại thành. Quy hoạch chung đề ra nhiệm vụ hạn chế sự gia tăng dân số cơ học trong khu vực nội đô lịch sử nhưng qua giám sát, tổng dân số trung bình của 4 quận này vẫn tăng đều qua các năm (từ năm 2013 đến năm 2017).
Bên cạnh đó, dân số Hà Nội tăng nhanh ở cả nội thành và ngoại thành, nhưng tăng mạnh nhất là ở những quận có các khu đô thị mới. Số lượng người nhập cư vào các quận: Hoàng Mai, Long Biên, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Thanh Xuân khá cao, năm 2013 là 34.000 người, đến năm 2017 là hơn 78.000 người.
Mật độ dân cư đông, quá tải đã tác động mạnh đến công tác quản lý dân cư, bảo đảm an ninh trật tự, giao thông đô thị và bảo vệ môi trường trên địa bàn Hà Nội.
Quá tải ở các khu đô thị mới, chung cư cao tầng
Đơn vị này cũng cho hay nhiều khu đô thị mới, chung cư cao tầng, do được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết theo hướng tăng mật độ xây dựng, tăng chiều cao các tòa nhà và giảm phần diện tích công cộng.
Vì vậy, mật độ dân số tại các khu vực này dù vừa mới xây dựng xong đã trở nên quá tải về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.
Ở các quận nội đô, nhiều dự án chung cư cao tầng vẫn tiếp tục xây dựng khiến dân số ở đây không những không giảm mà tiếp tục tăng. Qua thống kê sơ bộ trong năm 2017 cho thấy, quận Ba Đình có 7 dự án chung cư cao tầng, quận Đống Đa có 7 dự án, quận Hai Bà Trưng có 6 dự án...
 |
| Các chung cư cao tầng "mọc như nấm" là một trong những nguyên nhân khiến dân số Hà Nội tăng nhanh chóng. Ảnh: Hoàng Hà. |
Qua đó, cơ quan giám sát nhấn mạnh trước chật chội này thì giải pháp quản lý dân cư bằng biện pháp hành chính quy định trong Luật Thủ đô không đạt hiệu quả như kỳ vọng, chưa phải là giải pháp cơ bản, tối ưu để quản lý dân cư. Việc hạn chế tăng dân số ở nội thành bằng biện pháp thắt chặt đăng ký thường trú chỉ đối với những người đang tạm trú ở nội thành là chưa hiệu quả.
Ủy ban Pháp luật khẳng định chính quyền Hà Nội trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, chưa có biện pháp hữu hiệu để quản lý chặt chẽ trong công tác quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch xây dựng và thẩm định các khu chung cư cao tầng tại các quận nội thành. Đặc biệt ở các quận nội đô lịch sử, tình trạng điều chỉnh quy hoạch chi tiết diễn ra khá phổ biến.
Ngoài ra, cơ quan giám sát đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc soạn thảo, tiếp thu, chỉnh lý và trình cấp có thẩm quyền để xảy ra tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết Luật Thủ đô....
