Trà đổ vào sữa, hay sữa đổ vào trà? - Đây là câu hỏi xoắn não thường được lôi ra tranh luận qua thời gian.
Để trả lời câu hỏi này, hai tác giả Bình và Thỏ của cuốn sách Một chút trà, thêm chút sữa đã dẫn người đọc ngược dòng lịch sử văn hóa thưởng trà của người Anh.
Hầu hết người Anh đều uống trà với sữa, kem sữa, đường trắng hoặc đường nâu, thêm vài lát chanh mỏng tùy theo sở thích mỗi người.
Việc rót trà trước hay rót sữa trước thực chất đều không sai, nhưng thứ tự pha trà sẽ tiết lộ được người đó thuộc tầng lớp nào trong xã hội. Thông thường quý tộc Anh sẽ pha trà theo quy tắc nóng trước lạnh sau, đầu tiên phải rót trà (nóng) vào rồi mới tới sữa (lạnh).
Cuốn sách Một chút trà, thêm chút sữa. Ảnh: K.Đ |
Thời xưa, các bộ dụng cụ uống trà bằng sứ đều phải nhập từ Trung Hoa, vì thế giá rất cao. Tầng lớp thượng lưu sẽ rót trà nóng vào tách trước, rồi mới đến sữa mà không sợ tách nứt, để chứng minh hàng mình xài là loại nhập khẩu thượng hạng. Còn tầng lớp bình dân xài tách rẻ tiền sẽ rót sữa vào trước rồi mới rót trà nóng để tránh làm vỡ tách.
Cuốn sách Một chút trà, thêm chút sữa của nhóm tác giả Thỏ - Bình sẽ đưa độc giả khám phá vòng quanh thế giới, từ châu Á sang đến châu Âu châu Mỹ thông qua dòng lịch sử của trà từ xưa đến nay.
Trà là một trong những đồ uống lâu đời nhất và hiện cũng là thức uống được tiêu thụ nhiều nhất thế giới, nếu không tính nước lọc. Ước tính có khoảng 3.000 loại lá cây được chế biến làm đồ uống và chúng đều được gọi là trà. Đồng thời, rất nhiều loại mặc dù có tên trà nhưng thực chất lại không phải trà, ví dụ như trà Vằng, trà Vối, trà Atiso, trà Cung đình Huế…
Theo từng chương sách, độc giả sẽ đến các quốc gia có nền văn hóa thưởng trà lâu đời và phong phú, từ đây bức tranh toàn diện về trà hiện lên sinh động và lôi cuốn: Trung Quốc, Nhật - nền văn hóa trà đạo tỉ mỉ, phong phú; Ấn Độ - thú vị và nhiều nét riêng; Đài Loan - quê hương của trà sữa; Anh - văn hóa tiệc trà…
Và cuối cùng là Việt Nam - tinh tế mà cũng rất dân dã, với câu nói ''trà dư tửu hậu'' trở nên quen thuộc với người dân qua nhiều thế hệ.
Từ những kiến thức tổng quan về trà, nguồn gốc của trà đến chi tiết lịch sử các loại trà, cách thức bảo quản, pha chế, sử dụng, Một chút trà, thêm chút sữa giới thiệu về văn hóa thưởng trà, nhưng còn hơn thế nữa, chính là những hiểu biết về văn hóa, phong tục, con người của từng quốc gia, khu vực.
Trà đã đi sâu vào rất nhiều câu chuyện lịch sử và các nền văn hóa. Trà in dấu vào ngôn ngữ của nhiều dân tộc. Trà hiện diện trong từng hơi thở của cuộc sống hôm qua, hôm nay và có lẽ rất lâu sau nữa. Từ trà, chúng ta có thể nhìn thấu tâm hồn những dân tộc như Việt Nam, Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Anh, Mỹ, Thái Lan…
Một số tranh minh họa của họa sĩ Thỏ trong sách. Ảnh: K.Đ. |
Cuốn sách có hàng trăm minh họa màu sinh động của họa sĩ Thỏ, đồng tác giả từng in chung với Bính hai tập sách Từ điển cảm xúc thế giới. Nhờ những tranh minh họa này, độc giả dễ dàng theo dõi lượng thông tin bổ ích về lịch sử và sự phát triển của trà.
Có thể nói, trà đã đi sâu vào đời sống con người với sức sống bền bỉ và độ ảnh hưởng rộng lớn mà hầu như chưa có loại thức uống nào làm được. Nhìn vào cách uống trà ta có thể hiểu được một con người… Vậy nên thật hữu ích biết bao khi ta hiểu về trà. Chỉ với một tách trà bé xinh, ta thêm yêu thế giới rộng lớn mà ta đang sống.