Tận mắt chứng kiến cảnh Nhà nước, doanh nghiệp và người dân đi đòi nợ ông chủ 7 tấn vàng ở Quảng Nam mới thấy cảnh đời đầy nước mắt và khổ nhục của các con nợ chục tỷ, trăm tỷ đang chết dần, chết mòn vì những tháng ngày rình rập tìm chủ nợ đang ở tận trời Tây.
Ông chủ 7 tấn vàng nợ như chúa Chổm
Chủ nhân của gần 7 tấn vàng và nhiều tấn bạc đào được tại 2 mỏ vàng lớn nhất nước là Bồng Miêu (Phú Ninh) và Đắk Sa (Phước Sơn), thuộc tỉnh Quảng Nam, là ông David Seton, Chủ tịch tập đoàn Besra Inc. người Canada.
Ông David Seton cho hay, đến nay, hai nhà máy của công ty do ông làm chủ đã đào được khoảng 6,9 tấn vàng ròng 99,99% và đã xuất bán ra nước ngoài.
Đổ vàng thởi vào khuôn đúc đưa đi tiêu thụ. |
Nhà máy Vàng Bồng Miêu đã nhiều lần đóng cửa vì lý do trên trời, dưới đất. |
Theo tính toán của một chủ tiệm buôn bán vàng ở Tam Kỳ, tính giá vàng rẻ nhất tại thời điểm này - 30 triệu đồng/lượng - thì với gần 7 tấn vàng ròng đào được đã có giá trị lên đến 5.040 tỷ đồng, tương đương với khoảng 250 triệu USD.
Vàng tấn đào được như vậy, nhưng không hiểu sao ông chủ hai nhà máy tại hai mỏ vàng lớn nhất nước này lại nợ như chúa Chổm. Ngoài 297,8 tỷ đồng tiền thuế các loại đang nợ Cục Thuế Quảng Nam, ông chủ gần 7 tấn vàng còn nợ các doanh nghiệp và người dân địa phương nhiều chục tỷ đồng, đến nay vẫn chây ì không chịu thanh toán.
Lý do không chịu thanh toán các khoản nợ thuế, ông David Seton cho rằng, là do giá vàng đã giảm 30% kể từ tháng 11/2012, từ 1.800 USD/ounce xuống còn 1.200 USD/ounce. Việc tăng thuế tài nguyên và cách tính thuế khác nhau đã khiến công ty gặp nhiều khó khăn.
Thiên tai bão và lụt thường xuyên cũng đe dọa việc khai thác và hàm lượng vàng trong quặng khai thác được ở Phước Sơn ngày một giảm đi, từ 11g/tấn quặng nay chỉ còn 3-4g/tấn quặng.
Theo thống kê chính thức của Tập đoàn Besra, các khoản nợ thuế, nợ đối tác của tập đoàn này là xấp xỉ 19 triệu USD. Trong đó, nợ thuế nhà nước và phí bảo vệ môi trường chừng 6 triệu USD, nợ nhà thầu các loại khoảng 6 triệu USD và 7 triệu USD nợ vay ngân hàng. Riêng nhà thầu chính tại Phước Sơn - Công ty xây dựng Quảng An, Besra nợ 17 tỷ đồng và nợ các nhà thầu khác ở Phước Sơn chừng 7 tỷ đồng.
Ông chủ của 7 tấn vàng, cũng là con nợ của Cục Thuế Quảng Nam và nhiều DN đối tác. |
Tuy nhiên, chỉ riêng các khoản nợ thuế các loại đã được Cục Thuế Quảng Nam khẳng định là 297,8 tỷ đồng, tương đương 14 triệu USD.
Ông Lương Đình Đường, Phó cục trưởng Cục Thuế Quảng Nam, cho hay: “Khoản nợ thuế khủng này đã kéo dài nhiều năm, Besra Inc không chịu thanh toán là đã vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam”.
Không đòi được nợ thì phá sản, tự sát
Chuyện Giám đốc công ty thương mại dịch vụ xăng dầu Trường Xuân (TP. Tam Kỳ, Quảng Nam) Lê Đình Thục xông thẳng vào cuộc họp báo ngày 7/8 để đòi nợ ông chủ 7 tấn vàng hơn 6,6 tỷ đồng là hành động bức bách của một trong rất nhiều chủ nợ của công ty Besra Việt Nam tại Quảng Nam. Cùng đi với ông Thục còn có Tổng giám đốc công ty Tân Nhật Minh Bùi Ngọc Lượng. Ông Lượng đến thẳng buổi họp cũng chỉ để đòi khoản nợ hơn 7,2 tỷ đồng mà Besra Việt Nam chưa thanh toán.
Ông Thục kể: “ “Vì bí bách quá nên tui mới đến cuộc họp báo để đòi nợ. Đơn kiện tôi đã gửi tòa án nhưng mọi việc vẫn bế tắc. Lãi ngân hàng mỗi tháng đã gần 60 triệu đồng. Không đòi được khoản nợ này công ty tôi chỉ còn nước phá sản chớ biết làm gì bây giờ...”
Một giám đốc xông vào phòng họp báo ngày 7/8 để đòi nợ ông chủ 7 tấn vàng. |
Trước đó, nhiều người dân đã phá cổng, xông vào nhà máy vàng Phước Sơn đòi nợ. |
Không chỉ ông Thục, hàng loạt công ty khác cũng là chủ nợ của Besra Việt Nam. Giám đốc một chi nhánh ngân hàng ở Quảng Nam giải ngân cho công ty Besra Việt Nam vay 5 triệu USD đến nay chưa đòi được, đang có nguy cơ bị mất chức. Vị này đã gửi đơn kiện lên Tòa án huyện Phước Sơn. Sau nhiều lần hòa giải không thành, ngày 15/8 tới TAND huyện Phước Sơn chính thức xét xử sơ thẩm vụ án dân sự này.
Một đối tác khác của Besra là công ty Quảng An tại Phước Sơn. Đại diện hợp pháp của công ty là ông Đỗ Ngọc Thắng cho biết, sau hơn một năm đi đòi nợ, công ty của gia đình ông cũng chỉ hai lần được trả tiền, với vỏn vẹn 202 triệu trong tổng số nợ hơn 18 tỷ đồng.
Tổng giám đốc công ty Tân Nhật Minh Bùi Ngọc Lượng nói rằng cũng bị Besra Việt Nam nợ hơn 7,2 tỷ đồng. Mặc dù ông chủ gần 7 tấn vàng này có cam kết trả, nhưng đến nay tiền vẫn chẳng thấy.
Phó cục trưởng Lương Đình Đường cho hay sau khi Cục Thuế Quảng Nam ra quyết định cưỡng chế thuế với Besra Việt Nam, có 9 doanh nghiệp đồng loạt gửi đơn đến Cục đề nghị không cưỡng chế thuế với Besra để tập đoàn này tiếp tục khai thác, lấy vàng trả nợ họ. Tất nhiên, Cục Thuế Quảng Nam không có thẩm quyền giải quyết đề nghị này.
Không chỉ né trả các khoản thuế, nợ đối tác mà ông chủ của gần 7 tấn vàng này còn lấy mất việc làm của hơn 1.000 công nhân, gây áp lực với chính quyền địa phương.