Cách trung tâm huyện Sông Lô (Vĩnh Phúc) hơn chục cây số, thôn Đại Nghĩa, xã Nhân Đạo được bao quanh bởi dòng sông Lô và những quả đồi cây cối um tùm. Men theo con đường đê ven sông, chúng tôi tìm đến gia đình ông Nguyễn Ngọc Lê, chủ sở hữu chú trâu được bà con quanh vùng đồn đại là biết quỳ, biết bò và “hiểu” được tiếng người.
Giống trâu chọi
Là một người vốn gắn với đồng quê từ nhỏ, ông Lê có thâm niên nuôi trâu lâu năm, nên mỗi khi chọn trâu ông Lê luôn phải chọn lựa rất kỹ lưỡng. Nhiều khi ông phải tìm xuống tận Hà Nội, có khi lên mạn ngược Hà Giang, Lạng Sơn mới tìm được con trâu ưng ý.
Ông Lê chia sẻ: “Phải vất vả lắm tôi mới chọn được một con trâu để nuôi. Nhiều khi đi mãi Hà Giang mà không tìm được trâu, tôi lại về tay trắng”.
 |
| Ông Lê và chú trâu biết quỳ, bò và “hiểu” tiếng người. |
Theo ông, để có một con trâu tốt thì ngoại hình phải cân đối, đầu to, sừng cân đều, móng khít… Ngoài ra, trâu phải có bộ hàm to khỏe mới chịu khó ăn cỏ và dễ nuôi. Mặc dù rất khó tính trong cách chọn lựa trâu, nhưng khi nhìn thấy con “trâu lạ” này ông lại tỏ ra ưng ý ngay.
“Lần đó tôi lên Tuyên Quang để xem một vài con trâu có xuất xứ từ miền trong vì được mấy người bạn giới thiệu. Khi lên tới nơi thấy con trâu này đang gặm cỏ ngoài vệ đường, tôi ưng ý ngay. Gặng mãi họ mới bán vì lý do trâu còn quá nhỏ, mới được nửa năm tuổi”, ông kể.
Vì thấy con trâu “dáng đồ sộ” lạ kỳ, ông Lê đã cất công đi khắp nơi để tìm hiểu về giống của con trâu này. Sau đó, ông được một người sành trâu cho biết con trâu này thuộc giống trâu chọi, loại này rất khỏe, tinh nhanh và đặc biệt rất hám chủ.
Nghe kể, ông Lê mới nhớ ra gần nhà có lễ hội chọi trâu, mọi người vẫn bảo nhau trâu chọi ở lễ hội vẫn hay được mua ở vùng mạn người Hà Giang, Tuyên Quang. Ông nghĩ bụng, “biết đâu con trâu này cũng có thể tham gia lễ hội chọi trâu sắp tới”.
Con trâu “hiểu tiếng người”
Ngay từ khi nhìn thấy con trâu, ông Lê đã có một cảm giác đặc biệt với nó. Ngày lấy trâu, ông được người chủ cũ cho biết: “Con trâu này còn nhỏ, nhưng rất biết nghe lời chủ. Mỗi buổi chiều tối, nhà tôi chỉ cần ra bảo một câu là “trời tối rồi đi về nào”, thế là con trâu dù đang mải mê gặm cỏ bỗng ngừng “công việc” và ngoe nguẩy cái đuôi đi một mạch về chuồng mà không cần chủ dắt”.
Nghe nói vậy ông Lê thấy ngờ vực vì sống đã trên nửa cuộc đời, lại đi nhiều nơi tìm trâu giống, nhưng chưa bao giờ ông gặp con trâu nào hiểu và nghe được tiếng người như vậy. Chỉ mãi đến khi được chứng kiến tận mắt chủ cũ “biểu diễn” những gì đã nói, thì ông mới trố mắt mà khâm phục thật sự.
Ông Lê kể: “Hôm dắt trâu về, phải vất vả lắm tôi mới có thể đưa nó về nhà an toàn được. Hình như con trâu không muốn xa chủ cũ nên lôi mãi mà nó không ra khỏi chuồng, đến khi ông chủ cũ phải đi cùng tôi về nhà, đưa trâu vào chuồng, ông ấy mới yên tâm ra về”.
Lâu dần, trâu cũng quen và trở nên thân thiết hơn với ông Lê. “Có khi nửa đêm không ngủ được tôi cũng ra với nó xem thế nào, hình như nó cũng biết được tấm lòng của người chủ mới dành cho nó, dần cân bằng lại, tôi mừng lắm”, ông Lê chia sẻ.
Có lần, trong khi đang chăm sóc trâu, vô tình ông Lê nắm dây thừng bảo nó quỳ xuống, tự nhiên hai chân trước nó khụy xuống như đang chào chủ vậy. Thấy thế, ông Lê mới tiến hành tập luyện cho nó thành thục. Hiện giờ, trâu không chỉ biết quỳ mà còn bò được một đoạn khá xa ngay cả trên bêtông.
“Nó ngoan lắm, chỉ một thời gian là nó đã quen với những gì tôi huấn luyện”. Không chỉ tập cho trâu biết quỳ, biết bò, ông Lê còn chỉ cho trâu biết cái gì ăn được cái gì không ăn được.
“Những buổi tôi thả ăn nó tự do ra vườn, vào nhà làm việc vặt cả buổi mà không phải lo nó phá hoại gì trong vườn, mặc dù tôi trồng đủ các loại hoa màu xung quanh”, ông Lê vui vẻ kể.
Ông Lê nhớ lại: “Một hôm, tôi đang dẫn trâu đi cày đám ruộng gần nhà, không hiểu sao nó vùng vằng rồi chạy tung khắp cánh đồng. Xéo nát cả những ruộng gần đó. Ngày hôm đó tôi đã phạt con trâu quỳ, rồi bò trên đoạn đường bêtông dài hơn 2 mét. Sau hôm đó, trâu nhịn ăn mất mấy hôm, cứ thấy tôi ra chuồng là nó liền quay đầu ra chỗ khác”.
Và để minh chứng cho lời kể của mình, trước sự chứng kiến của chúng tôi và đông đảo dân làng, ông Lê tiến gần lại chú trâu, nói nhỏ bảo nó quỳ xuống, lập tức hai chi trước của trâu khụy xuống, rồi nó cúi đầu trước đông đảo dân làng. Mọi người ai nấy đều bất ngờ.
