Hơn mười năm trước, điện thoại được tích hợp camera dường như là một thứ gì đó thừa thãi và không có tính ứng dụng cao. Khi đó, nó làm thiết bị nặng hơn nhiều mà ảnh chụp lại có chất lượng quá tệ. “Tua” nhanh về thời điểm hiện tại, chúng ta đã có điện thoại với camera 41MP, zoom quang học 10x và xử lý tuyệt vời trong điều kiện thiếu sáng. Nhờ sự gọn nhẹ và chất lượng ngày càng được cải thiện, camera trên điện thoại đang nhận được sự quan tâm của người dùng theo mức độ tăng tiến.
Thậm chí iPhone 4, 4S và 5 đã từng được bình chọn là thiết bị chụp hình phổ biến nhất trên trang chia sẻ ảnh Flickr. Những cái tên như Samsung hay HTC cũng có đại diện góp mặt ở Top 10. Đồng thời, người dùng hãy nhìn vào Instagram, ứng dụng chia sẻ ảnh trên di động, giờ đây đã có đến 150 triệu tài khoản cùng 55 triệu ảnh được đăng lên mỗi ngày. 15 năm trước, nếu bạn nói với một ai đó rồi một ngày những chiếc điện thoại có camera sẽ trở nên phổ biến hơn cả những chiếc máy ảnh chuyên nghiệp có lẽ sẽ chẳng ai tin, nhưng giờ thì bạn đã có câu trả lời cho chính mình.
Nhiều người cho rằng chiếc máy ảnh tuyệt vời nhất là chiếc máy bạn có thể mang theo bên mình, đó là lý do chụp hình trên smartphone đang dần khẳng định vị trí không thể thay thế của mình.
1. Sự bắt đầu
Tháng 12 năm 2000 là thời điểm chiếc điện thoại có camera đầu tiên chào đời, chiếc Sharp J-SH04. Tuy nhiên, đáng tiếc là thiết bị này quá mờ nhạt, thậm chí trong thực tế nó còn không tạo được bất cứ một ảnh hưởng nào bên ngoài biên giới Nhật Bản. Do đó, chúng ta phần nào đó có thể nói chiếc điện thoại camera đầu tiên rõ ràng là một tràng pháo... xịt.
Lúc bấy giờ, Sharp J-SH04 chỉ có camera 0,11MP cùng màn hình 256 màu khiêm tốn với cân nặng 74 gam. Có lẽ vào thời điểm những năm 2000, thế giới chưa sẵn sàng đón nhận công nghệ mà J-SH04 sở hữu, thất bại này bên cạnh lí do đến từ thông số khiêm tốn còn có một lí do nữa là đi trước thời đại quá nhiều.
Nokia 7650
Ra đời vào đầu năm 2002, Nokia 7650 cho đến tận ngày hôm nay vẫn được coi là một trong những thiết bị điện thoại quan trọng nhất của ngành công nghiệp. Vào thời điểm đó, Nokia rót khá nhiều kinh phí vào hoạt động quảng bá thiết bị này do đó nó cũng có thể được coi là một thiết bị góp phần quan trọng trong việc phổ biến khái niệm chụp hình trên di động. Về thông số kỹ thuật, 7650 có camera 0,3MP, màn hình 2,1 inch, vi xử lý 104MHz cùng bộ nhớ trong 4MB.
Vào thời điểm 7650 ra đời, thiết bị điện thoại duy nhất hỗ trợ chụp hình khác trên thị trường là Sony Ericsson T68i, tuy nhiên, ở thiết bị này camera lại không được tích hợp sẵn mà nó được thiết kế như một phụ kiện riêng biệt và bán rời.
