Chia sẻ về sai lầm cần tránh với khởi nghiệp trong nông nghiệp, ông Nguyễn Lâm Viên, Tổng giám đốc Công ty Vinamit, cho rằng doanh nghiệp từng mất rất nhiều tiền để theo đuổi con đường hữu cơ. Cách tốt nhất là quên hẳn phương pháp gốc hóa học trong quá trình sản xuất.
Đừng để gốc hữu cơ, ngọn hóa học
Tại Việt Nam, thực phẩm sạch là thực phẩm không có hóa chất, điều này phù hợp với chuẩn mựccác thị trường tiên tiến. Tuy nhiên theo quan điểm của ông thì thực phẩm chúng ta có chỉ dựa trên nền tảng của hai phương pháp mà thôi.
 |
| Thách thức lớn của thực phẩm hữu cơ là chứng minh cho người tiêu dùng tin
và sử dụng. Ảnh: Lê Quân |
Một là thực phẩm dựa trên nền tảng hóa học và chúng ta nghiên cứu để cân bằng các thành phần đó. Thứ hai là thực phẩm hữu cơ mà gốc của nó dựa trên khống chế vi sinh vật. Cần xác định mình sẽ đi trên con đường nào?
Ông viên chia sẻ: "Nhiều bạn khởi nghiệp với nông nghiệp hữu cơ nhưng vẫn thiếu 'độ lì' để đi đến giai đoạn cuối của sản phẩm. Bởi toàn bộ quy trình đều hữu cơ mà sử dụng chất bảo quản ở giai đoạn cuối thì coi như thất bại. Thậm chí tình trạng gốc hữu cơ ngọn hóa học vẫn xuất hiện nhiều trong canh tác".
Theo quan điểm của ông Viên, chúng ta không nên chê trách nền tảng nông nghiệp gốc hóa học. Hầu hết các nước tiên tiến đều đi qua con đường này nên Việt Nam cũng vậy. Đó là giai đoạn chúng ta cần ăn no rồi đến ăn ngon, nên làm nông nghiệp trên gốc hóa học là điều không thể tránh khỏi để đảm bảo an ninh lương thực.
Tuy nhiên cần tách bạch hai phương pháp này để có được những giá trị tốt hơn.
“Nếu đã chọn con đường khởi nghiệp với nông nghiệp hữu cơ thì không cần biết hóa học từ cánh đồng, từ sơ chế đến chế biến thực phẩm. Đó là cơ sở đầu tiên để thành công, vương vấn gốc hóa học thì dễ dẫn đến sai lầm”, ông Viên khẳng định.
Khó làm nông sản sạch vì cái “trớn”
Trong thời buổi cả thế giới phát cuồng với thực phẩm hữu cơ thì người khởi nghiệp với nông sản sạch nên nhìn nhận một cách chuẩn mực nhất về gốc vi sinh vật. Làm cách nào để đem lại giá trị tối ưu cho sản phẩm của mình.
Để thành công, yêu cầu quan trọng là có vốn đầu tư ban đầu lớn và đủ. Vòng quay ban đầu là 6 năm, và thất bại lớn nhất của doanh nghiệp là đuối, vốn không đủ, phải đổi phương pháp.
Ông Viên kể lại câu chuyện khó khăn của Vinamit khi đi theo con đường hữu cơ. Năm 2010, doanh nghiệp đã mất 150 tỷ vì không khống chế được sự phát triển của vi khuẩn, khiến việc bảo quản sản phẩm cực kỳ khó khăn.
Đối với các doanh nghiệp muốn khởi nghiệp ở lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ, thách thức lớn là làm sao để chứng minh cho người tiêu dùng tin, hiểu và chấp nhận giá cao của sản phẩm vì làm hữu cơ giá cao. Hiện nay, các sản phẩm hữu cơ bán tại các siêu thị có giá khá cao so với nông dân bán. Lý do siêu thị phải trừ hao phần sản phẩm bị hư hỏng do vận chuyển và trưng bày bán.
Bà Vũ Kim Hạnh, Trung tâm nghiên cứu và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA), cho rằng những người nông dân muốn chuyển qua làm nông sản sạch đang đứng trước khó khăn từ đầu vào cho tới đầu ra. Nhưng bản chất của nó, theo bà Hạnh, chỉ khái niệm trong một từ dân giã là “cái trớn”
Con đường mà họ đang đi lâu ngày sẽ hình thành một cái trớn (hay còn gọi là đà, quán tính…). Khi hoàn cảnh bắt chúng ta quay đầu lại nhưng cái trớn lớn cứ buộc ta lao về phía trước một cách định tuyến. Điều này dẫn tới 4 vấn nạn: Bất chấp chất lượng, bất chấp giá trị, ảnh hưởng tới môi trường đất nước và không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe người nông dân.
Làm nông sản sạch hiện nay, theo bà Hạnh, là phải đi ngược lại cái trớn này nhưng theo đúng xu thế của thị trường và môi trường. Song cái gì đi ngược với thói quen thường rất khó khăn.
