CẢNH ĐỜI DÂN HÀ NỘI HAI TUẦN SỐNG TRONG NGẬP LỤT

Hơn 10 ngày sống chung với nước dâng cao ngập mái nhà, cuộc sống của người dân các huyện Chương Mỹ, Quốc Oai (Hà Nội) đảo lộn. Trẻ em phải leo mái nhà, lội nước đến trường.

Ngày thứ 12, nước vẫn nhấn chìm nhiều căn nhà ở Bùi Xá (Xuân Mai), Tân Tiến, Nam Phương Tiến (Chương Mỹ), Cấn Hữu (Quốc Oai)… Mùng 1/8, trẻ em bắt đầu trở lại trường học. Và chúng phải đi bằng cano.

Leo mái nhà tìm lối đến trường

Sau 2 tháng nghỉ hè, Nguyễn Thị Thúy (học sinh lớp 8, trường THCS Cấn Hữu) vui mừng khi lại được đến trường. Buổi tối hôm trước, em cẩn thận chuẩn bị một bộ quần áo ngắn, một bộ quần áo đồng phục và đôi dép quai hậu được gấp cẩn thận trong túi bóng cùng sách vở. Bộ quần áo em sẽ mặc để di chuyển từ nhà đến cano, sau khi cập bến, em sẽ thay bộ quần áo đồng phục để đến trường.

Buổi sáng, Thúy cùng mấy người bạn leo từ mái nhà mình sang mái nhà hàng xóm - ngôi nhà ít bị ngập để đến được chỗ nông hơn, đỡ bị ướt quần áo. Hai mái nhà san sát, chỉ có một khoảng hở nhỏ nên những đứa trẻ vô tư đi lại. Sau đó, các em phải lội bộ một đoạn để đến cano. Trong khi đó, bố của Thúy - anh Nguyễn Văn Cường vác xe đạp của cô bé lên vai, lội qua vũng nước sâu để gửi xe cho con lên bờ.

Chiếc cano đón những đứa trẻ đang háo hức chuẩn bị cho năm học mới. Một vài đứa nhỏ ngồi đợi trên bờ tường để người lớn bế bổng vào cano, đứa khác được mẹ cõng trên lưng đứng đợi thuyền.

Ngồi trên chiếc cano chở khoảng 30 người lên bờ, phóng viên hỏi Thúy:

- Mưa ngập cả chục ngày em cảm thấy thế nào?

- Em thích lắm vì cuối ngày được bố mẹ cho đi tắm ngoài sông, như đi tắm biển vậy.

Bơi lội, vui đùa với ôtô giữa đường

“Bãi biển” mà Thúy nhắc đến là con đường 421B thuộc xã Cấn Hữu, huyện Quốc Oai, tuyến đường huyết mạch nối thị trấn với một số xã của huyện bị ngập sâu, chỗ sâu nhất lên đến 70 cm.

Với người này là nỗi khổ nhưng với người khác lại là niềm vui. Khoảng 500 m đoạn đường này được người dân Cấn Hữu và mấy xã lân cận đến tắm mát bất kể trời mưa nắng. Hai tuần qua, thủ đô dịu mát, tỉnh lộ 421B đã trở thành "công viên nước" đối với thanh niên, thậm chí là các gia đình trong làng.

Khang Duy, một thanh niên ở thị trấn Quốc Oai cho biết quanh đây không có chỗ bơi, ao hồ rất hiếm. Muốn bơi vào ngày hè nóng nực phải đi khá xa, sang làng khác mới có chỗ giải nhiệt.

Nước ngập sâu, đường 421B thành "bãi biển". Khi nước rút, chỉ ngập chừng 30-40 cm, phương tiện vẫn cố gắng di chuyển qua bởi nếu đi vòng lối khác sẽ rất xa. Trong khi ôtô, xe máy lưu thông, những con sóng đánh về hai bên rìa đường, nhóm thanh niên thích thú bơi lội, nhảy nhót, đùa giỡn ngay đầu xe. "Trời ơi, thích quá. Thế này cần gì phải đi biển".

Có những khi đầu xe chỉ còn cách người vài mét họ mới "bơi" sang một bên nhường đường. Tài xế đang tập trung trước vô lăng cũng lắc đầu phì cười.

Một hàng rào cùng biển cảnh báo độ ngập nước được dựng lên vài ngày sau khi tình trạng ngập lụt diễn ra, cấm các phương tiện lưu thông. Để đi đến Đông Yên (Quốc Oai) hay Xuân Mai (Chương Mỹ), các xe đành phải quay đầu đi vòng thêm quãng đường dài gấp 3 bình thường.

Không phải sống trong cảnh thấp thỏm đợi chờ nước dâng, người dân của làng Bùi Xá (Xuân Mai), Tân Tiến, Nam Phương Tiến (Chương Mỹ), Cấn Hữu (Quốc Oai)... hơn chục ngày nay đã phải sống chung với lũ.

Nước bắt đầu dâng cao từ 4-5h sáng 21/7. Đến trưa nước ngập 1 m, nơi sâu nhất là 1,5 m, cao hơn 30 cm so với đợt tháng 10/2017. Nửa đêm hôm đó, hàng trăm người dân cùng bộ đội hối hả di chuyển tài sản, vật nuôi đến khu vực cao hơn.