Sony Ericsson K750i
Vào năm 2005, mọi thứ đã được cải thiện rất nhiều. Sony Ericsson K750i là một trong những thiết bị đã gây bất ngờ trong cộng đồng với camera 2MP. Thậm chí nó còn được tích hợp đèn flash LED kép. K750i có thời gian đàm thoại 9 giờ cùng kết nối Bluetooth 2.0. Mặc dù Sony Ericsson K750i chỉ có màn hình 1,9 inch nhưng sự có mặt của những chiếc thẻ nhớ ngoài đồng nghĩa với kỉ nguyên chia sẻ ảnh đã bắt đầu nhen nhóm bắt đầu. Việc Sony trang bị cho chiếc K750i một thiết kế trượt để bảo vệ ống kính cũng đã cho thấy hãng công nghệ này chú tâm như thế nào đến công nghệ chụp hình trên điện thoại. Về sau, hãng tiếp tục cải thiện những gì mình mang đến cho người dùng với công nghệ camera Cyber-shot ở chiếc Sony Ericson K800i.
Nokia N95
Tiếp nối chiếc Nokia N90 ra đời năm 2005 (thiết bị đầu tiên với ống kính Carl Zeiss) và N93 ra đời năm 2006 (zoom quang học 3X), năm 2007, Nokia N95 đã chính thức lên kệ.
Theo đó, đây là một thiết bị có khá nhiều điều để nói. Máy có công nghệ Internet 3,5G, GPS cùng khả năng đa nhiệm vượt trội so với mặt bằng chung. Camera của N95 có ống kính Carl Zeiss 5MP và đèn flash LED hỗ trợ. Vi xử lý 330MHz mà N95 sở hữu cho phép chụp ảnh liên tục với khoảng cách 20 giây mỗi tấm, một con số hợp lý với công nghệ những năm 2000.
LG Viewty KU990
Một trong những thiết bị camera phone đáng chú ý khác trong năm 2007 gọi tên LG Viewty KU990 với thiết kế khá đặc biệt, mô phỏng một chiếc máy ảnh compact đích thực. KU990 được trang bị camera 5MP cùng khả năng zoom kĩ thuật số 16x. Máy cũng đi kèm đèn flash Xenon và màn hình cảm ứng 3 inch, hỗ trợ hiển thị xem trước ảnh chụp. Về mặt thông số, chiếc Viewty KU990 và Nokia N95 có vẻ không khác nhau là mấy nhưng Viewty mang đến cho người dùng trình chỉnh sửa ảnh vượt trội hơn rất nhiều. Chiếc máy này thậm chí còn có khả năng quay video slo-mo.
2. Sự nổi dậy của các thiết bị smartphone
Xu hướng chụp ảnh hiện nay đang chuyển dịch sang nhu cầu chia sẻ xã hội và đó là lúc những chiếc smartphone chứng tỏ thế mạnh của mình. Điều này có được nhờ công nghệ di động web phát triển cùng với đó là khả năng chụp hình ngày càng được các nhà sản xuất lưu tâm nhiều hơn.
iPhone 4
Sự ra đời của chiếc iPhone vào năm 2007 được mọi người ví như một chú “kì đã cản mũi” sự phát triển của camera trên điện thoại. Lúc bấy giờ, chiếc smartphone thu hút được cực kì nhiều sự chú ý này chỉ chú tâm vào việc cảm ứng hóa mọi thứ và cộng đồng cũng vô tình quên đi sự quan trọng của camera.
Dường như phải đợi tới tận thế hệ iPhone 4, “táo cắn dở” mới bắt đầu chú tâm vào mảng camera cho điện thoại khi trang bị cho thiết bị này công nghệ camera iSight. Tuy nhiên, mặc dù không tạo được sự nổi bật lớn ở thông số kĩ thuật, việc chụp hình trên iPhone vẫn được cộng đồng đón nhận nhiệt tình bởi sự đa dạng ở các phần mềm hỗ trợ chia sẻ và chỉnh sửa ảnh.
Nokia N8
Năm 2010, giới công nghệ gọi tên một thiết bị chụp hình vô cùng xuất sắc đó là chiếc Nokia N8. Dẫu vậy, xu thế “chia sẻ xã hội” là một điều mà Nokia đã quá vội vã trong cuộc đua với các đối thủ khác mà vô tình quên đi. Theo đó, hệ điều hành Symbian quá hạn chế so với các dòng máy chạy Android hoặc iPhone, đặc biệt là phương diện kết nối và chia sẻ.
