Xã Lóng Luông, trước thuộc huyện Mộc Châu, nay thuộc huyện Vân Hồ (Sơn La) giáp ranh với xã Hang Kia, Pà Cò, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình, từng được coi là vùng "đất dữ", bởi hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy phức tạp.
Qua kết quả đấu tranh các vụ án, Công an tỉnh Sơn La xác định nguồn ma túy vào địa bàn xã Lóng Luông và vùng phụ cận chủ yếu do các toán đối tượng người Mông (Lào), vận chuyển xuyên rừng, từ biên giới vào địa bàn.
Trước tính chất đặc biệt phức tạp, manh động của tội phạm ma túy trên địa bàn, Đảng ủy, Ban Giám đốc Công an tỉnh Sơn La và Ban Chỉ đạo Phương án 279 đã chỉ đạo các lực lượng chức năng, báo cáo Thường trực Tỉnh uỷ, Thường trực UBND tỉnh Sơn La; báo cáo với Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, lãnh đạo Tổng cục Cảnh sát xin chủ trương cho Công an tỉnh Sơn La chủ trì, phối hợp với các Cục nghiệp vụ của Bộ Công an xác lập chuyên án Bắt giữ các toán đối tượng có vũ trang mua bán, vận chuyển ma túy số lượng lớn từ bên kia biên giới vào địa bàn xã Lóng Luông và vùng phụ cận.
Từ đó, chuyên án 279-LL ra đời với sự tham gia của không chỉ lực lượng công an, Bộ đội Biên phòng mà còn của cấp ủy và chính quyền địa phương trên địa bàn Sơn La. Trong đó, kết hợp đấu tranh chống tội phạm với tuyên truyền người dân không tham gia mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy và củng cố hệ thống chính trị cơ sở ở các xã, bản ở hai huyện Vân Hồ và Mộc Châu. Chuyên án do đại tá Phùng Tiến Triển, Phó giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Sơn La làm Trưởng ban; đại tá Phạm Trọng Điềm, Phó cục trưởng Cục CSĐT tội phạm về ma túy Bộ Công an, làm Phó ban.
 |
| Chiếc balô chứa ma túy và súng AK của các đối tượng bị thu giữ sau cuộc đấu súng quyết liệt. |
Khi tìm hiểu về chuyên án này, chúng tôi đã được xem lại những hình ảnh nghiệp vụ các trinh sát ghi lại. Từ đó, mới thấy được các đường dây tội phạm được trang bị vũ khí chuyên nghiệp và quy mô như thế nào. Hằng đêm, có 5-7 đối tượng mang theo súng quân dụng AK, Cacbin, Sămpalếch, lựu đạn… xâm nhập qua đường mòn tiểu mạch xuyên rừng qua biên giới theo các tuyến.
Có đêm, nhiều toán hợp thành đoàn lên đến khoảng 50 đối tượng, trung bình 3/4 số đối tượng đều khoác ba lô đựng khoảng 20 bánh ma túy. Tất cả đối tượng đều ở trong tư thế sẵn sàng nổ súng chống đối lực lượng chức năng để tẩu thoát. Khi gặp một số người dân đi săn, đi trông coi nương rẫy, các đối tượng sử dụng súng đe dọa, khống chế, gây bức xúc, lo lắng trong cấp ủy, chính quyền cơ sở và nhân dân trong khu vực.
Xác định đối tượng đấu tranh là người nước ngoài ở khu vực biên giới rừng núi, vùng dân tộc thiểu số, Ban chuyên án 279-LL đã thận trọng truy xét, điều hành lực lượng phá án thực hiện kế hoạch, đảm bảo mục tiêu, yêu cầu; chủ trương là sử dụng các loại công cụ hỗ trợ và các trang thiết bị dụng cụ thô sơ để thị uy, vây bắt đối tượng, thu vũ khí và vật chứng là ma túy… Trường hợp đối tượng sử dụng vũ khí nóng chống đối, gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe của CBCS, thì mới sử dụng đến các biện pháp phòng vệ chính đáng.
