 |
Rap trở thành tâm điểm của thị trường nhạc Việt trong giai đoạn Rap Việt mùa hai lên sóng. Hậu Rap Việt, thị trường tạm chững lại để nhường chỗ cho các sản phẩm âm nhạc quảng cáo trước dịp Tết Nguyên đán. Giới Rap - trong đó có nhiều thí sinh Rap Việt mùa hai - được nhiều nhãn hàng tìm đến khi sức hút đang vượt lên tất cả.
Diễn biến của giới Rap trên thị trường nhạc Việt hiện tại là tương tự năm 2020. Khi đó, Rap bất ngờ gây sốt từ 2 game show, sau đó khuấy đảo trong 2-3 tháng tiếp theo, rồi dần giảm sức hút và "chìm nghỉm" trong cuộc chiến của nhóm ca sĩ Vpop.
Rap vẫn phát triển, nhưng dòng chảy chính vẫn nằm ở thế giới underground. Còn nhóm rapper định hình tên tuổi trên thị trường nhạc Việt chưa quá tiến triển. Do đó, Rap cần thêm thời gian để có chỗ đứng độc lập ở mainstream.
Game show Rap Việt vẫn chỉ là hiện tượng
Trả lời Zing, Blacka gọi Rap Việt là sân chơi để các rapper từ underground (thế giới ngầm), hoặc newbie (tân binh) bước ra ánh sáng. Blacka cho biết một trong những lý do lớn nhất để anh đến Rap Việt là đưa tên tuổi tiếp cận khán giả đại chúng . Do đó, nam rapper đã vạch chiến lược khá kỹ về việc sẽ làm gì ở trước, trong và sau cuộc thi.
Trước đêm chung kết một, Blacka và Lil Wuyn - một thí sinh khác vào chung kết - phát hành bản rap Ngẫu nhiên. Sau một tháng, Ngẫu nhiên chỉ hút gần 400.000 lượt xem, nhưng khá thành công đối với một sản phẩm dàn dựng MV từ các hiệu ứng chuyển động hình ảnh.
Blacka còn lên kế hoạch cụ thể trong năm 2022 và giai đoạn tiếp theo. Anh bố trí xong những sản phẩm để phục vụ khán giả đại chúng, và các bản rap nhằm duy trì tên tuổi ở underground.
  |
Blacka tính toán kỹ nước đi cho sự nghiệp khi Rap Việt mùa hai chưa kết thúc. Ảnh: Phương Lâm. |
Seachains là thí sinh tiếp theo của Rap Việt mùa hai có tính toán kỹ lưỡng để tận dụng sức hút của game show. Quán quân Rap Việt tung một lượt ba bản rap trong EP Chuyền, cùng phim ngắn Đầm bích.
D-Low tung bản rap Yin Yang sau chung kết. B-Wine có 2 bản story telling (rap kể chuyện) là The Metropolis of the Upcomers (ft Blak Ray) và Do you. Phần còn lại của chung kết Rap Việt - Lil Wuyn, Vsoul, Hoàng Anh và Kellie - chưa có động thái tiếp theo hậu Rap Việt.
Độ lan tỏa của Rap Việt mùa hai được cho là giảm mạnh so với mùa một. Do đó, dàn thí sinh của mùa hai không có "bệ phóng" lý tưởng như Dế Choắt, GDucky, Tlinh hay MCK. Ngay cả quán quân như Seachains cũng thu hút sự chú ý khá khiêm tốn. Với 5 sản phẩm Seachains phát hành trong một tháng, phim ngắn Đầm bích hút lượt xem tốt nhất, nhưng chỉ hơn một triệu view.
Điều đó một lần nữa chứng minh sức hút của game show Rap Việt chỉ là hiện tượng đưa Rap trở thành tâm điểm của nhạc Việt. Các thí sinh có thể là tâm điểm chú ý trong giai đoạn game show lên sóng. Nhưng khi thí sinh không còn bệ đỡ của game show và trở thành rapper hoạt động trên thị trường, câu chuyện sẽ khác.
Lép vế ở đường đua âm nhạc
Từ đầu năm 2022, nhạc Việt sôi động trở lại bằng loạt sản phẩm được đầu tư mạnh cho MV. Khi mà top thịnh hành âm nhạc biến động liên tục, Rap đang thất thế vì thiếu sản phẩm đủ sức nặng cạnh tranh sòng phẳng với nhóm ca sĩ Vpop.
MV Cưới em của B Ray thu hút trong ngày đầu ra mắt nhờ "cú lừa" trong khâu quảng bá sản phẩm. Nhưng sau 2 tuần, sức hút MV dần lao dốc, đến nay chỉ có hơn 3,2 triệu lượt xem. Về tên tuổi trong giới Rap mainstream, B Ray có lẽ chỉ đứng sau vài người. Do đó, hiệu ứng của Cưới em khá thấp so với kỳ vọng ban đầu.
 |
| MV mới của B Ray không đấu lại các sản phẩm của nhóm ca sĩ Vpop. |
Ngày 22/2, Da LAB tung MV Skyline. Những năm qua, Da LAB nằm trong nhóm nghệ sĩ "hit maker" của nhạc Việt, nhưng họ thành công nhờ kết hợp với ca sĩ Vpop. Còn với Skyline, Da LAB trở lại màu sắc nguyên bản của Rap/Hip hop và thành công không còn ấn tượng như vậy. Sau gần một tuần phát hành, MV Skyline chỉ hút hơn 700.000 lượt xem.