Tuy nhiên, điểm trừ kể trên cũng không ngăn cản việc Nokia N8 nhận được rất nhiều giải thưởng và lời khen tặng của giới chuyên môn với camera 12MP cùng đèn flash Xenon khi cho ra đời những tấm hình chất lượng tốt hơn mặt bằng chung thời điểm đó.
Nokia 808 PureView
Một thiết bị khác cũng đáng chú ý của Nokia ở mảng camera trên điện thoại là Nokia 808 PureView. Theo đó, với cảm biến camera 41MP, ông lớn công nghệ một thời Nokia đã khẳng định những điều mà chỉ có một mình mình làm được. Dẫu vậy, đáng tiếc là 808 PureView tiếp tục đi vào vết xe đổ của Nokia N8 khi mắc phải sự cũ kĩ và tù túng của hệ điều hành Symbian.
Trên thực tế, cảm biến của 808 PureView sẽ chụp các hình ảnh ở mức 8MP sau đó sử dụng kĩ thuật pixel over sampling (kết hợp, ghép những tấm hình pixel nhỏ thành pixel lớn hơn). Nhờ kĩ thuật này những tấm hình do 808 PureView chụp sẽ có độ nhiễu được giảm tối đa, lượng ánh sáng thu về hiệu quả hơn và đặc biệt là khi chụp hình với mức zoom kĩ thuật số lớn chất lượng ảnh cũng được đánh giá là ổn.
HTC One
Nhắc đến những thiết bị quan trọng trên hành trình hoàn thiện công nghệ chụp hình trên di động, chúng ta cũng không thể không đề cập tới chiếc HTC One với khái niệm hoàn toàn mới có tên UltraPixel.
Cụ thể, công nghệ khá lạ này hoạt động theo nguyên tắc tận dụng nhiều lượng ánh sáng nhất có thể để có thể khắc phục được điểm yếu chụp hình trong điều kiện thiếu sáng. Ngoài ra, việc sử dụng khẩu độ nhỏ cũng mang lại cho HTC One những lợi thế vượt trội khi chụp hình trời tối. Tuy nhiên, việc siêu phẩm đến từ HTC mang trên mình lượng megapixel thực khiêm tốn đồng nghĩa máy sẽ có ít dữ liệu hơn để phục vụ quá trình hoàn thiện bức ảnh.
Samsung Galaxy S4 Zoom
Khắc phục nhược điểm của vấn đề zoom kỹ thuật số khi chụp hình trên di động, Samsung đã cho ra đời một thiết bị có ngoại hình khá lạ mắt mang tên Galaxy S4 Zoom. Theo đó, thiết bị này sở hữu camera 16MP, đèn flash Xenon và đặc biệt là ống kính có khả năng zoom quang học 10x. Để đạt được đến những thông số kỹ thuật đáng nể này, Samsung đã phải hy sinh vẻ ngoài của chiếc S4 Zoom và với thiết kế hơi lạ lùng nếu người dùng bắt gặp ai đó cầm chiếc máy này để gọi điện thoại nơi công cộng.
Nokia Lumia 1020
Cuối cùng thì dường như công ty công nghệ Phần Lan cũng nhận ra được những gì mình thực sự nên làm với các siêu phẩm chụp hình của mình. Theo đó, hãng đã mang công nghệ và thông số kĩ thuật của chiếc 808 PureView lên một nền tảng mới hơn, hiện đại hơn và thông minh hơn bằng việc khai sinh ra chiếc Lumia 1020. Bên cạnh thông số kĩ thuật ấn tượng, ứng dụng Nokia Pro Cam cũng là một điểm nhấn được ra đời song song cùng Lumia 1020 khi nó mang đến cho người dùng khả năng tùy chỉnh thủ công tuyệt vời khi chụp hình để tối ưu hóa hình ảnh.