Nhiều khu bị cắt điện hoàn toàn, mọi sinh hoạt đảo lộn, bữa cơm đôi khi chỉ là bát mì tôm úp vội, nhiều người phải qua nhà người quen ở nhờ. Vợ chồng bà Bùi Thị Ngờ (Bùi Xá, Xuân Mai) vẫn quyết tâm bám trụ trên thuyền neo đậu gần nhà. Hai vợ chồng sinh hoạt trên chiếc thuyền chòng chành giữa biển nước.

“Có biến gì còn dễ dàng ứng phó. Dù gì đây cũng là nơi tôi ở cả đời rồi, không bỏ ra ngoài được. Chỉ lo có con rắn con rết cắn thôi”. Bữa cơm tối dưới ánh đèn lờ nhờ gần hết điện, tiếng mái chèo khua nước của mấy chiếc thuyền lướt qua, tiếng ếch nhái kêu vang sau một “bữa ăn” no nê.

Trắng đêm khi lũ về

Cách “bãi biển” bất đắc dĩ 15 km về phía nam, tại đoạn đê chạy qua xã Thanh Bình (Chương Mỹ), khoảng chục người đàn ông thỉnh thoảng lại ngó xuống lòng sông áng chừng mực nước.

“Rút khoảng 30 cm rồi”, “Chắc mấy hôm nữa là rút thôi nhỉ?”, “Tôi nghĩ chắc phải một tuần nữa”. Những tiếng trao đổi nhỏ to bên hàng rào bao cát được 300 cán bộ, chiến sĩ cùng 400 người dân xã huy động đắp đê, ngăn không cho nước tràn qua vào ngày 30/7.

Mỗi ngày 2-3 lượt dắt chiếc xe đạp lên dốc đê, ông Đỗ Kế Duệ (67 tuổi) vẫn chưa hết thẫn thờ khi trước mặt là cả biển nước mênh mông: “6 sào ruộng nhà tôi ở đằng kia kìa, chìm hết rồi, năm nay mất mùa rồi”. Nói rồi ông nhẩm tính: “10 con lợn con sang tháng là xuất chuồng được, tính ra cũng được 1 triệu một con, trừ chi phí đi còn 600.000-700.000 đồng, chỉ mong nước rút nhanh, nhà còn nguyên vẹn là được rồi”.

Ông bảo mấy đêm nay ông không ngủ được, thỉnh thoảng thức giấc lại ra ngoài đê ngó nghiêng: “Nhà tôi ở đoạn trũng nhất, nếu nước tràn đê sẽ ngập đầu tiên. Tôi với bà nó luôn trong tình trạng sẵn sàng chạy lũ, cả đời làm được bao nhiêu, để ở cái nhà ấy cả”.

Phía xa, vài người từ nơi khác cũng tò mò đến xem mực nước sông.

Bao giờ nước rút?

Hơn 100 hộ dân làng Bùi Xá, Xuân Mai (Hà Nội) nhiều ngày qua bị đảo lộn cuộc sống. Đây không phải là lần đầu tiên họ phải rời bỏ nhà cửa đi ở nhờ họ hàng, bạn bè. Cứ mỗi mùa mưa lũ, người lớn, trẻ nhỏ đều phải chịu cảnh khổ sở. Có nhiều gia đình không thể đi làm, mưu sinh, đời sống hết sức khó khăn.

Nước dâng cao khiến ngoại thành Hà Nội liên tiếp xảy ra sự cố đê điều như sạt lở chân đê bối hữu Bùi (ngày 21/7), 3 sự cố rò rỉ qua mang cống đê hữu Bùi; 1 sự cố sụt mang cống thuộc trạm bơm Trại Nứa, đê bao hữu sông Tích; tràn 3 đoạn đê bối hữu sông Tích và 1 đoạn đê bao tả Tích; 2 sự cố rò rỉ mang cống thuộc trạm bơm Đốc Tín, đê hữu Đáy và trạm bơm Đức Môn (ngày 22/7).

Ngày 23/7, hai sự cố rò rỉ qua mang cống đê bối xã Đồng Tiến. Đến ngày 26/7, sự cố bục thân cống đê bao hữu sông Tích tiếp tục xảy ra.

Đến ngày 1/8, khu vực ngoại thành vẫn còn trên có 3.600 căn nhà bị ngập. Hơn 1.500 ha lúa, rau màu thiệt hại, gần 56.000 gia súc, gia cầm bị chết thất lạc. Chiều dài kênh mương bị hư hỏng gần 12 m; chiều dài đê, hồ, đập bị sạt lở 12,1 m...

Tình trạng ngập lụt được dự báo sẽ còn kéo dài trong nhiều ngày tới. Dù các cơ quan chức năng đã sử dụng máy bơm cưỡng bức, nước vẫn rút chậm.

Với bọn trẻ, mùa nước lên là những ngày chúng được ăn mì tôm sống thỏa thích, được theo chân bố mẹ đi "tắm biển", được ngồi cano, được bơi ngay trước hiên nhà. Những em nhỏ chưa đủ lớn để hiểu tại sao con đường đi học lại biến thành biển nước, trở thành bể bơi chúng hằng mong ước, tại sao phải leo qua mái nhà hàng xóm để đến trường...

Với người lớn, hơn 10 ngày qua, đó là những đêm thức trắng hộ đê, là những lần lội nước ngang ngực để về nhà, là hoa màu và vật nuôi bị cuốn trôi, là nỗi lo về vệ sinh, môi trường... Với họ, "bao giờ thì hết ngập" là câu hỏi thường trực và cũng là mong mỏi lớn nhất để trở lại cuộc sống bình thường.