Ở giai đoạn một của chuyên án, trong các ngày 17, 18 và 19/6/2014, sau khi phát hiện 8 đối tượng có vũ trang vận chuyển ma túy từ biên giới qua địa phận thôn Na Sàng, xã Chiềng Xuân, huyện Vân Hồ, Đội công tác đặc biệt gồm Công an Sơn La, Cục CSĐT tội phạm về ma túy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động Bộ Công an đã chia làm 7 mũi, được trang bị vũ khí, phương tiện nghiệp vụ đầy đủ thực hiện vây bắt các đối tượng.
Khi các tổ công tác bắn chỉ thiên, sử dụng quả nổ nghiệp vụ để áp đảo, kêu gọi đầu hàng, các đối tượng đã không chấp hành, mà còn sử dụng súng quân dụng chống trả quyết liệt buộc ta phải nổ súng bắn thẳng vào vị trí của nhóm vận chuyển. Lợi dụng đêm tối sương mù, các đối tượng chạy theo nhiều hướng. Ban chuyên án đã sử dụng chó nghiệp vụ để khép vòng vây và bắt được hai đối tượng cùng tang vật là 40 bánh heroin.
Sau giai đoạn một chỉ 5 ngày, lực lượng trinh sát lại phát hiện các toán đối tượng người Mông (Lào) có vũ trang tiếp tục vận chuyển ma túy qua biên giới. Lần này, các đối tượng thay đổi tuyến hoạt động, không đi qua bản Nà Sàng, xã Chiềng Xuân, huyện Vân Hồ… Từ tình hình thực tiễn, Ban chuyên án đã báo cáo lãnh đạo Bộ Công an, Thường trực Tỉnh uỷ Sơn La đồng ý triển khai phá án giai đoạn 2.
Ở giai đoạn 2, các đối tượng trở nên hung hãn hơn, chỉ cần phát hiện ra tiếng động là lập tức xả súng, bắn trả lực lượng thi hành công vụ. Khoảng 4h45 ngày 19/7/2014, khi 25 đối tượng vào điểm mật phục, lực lượng phá án đã bật đèn chiếu sáng và dùng loa kêu gọi các đối tượng buông súng đầu hàng, giao nộp vũ khí và ma túy.
Bị vây bắt, các đối tượng manh động dùng súng bắn về phía tổ công tác. Trong trận này, đồng chí Lường Phát Chiêm, Trung đội trưởng Tiểu đoàn Cảnh sát cơ động Phòng Cảnh sát cơ động Công an tỉnh Sơn La đã hy sinh, một đồng chí khác bị thương… Nén nỗi đau khi nhận được tin đồng đội của mình ngã xuống, các thành viên của Ban chuyên án đã chỉ đạo lực lượng khống chế, bắt giữ 5 đối tượng, thu giữ tang vật là 110 bánh heroin, 3 súng AK, 2 súng Cacpin, súng K59, 75 viên đạn và nhiều vỏ đạn.
Từ giai đoạn 3-6, Ban chuyên án 279-LL đã chuyển sang đấu tranh có vũ trang. Ban Giám đốc Công an tỉnh Sơn La đã tiếp và làm việc với Đoàn Giám đốc Công an tỉnh Hủa Phăn, Đoàn trưởng Văn phòng đại diện Bộ An ninh Lào tại Hà Nội sang nắm tình hình công dân Lào phạm tội trên lãnh thổ Việt Nam.
Trao đổi với bạn về biện pháp đánh mạnh hơn, chuyển từ vây bắt, sang đánh sát thương nhằm vô hiệu hoá đối tượng mang vũ khí và ngăn chặn các tuyến ma túy vào Việt Nam. Các đơn vị được trang bị vũ khí quân dụng nhưng với tinh thần bắn bị thương nhưng không tiêu diệt…, đây là quan điểm nhân văn của Công an Việt Nam kể cả trong những lúc nguy nan nhất thời điểm đó.