Kể từ thời điểm nhạc Việt hồi sinh sau dịch Covid-19, tầm hoạt động của giới Rap nhỏ giọt. Trước đó, SpaceSpeakers tung bản nhạc kết hợp giữa bộ ba Binz - Rhymastic - Soobin, dù là sản phẩm quảng cáo, nhưng hút lượng xem ấn tượng.
DC - nghệ danh mới của Dế Choắt - tung MV Tới công chiện, đến nay hút hơn một triệu lượt nghe sau 3 tháng. Đó là các sản phẩm hiếm hoi của Rap được đầu tư chỉn chu phần nhạc và MV để cạnh tranh đường đua top thịnh hành nhạc Việt.
Những rapper từng được kỳ vọng trỗi dậy để giới Rap tăng sức nặng trên thị trường - MCK, GDucky, Ricky Star, Tlinh - vẫn dè dặt trong việc đầu tư nghiêm túc cho một MV để sẵn sàng cạnh tranh ở mainstream.
Các bản Rap ra mắt mỗi ngày trên các nền tảng nhạc số. Nhưng số lượng sản phẩm có MV và đủ chất lượng để chinh chiến ở thị trường mainstream lại rất khiêm tốn. Qua hai mùa Rap Việt, giới Rap cũng chỉ quanh quẩn ở sức hút của vài tên tuổi rapper cũ, do vậy, cán cân dòng nhạc này trên thị trường vẫn rất chênh lệch với Ballad và Pop Ballad.
Blacka nhấn mạnh khi nhìn nhận một cách tỉnh táo, "cơn sốt" Rap Việt chỉ là nhất thời. Còn thực tế, Rap chưa có nền tảng đủ mạnh và bền vững trên thị trường nhạc Việt. Cụ thể là nhóm khán giả tiếp cận Rap, nghe dòng nhạc này, và "thấm nhuần" cá tính của nghệ sĩ ở thể loại này không nhiều.
Vì thế, Blacka dự đoán Rap cần thêm nhiều thời gian và phải đáp ứng rất nhiều yếu tố để thật sự được công nhận là dòng nhạc cho khán giả đại chúng.
Underground vẫn là nền tảng của giới Rap
Giới Rap vẫn tồn tại song song 2 "mảnh đất" của underground và mainstream. Ở underground là những rapper thuần túy nhất của dòng nhạc này, được tự do thể hiện về phong cách và viết lyrics ở bản rap. Trong khi đó, mainstream đòi hỏi sự chuẩn mực để hòa vào guồng quay chung của nhạc Việt.
Rap ở thế giới mainstream không tiến triển, thậm chí thụt lùi nếu so sánh với giai đoạn 2019-2020. Trong khi đó, giới rap underground ngày càng phát triển theo hướng chuyên nghiệp. Cụ thể là phần âm nhạc của các sản phẩm underground vẫn gai góc và cá tính, nhưng các rapper đầu tư mạnh cho bản phối lẫn MV.
 |
| Sau Rap Việt, nhiều rapper gạo cội ở underground như Sol7 chưa sẵn sàng để gia nhập mainstream. |
MV Càng cua của Low G hút hơn 3,5 triệu lượt xem sau ba tuần, đang đứng thứ 18 ở top thịnh hành âm nhạc. Bản rap Chìm sâu của MCK (ft Trung Trần) - hơi hướm cho khán giả underground - hút gần một triệu lượt nghe sau 3 ngày phát hành. Trước đó, 2 bản rap XTC và Tay to của MCK âm thầm hút lượng nghe lên tới hàng chục triệu.
B Ray phát hành mixtape FYILY để phục vụ khán giả trung thành của anh ở underground. Hai thí sinh gạo cội của Rap Việt mùa hai - Sol7 và Lil Wuyn - dường như cũng chưa sẵn sàng để hoạt động chuyên nghiệp tại mainstream. Họ có nhóm riêng ở underground rap và đang cố gắng phát triển thị phần ở đó.
Rap không chỉ có những bản rap love (các bản rap về tình yêu) hút triệu, chục triệu, cho đến trăm triệu view ở làng nhạc mainstream. Mà dòng chảy của Rap là sự cộng hưởng của rất nhiều yếu tố. Đâu đó ở một con hẻm nhỏ tại TP.HCM, một nhóm nhỏ rapper tụ họp, "bắn" freestyle hay tổ chức các trận beef (rap chiến) cũng là văn hóa Rap.
Rap là duy nhất trong các thể loại đang tồn tại 2 thế giới là underground và mainstream. Trong đó, underground vẫn là nền tảng của Rap. Và giới Rap trong giai đoạn tới khó có cú xoay 360 độ để các rapper mainstream lấn át underground.
