Chuyến nghiên cứu của nhóm chuyên gia WHO phải mất 6 tháng sắp xếp, trong bối cảnh Washington và Bắc Kinh “lời qua tiếng lại” gay gắt về nguồn gốc của virus SARS-CoV-2.
WHO luôn khẳng định chuyến điều tra không phải nhằm đổ lỗi cho ai, và mọi giả thuyết đều được tính đến, và vẫn còn quá sớm để kết luận chính xác virus đến từ đâu, bên trong hay bên ngoài Trung Quốc.
Nhóm nghiên cứu, bao gồm các chuyên gia quốc tế và quan chức WHO, sẽ làm việc với các nhà khoa học Trung Quốc để tập trung tìm hiểu những bệnh nhân đầu tiên nhiễm virus như thế nào.
Họ sẽ bắt đầu từ Vũ Hán, nơi Covid-19 được phát hiện vào cuối năm 2019.
 |
| Vũ Hán, nơi đầu tiên phát hiện SARS-CoV-2, đa phần đã trở lại bình thường. Ảnh: AP. |
Một số ý kiến nghi ngờ khả năng nhóm nghiên cứu được tiếp cận đầy đủ với các dữ liệu, hồ sơ mà chuyên gia Trung Quốc từng thu thập.
Một chuyên gia trong nhóm của WHO, Peter Daszak, nói với NBC rằng phía Trung Quốc đang chia sẻ một số dữ liệu chưa được công bố.
Nhóm nghiên cứu sẽ lần theo các bằng chứng, để khoa học dẫn đường.
Nhưng công việc của họ diễn ra cùng lúc với sự phát tán những thuyết âm mưu về nguồn gốc virus.
Chính quyền Trump từng nói virus có thể lọt ra từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán. Bắc Kinh lại nói virus có thể không bắt nguồn từ Trung Quốc. Một số nhà khoa học ở đại lục cho rằng virus có thể vào Trung Quốc thông qua hàng đông lạnh nhập khẩu.
Nhà khoa học WHO Ben Embarek gần đây cho biết nhóm nghiên cứu sẽ tìm hiểu giả thuyết virus lọt ra từ phòng thí nghiệm, “dù đây là giả thuyết ít khả năng xảy ra”, và hiện chưa có bằng chứng nào.
Các nhà khoa học đa phần tin rằng virus nhiều khả năng đến từ thiên nhiên, không phải từ phòng thí nghiệm.
Nhưng ngày 15/1 vừa qua, trong những ngày cuối của chính quyền Trump, Bộ Ngoại giao Mỹ ra thông báo cho rằng nhân viên phòng lab ở Viện Nghiên cứu virus Vũ Hán đổ bệnh, có các triệu chứng giống Covid-19 vào mùa thu 2019.
Theo South China Morning Post, chưa có các bằng chứng làm cơ sở cho cáo buộc trên.
Ông Daszak nói nhiệm vụ của chuyến nghiên cứu là lần ngược trở lại dấu vết các tiếp xúc, các hoạt động của những ca bệnh đầu tiên.
“Nếu hướng đi đó dẫn chúng tôi tới phòng thí nghiệm, chúng tôi chắc chắn sẽ yêu cầu thông tin về những cơ sở này. Nếu dẫn chúng tôi tới các vùng khác của Trung Quốc, thậm chí các nước khác, chúng tôi vẫn sẽ đi theo”, ông nói.
Giới khoa học tin rằng virus có thể đến từ động vật, có thể là dơi, trước khi “nhảy” sang người. Cho đến nay, “họ hàng” gần nhất của virus SARS-CoV-2 được tìm thấy trong một con dơi ở tây nam Trung Quốc, theo South China Morning Post.