Bị mất người, ma túy và thiệt hại về tài chính lớn sau 5 giai đoạn của Chuyên án 279-LL và chuyên án bắt 6 đối tượng cùng tang vật là 490 bánh heroin của Cục CSĐT tội phạm về ma tuý vào ngày 23/7/2015, các đầu nậu bên Lào tập trung người có vũ trang sang để "ăn miếng, trả miếng"; tổ chức tập kích lực lượng công an, Biên phòng đóng trên địa bàn. Để chủ động phòng ngừa, sẵn sàng ngăn chặn hoạt động phạm tội của các đối tượng, Ban Giám đốc Công an tỉnh Sơn La phối hợp với lực lượng Biên phòng triển khai hàng loạt các biện pháp nghiệp vụ.
Ở những giai đoạn sau này (từ giai đoạn 6), không chỉ là đấu súng mà còn là đấu trí với những băng nhóm tội phạm ở bên kia biên giới. Các đối tượng sử dụng người Việt Nam, đặc biệt là phụ nữ người dân tộc Mông tham gia, gây khó khăn cho lực lượng tham gia phá án. Để phân biệt được đâu là tội phạm, đâu là người dân trên tuyến biên giới dài là câu hỏi hóc búa, đòi hỏi các trinh sát phải tìm được câu trả lời.
Dưới vỏ bọc là những người thu mua nông sản, các trinh sát đã vào những bản làng người dân tộc Mông nằm sát biên giới để nắm tình hình và điều tra tìm hiểu. Sau gần một tháng sử dụng các biện pháp nghiệp vụ, vào 11h ngày 2/7/2017, tại xã Chiềng Sơn, lực lượng công an đã chuyển hóa chứng cứ, bắt giữ 5 đối tượng cùng tang vật là 33 bánh heroin, một khẩu súng và 13 viên đạn.
Sau khi một số đường dây, ổ nhóm trên địa bàn các huyện Vân Hồ, Mộc Châu, Yên Châu bị bóc gỡ, các đầu nậu mua bán ma túy, các toán có vũ trang vận chuyển ma túy qua biên giới đã móc nối với các đối tượng thuộc địa bàn xã Lóng Luông từng có tiền án, bị truy nã đặc biệt về tội phạm ma túy tham gia đón ma túy để chuyển đi tiêu thụ. Các đối tượng còn cử "chim lợn" nghe ngóng tình hình của lực lượng công an và sẵn sàng dùng vũ khí quân dụng chống đối khi bị vây bắt.
Từ tình hình thực tiễn, Ban chuyên án quyết định thay đổi phương pháp hoạt động của các trinh sát, tổ chức theo dõi các đối tượng trong địa bàn nội địa có biểu hiện mua bán ma túy ở bên kia biên giới sang, đây là chiến lược căn bản trong công tác nghiệp vụ của Ban chuyên án. Ngày 30/7/2017, Ban chuyên án đã bắt giữ 5 đối tượng cùng tang vật là 19.110 viên ma túy tổng hợp cùng 1 khẩu súng K59, đạn đã lên nòng, 2 hộp tiếp đạn.
3 năm triển khai với 9 giai đoạn đấu tranh, chuyên án 279-LL đã bắt giữ 25 đối tượng phạm tội về ma túy, trong đó có 14 đối tượng người nước ngoài; ra quyết định truy nã một đối tượng, thu giữ 498 bánh heroin, 35.929 viên hồng phiến, 9 súng AK… Đây là chuyên án điển hình chưa có lịch sử đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy của lực lượng CAND nói chung, Công an tỉnh Sơn La cũng như các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an nói riêng; với sự quyết tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và đồng bào các dân tộc trong tỉnh Sơn La với mục tiêu làm trong sạch địa bàn, góp phần đảm bảo ANTT.
Đấu tranh chuyên án thắng lợi không chỉ có ý nghĩa làm giảm tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn mà còn có ý nghĩa quan trọng trong công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm đối với các tỉnh lân cận, thậm chí là đối với các tỉnh phía Bắc.
