Những ngày qua, rất nhiều người dùng Facebook tại Mỹ đã đột nhiên nhận được thông báo “Tên của bạn đã vi phạm chính sách về tên người dùng của chúng tôi” và kèm theo đó là tài khoản của họ bị khóa. Để có thể tiếp tục sử dụng dịch vụ của Facebook, những người dùng này phải gửi bản chụp giấy tờ tùy thân như Chứng minh thư (ID), thẻ căn cước, Thẻ an sinh xã hội (Social Security)… Có những người được mở lại tài khoản sau đó 12 tiếng nhưng cũng có những người liên tục bị Facebook từ chối.
Vấn đề là hầu hết những tài khoản bị khóa này không hề dùng tên giả như Facebook “vu cáo”. Tên của họ có vẻ hơi lạ tai bởi họ là những người Mỹ bản địa, có gốc gác là những người thổ dân xưa kia.
Sự việc đã gây ra một làn sóng phẫn nộ trong cộng đồng người Mỹ vì họ cho rằng Facebook đã làm ăn quá tắc trách và có ý đồ phân biệt chủng tộc, kỳ thị người thuộc các sắc tộc thiểu số…
Vienna Elk Looks Back là một ví dụ. Cái tên Elk Looks Back (Elk Ngoái nhìn lại) hay còn gọi là Sicangu Lakota là một thành viên của bộ lạc Rosebud Sioux từng sinh sống ở miền đất thuộc bang South Dakota. Bỗng một ngày cách đây chừng hơn tuần, cô bị Facebook “đá” ra khỏi tài khoản của mình kèm theo thông điệp “cảnh cáo” và buộc cô phải gửi giấy tờ chứng minh tên tuổi của mình.
“Điều này khiến tôi rất bực”, Elk Looks Back nói với tờ ABC News, “Rõ ràng là họ (Facebook) đã cố tình quấy rối tôi và đó là một dạng của thói hành xử kỳ thị người thiểu số, đặc biệt khi mà những tài khoản dùng tên giả khác vẫn tràn lan mà họ chẳng bị sao, trong khi chúng tôi lại trở thành mục tiêu tấn công của họ”.
Khoảng 12 tiếng sau khi Elk Looks Back gửi bản chụp thẻ căn cước của mình, Facebook đã phải mở lại tài khoản cho cô kèm theo một bức email xin lỗi.
Cũng trong trường hợp tương tự như vậy nhưng câu chuyện của Dana Lone Hill thì khó khăn hơn. Sau vài lần gửi các giấy tờ chứng minh, Facebook vẫn không công nhận tên của cô là tên thật còn Dana Lone Hill (Dana Ngọn đồi cô đơn) thì tuyên bố sẽ không hợp tác với Facebook nữa vì đó là đòi hỏi vô lý.
“Điều này thật kỳ cục và tôi cảm thấy không thoải mái khi phải gửi cho một người không quen biết những thứ giấy tờ của tôi. Facebook vốn đã có tiếng xấu về quyền riêng tư. Họ cho ra đời công cụ tự động nhận diện khuôn mặt để đề nghị người khác đánh dấu (tag) và thật khó để có thể tin tưởng và gửi gắm cho họ toàn bộ thông tin cá nhân của mình”, Lone Hill bình luận.
“Tại sao họ lại cho mình cái quyền bắt tôi phải chứng minh tôi là ai chứ?”, cô kết luận.
Cả “Ngoái nhìn lại” và “Ngọn đồi cô độc” đều đã ký tên vào một cuộc vận động thu thập chữ ký trực tuyến để yêu cầu Facebook phải thay đổi chính sách về tên người dùng của họ. Đến nay, đã có gần 13.000 người tham gia ký tên và đã có một số người thậm chí còn chuẩn bị hồ sơ để khởi kiện lên tòa án.
Trả lời phỏng vấn của phóng viên ABC News, người phát ngôn của Facebook cho biết mạng xã hội lớn nhất thế giới này đã nhận ra vấn đề và đang tìm cách khắc phục.
“Chúng tôi cam kết để đảm bảo rằng mọi người đều có quyền được dùng tên thực của mình như khi họ sử dụng trong cuộc sống. Việc sử dụng tên thật giúp họ trở nên thoải mái hơn đồng thời cũng giúp chúng tôi loại bỏ được những tài khoản được lập ra với mục đích mờ ám như quấy rối, gian lận, lừa đảo, giả danh hay tấn công người khác bằng ngôn từ xúc phạm. Chúng tôi còn rất nhiều việc cần phải làm và ưu tiên cải thiện công cụ giúp mọi người có thể tự “xác minh” bản thân mình trên Facebook”, đại diện của Facebook nói.
Hồi tháng 10 năm ngoái, Facebook cũng đã vấp phải một làn sóng phản đối dữ dội của cộng đồng những người đồng tính nam vì khóa tài khoản của những người “tên nam giới nhưng hình dáng như nữ giới”. Cuối cùng, Facebook đã phải lên tiếng xin lỗi và đảm bảo những người này được đặt tên theo “mong muốn” của họ.