Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc sáng 8/6, đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Nga (Hải Dương) cho rằng thời gian qua giá xăng dầu trên thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và đang neo ở mức cao.
"Hiện có nhiều ý kiến cho rằng Nhà nước cần có biện pháp giảm các khoản thuế đang thu với xăng dầu để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Quan điểm của Bộ trưởng trong vấn đề này?", đại biểu đặt câu hỏi.
Giảm thêm thuế phải đánh giá tác động
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết giá xăng dầu trong nước đã tăng cao nhưng vẫn thấp hơn nhiều nước xung quanh. Trong đó, giá xăng dầu tại Việt Nam hiện thấp hơn 10.000-11.000 đồng/lít so với Lào và thấp hơn 2.000-3.000 đồng/lít nếu so với Thái Lan, Campuchia…
Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết vấn đề có giảm thuế xăng đầu để giảm giá mặt hàng này hay không hiện thuộc thẩm quyền của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Trước đó, Bộ Tài chính đã đề xuất và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chấp thuận giảm thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng xăng dầu từ 4.000 đồng/lít xuống 2.000 đồng/lít. Điều này khiến nguồn thu ngân sách giảm 24.000 tỷ đồng trong năm.
“Hiện thuế bảo vệ môi trường còn 2.000 đồng/lít, nhưng theo quy định của luật, Thường vụ Quốc hội chỉ được quyết định giảm thêm tối đa 1.000 đồng/lít nữa, nếu muốn giảm 2.000 đồng thì phải được sự chấp thuận của Quốc hội”, Bộ trưởng Tài chính cho biết.
 |
| Bộ trưởng Tài chính cho biết có thể xem xét giảm thêm thuế với mặt hàng xăng dầu để giảm giá mặt hàng này. Ảnh: VGP/Nhật Bắc. |
Với các loại thuế khác, như thuế tiêu thụ đặc biệt (10%), thuế xuất nhập khẩu (8%), thuế VAT (10%)… hiện nay việc giảm các loại thuế này cũng thuộc thẩm quyền của Quốc hội.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cho biết trước mắt, Bộ sẽ đánh giá tác động, báo cáo với Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trình Quốc hội có thể giảm thêm thuế với mặt hàng xăng dầu nhằm giảm giá mặt hàng này.
Tuy nhiên, theo vị tư lệnh ngành Tài chính, việc giảm thuế cần thực hiện một cách đồng bộ, nếu chỉ giảm thuế để giảm giá xuống mà vẫn để tình trạng buôn lậu xảy ra thì vô tình lại để dòng tiền chảy sang nước ngoài.
Ông cũng cho biết giá xăng dầu không chỉ phụ thuộc vào thuế mà còn là quan hệ cung - cầu. Hiện nay nguồn xăng dầu nhập khẩu chủ yếu được mua từ Singapore và giá đầu vào cũng phụ thuộc nguồn cung. “Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ bàn với Bộ Công Thương là đơn vị chủ trì vấn đề này để làm việc với các công ty đầu mối, xem các công ty này mua hàng ở đâu”, Bộ trưởng nói thêm.
Ngoài ra, ông Phớc cũng cho biết muốn giảm giá xăng dầu, cần đẩy mạnh sản xuất trong nước. Hiện nhu cầu xăng dầu trong nước là 21 triệu tấn/năm, trong đó, sản xuất trong nước cung cấp 11 triệu tấn, còn lại là nhập khẩu 10 triệu tấn. Tuy nhiên, tình hình sản xuất trong nước hiện nay không ổn định, trong khi nhà máy Bình Sơn đạt công suất 100% thì nhà máy Nghi Sơn lại chỉ có sản lượng rất thấp, có giai đoạn dừng cả sản xuất.
Có nên can thiệp vào giá xăng dầu?
Cũng liên quan vấn đề này, tranh luận tại hội trường, đại biểu Nguyễn Văn Thân (đoàn Thái Bình) cho biết chưa đồng tình với quan điểm Bộ trưởng Tài chính về giá xăng dầu. Ông cho rằng kinh tế nước ta là nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa nên việc can thiệp quá nhiều sẽ khiến thị trường vận hành không phù hợp.
Đại biểu Thân cho rằng cần để giá xăng dầu trong nước tăng, giảm theo giá thế giới và Nhà nước chỉ can thiệp đúng mức, không nhắm tới việc giảm để có giá rẻ nhất so với các nước xung quanh.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Tài chính phải có đề xuất, giải pháp cụ thể để giảm giá xăng dầu thời gian tới. Ảnh: T.L. |
Trả lời tranh luận của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Tài chính cho rằng xăng dầu là mặt hàng do Nhà nước bình ổn giá, vì vậy, khi giá tự vận động đến một mức độ nào đó thì Nhà nước phải can thiệp vào để giảm.
Ngoài ra, ông cho biết giảm được giá xăng dầu sẽ giúp giảm giá thành sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng và thúc đẩy cạnh tranh, giải quyết việc làm lao động, từ đó có tích lũy cho nền kinh tế và ngân sách thu được thuế thông qua việc tăng giá trị gia tăng trong nền kinh tế.
Liên quan tới vấn đề giá xăng dầu, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ trưởng Tài chính phải rà soát lại các quy định, trong đó nêu rõ biểu thuế nào là thuộc trách nhiệm của Quốc hội, Thường vụ Quốc hội và Chính phủ.
“Ví dụ như biểu thuế xuất nhập khẩu trong công thức tính giá cơ sở là trách nhiệm của ai, có phải của Chính phủ không, có phải thuế nào cũng là của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đâu”, Chủ tịch Quốc hội đặt câu hỏi.
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu Bộ Tài chính xem xét lại toàn bộ công cụ, giải pháp để hỗ trợ kiểm soát giá, vì giá được vận hành theo nguyên tắc thị trường nhưng có sự quản lý của Nhà nước.
"Hiện nay cử tri và nhân dân đang rất trông chờ vào các chính sách giảm giá xăng dầu. Vì vậy, Bộ trưởng cần quan tâm và thể hiện quan điểm bằng các đề xuất, văn bản cụ thể để các cơ quan có thẩm quyền xem xét quyết định", Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.
