Nhà nước thế tục là công trình nghiên cứu công phu của GS.TS Đỗ Quang Hưng, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tôn giáo, thành viên Hội đồng Lý luận Trung ương. Sách do Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật ấn hành.
Giá trị nội dung mang tính học thuật và nghiên cứu cao, chuyên khảo này trở thành tư liệu tham khảo quan trọng cho các nhà nghiên cứu, nhà quản lý, hoạch định chính sách về tôn giáo.
Tài liệu nghiên cứu có tính hệ thống
Tác phẩm Nhà nước thế tục của GS.TS Đỗ Quang Hưng là công trình nghiên cứu mang tính hệ thống, chặt chẽ về tính thế tục, xã hội thế tục và quá trình hình thành, cũng như cách thức vận hành của một Nhà nước thế tục.
Tác phẩm làm rõ khái niệm thế tục từ lý thuyết, sự ra đời ban đầu, quá trình phát triển trong lịch sử cho đến những thay đổi để phù hợp với xã hội hiện đại.
Trong quyển sách, tác giả tiếp cận vấn đề xã hội thế tục từ khi khởi phát cho đến những mô hình Nhà nước thế tục nổi bật trên thế giới. Từ nguồn tư liệu phong phú, Nhà nước thế tục đã làm bật lên những đặc tính quan trọng và sự lựa chọn về các mô hình tại các quốc gia trải dài trên nhiều khu vực của thế giới như tại châu Âu, châu Mỹ, Đông Bắc Á, Đông Nam Á.
Tác phẩm Nhà nước thế tục của GS.TS Đỗ Quang Hưng. Ảnh: Việt Linh. |
Đặc biệt, công trình dành một dung lượng lớn để trình bày những đặc thù, tính cấp bách và cả tương quan về vấn đề văn hóa đạo đức khi xây dựng Nhà nước thế tục.
GS.TS Đỗ Quang Hưng cũng đặt vấn đề về tính thế tục trong xã hội hiện đại và những thách thức mà các quốc gia ngày nay xây dựng nền tảng cho mô hình này. Nhà nước thế tục cũng trình bày mối quan hệ giữa các thể chế hiện đại và tôn giáo tại Anh, Pháp, Mỹ, Ấn Độ hay Trung Quốc.
Với dung lượng gần 700 trang, tác phẩm được chia thành 6 phần chính, bao gồm: Về một xã hội thế tục, Chủ nghĩa thế tục và Nhà nước thế tục, Các mô hình Nhà nước thế tục, Nhà nước thế tục và tôn giáo, Tính thế tục và Nhà nước, Từ chủ nghĩa thế tục đến tính thế tục: Mô hình Nhà nước thế tục ở Việt Nam.
Nguồn tham khảo cho việc hoạch định chính sách về tôn giáo
Nhà nước thế tục là tác phẩm tiếp theo trong nhiều cuốn sách của GS.TS Đỗ Quang Hưng nghiên cứu về mối quan hệ giữa Nhà nước và tôn giáo.
Trước đó, một trong những thành tựu, đóng góp quan trọng và tiêu biểu của ông trong nghiên cứu tôn giáo là bộ ba cuốn sách: Vấn đề tôn giáo trong cách mạng Việt Nam: Lý luận và thực tiễn; Chính sách tôn giáo và Nhà nước pháp quyền; Nhà nước, tôn giáo và pháp luật.
Sau hệ thống các khái niệm, quá trình phát triển xã hội thế tục cùng vai trò của tôn giáo trong việc xây dựng các thể chế trên thế giới, tác phẩm của GS.TS Đỗ Quang Hưng đi sâu vào việc phân tích tình hình quan hệ giữa Nhà nước Việt Nam và các giáo hội. Trong đó, tác phẩm cũng đề cập lịch sử tư tưởng và nhận thức luận về tôn giáo, quan điểm tôn giáo của các nhà lãnh đạo.
Nhà nước thế tục khái quát lộ trình xây dựng, hoàn thiện luật pháp tôn giáo của Nhà nước Việt Nam trong nỗ lực hướng tới môi trường thích hợp để các cộng đồng tôn giáo không những thực hiện tốt pháp luật với tư cách công dân, mà còn thông qua luật pháp về tôn giáo có thể tìm thấy sự thỏa mãn đời sống tâm linh.
Là chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu kết hợp cùng nguồn tư liệu phong phú, GS.TS Đỗ Quang Hưng tiếp cận mối quan hệ Nhà nước và tôn giáo, luật pháp và tôn giáo từ lý thuyết đến thực tiễn.
Bên cạnh đó, tác giả còn nêu lên những kiến nghị, đề xuất dưới góc độ nhà chuyên môn trong công cuộc xây dựng một Nhà nước thế tục ở nước ta hiện nay. Cuốn sách là tài liệu tham khảo bổ ích, thiết thực đối với bạn đọc, nhất là các nhà nghiên cứu, nhà quản lý, hoạch định chính sách về tôn giáo.