Dù có một điểm trừ cho chiếc Lumia 1020 nằm ở chỗ nó có tốc độ chụp hình khá chậm, vì lý do này nên ở các dòng máy tiếp theo Nokia đã phải trang bị cho các thiết bị của mình con chip mạnh mẽ hơn để có thể cải thiện tốc độ chụp. Nhìn chung, bên cạnh những iPhone 5S, Xperia Z1 hay HTC One, Nokia Lumia 1020 cho đến nay vẫn được coi là thiết bị smartphone chụp hình tốt nhất trên thị trường.
3. Tương lai nào cho công nghệ chụp hình trên smartphone?
Ở thời điểm hiện tại, có lẽ bạn cũng đã nhận thấy rõ những sự phát triển nhanh chóng của công nghệ chụp hình trên di động, từ camera VGA của những ngày đầu cho đến công nghệ megapixel và UltraPixel. Có những giả thiết lớn đang được đặt ra cho câu hỏi tương lai của chụp hình trên di động sẽ đến từ đâu?
Cuộc chiến megapixel trên smartphone phải chăng đã bão hòa khi Lumia 1020 xuất hiện?
Với sự trình làng của một số thiết bị với thông số megapixel thấp nhưng vẫn mang lại chất lượng hình chụp tốt, cùng với đó là những thiết bị như Lumia 1020 dường như đã là điểm tối đa những gì người dùng cần. Nhiều người tin rằng, cuộc chiến megapixel đang dần đi đến hồi kết.
Năm nay, trong khi HTC One gần như chắc chắn sẽ theo đuổi lĩnh vực UltraPixel đầy mới mẻ và hứa hẹn thì những siêu phẩm khác sẽ tiếp tục tận dụng công nghệ megapixel với cảm biến dao động trong khoảng 20MP+ và con số này sẽ không tăng lên đột biến đến mức 41MP như Nokia 1020. Giải thích cho điều này, nhiều chuyên gia chia sẻ hiện nay ảnh chụp trên di động phần lớn được phục vụ cho mục đích chia sẻ xã hội, do đó cảm biến lớn và những bức ảnh dung lượng nặng sẽ không hẳn là sự lựa chọn tối ưu cho người dùng không chuyên. Do đó, thay vì nâng cao kích thước cảm biến đến đột phá, các nhà sản xuất sẽ cung cấp cho các siêu phẩm thông số cấu hình tốt hơn để tác vụ chụp hình được cải thiện.
Samsung Galaxy Note 3 là một trong những thiết bị di động đầu tiên có khả năng quay video 4K.
Bên cạnh chia sẻ ảnh, nhiều chuyên gia cũng tỏ ra quan tâm đến lĩnh vực chia sẻ video có thể sẽ trở nên thịnh hành trong năm nay. Hiện tại, công nghệ quay video trên di động vẫn chưa thực sự nhận được nhiều phản hồi tích cực do khả năng biên tập hạn chế cùng chất lượng âm thanh kém. Năm ngoái, thế giới đã đón chào những thiết bị di động có khả năng quay video 4K đầu tiên và xu hướng cải thiện trải nghiệm video nhiều khả năng sẽ được tiếp tục trong năm nay.
Cảm biến Lytro cũng được dự đoán sẽ xuất hiện trên một số dòng smartphone trong năm 2014, tuy nhiên, có là cần thiết không khi hiện nay một số giải pháp phần mềm như ứng dụng Nokia Refocus cho phép chụp ảnh trước lấy nét sau?
Xu hướng công nghệ chụp hình trên di động trong năm nay sẽ không quá tập trung vào cuộc chiến megapixel. Các nhà sản xuất sẽ tập trung nâng cấp phần cứng để nâng trải nghiệm chụp hình lên tầm cao mới đồng thời tạo ra các phương thức chia sẻ và lưu trữ ảnh nhanh chóng, thuận tiện hơn. Trong năm 2014, tính năng quay video cũng nhiều khả năng sẽ bắt đầu được đầu tư nghiêm túc.
