Chương mới của 'ông vua' thương mại điện tử TQ

Nhà sáng lập hãng thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc Alibaba, ông Jack Ma, vừa tuyên bố rời cương vị giám đốc điều hành (CEO) của công ty này.

Theo báo Wall Street Journal, Jack Ma, “ông vua” thương mại điện tử của Trung Quốc chính là người đã chặn đứng những nỗ lực tiến vào thị trường nước này của đối thủ Mỹ eBay, đồng thời làm lu mờ hình ảnh của đối tác cũ Yahoo.

Sau khi thôi giữ chức CEO của Alibaba, ông tiếp tục đảm nhiệm vai trò chủ tịch của tập đoàn này. Jack Ma sẽ tiếp tục là người vạch ra chiến lược cho Alibaba, nhưng dự kiến sẽ để cho vị CEO mới của công ty đối diện trực tiếp với những thách thức mới trong hoạt động kinh doanh.

Jack Ma được xem là một nhân vật có phần “kỳ quặc” .

Trong một bức e-mail gửi tới toàn thể nhân viên công ty, Jack Ma cho biết, trong thời gian từ nay tới ngày 10/5, Alibaba sẽ công bố quyết định về người kế nhiệm ông ở vai trò CEO.

“Tôi muốn khuyến khích các nhà lãnh đạo trẻ của chúng ta bước lên phía trước để đảm bảo một sự chuyển giao trơn tru. Tôi đã 48 tuổi, không còn trẻ cho lĩnh vực kinh doanh trên Internet. Thế hệ tiếp theo của những người làm việc ở Alibaba có khả năng tốt hơn để quản lý một hệ sinh thái Internet như công ty của chúng ta. Tôi tin rằng, họ hiểu được tương lai tốt hơn tôi”, Jack Ma viết.

Việc rời ghế CEO hoàn tất sự rút lui của Jack Ma khỏi công tác lãnh đạo hàng ngày tại công ty, một động thái mà ông đã nói tới trước đây. Với quyết định này, ông trở thành người đầu tiên trong thế hệ những nhân vật đi tiên phong trong lĩnh vực Internet ở Trung Quốc, bao gồm CEO Robin Li của công cụ tìm kiếm Baidu và CEO Pony Ma của Tencent Holdings, rút khỏi hoạt động trực tiếp điều hành công ty.

Hãng tin tài chính Bloomberg thì cho rằng, việc thôi chức CEO của Jack Ma có thể mở đường cho một vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của Alibaba Group.

Jack Ma thành lập Alibaba vào năm 1999, khi ông hoàn toàn không có kinh nghiệm gì về kinh doanh và công nghệ, nhưng Alibaba hiện đã trở thành công ty thương mại điện tử lớn nhất của Trung Quốc. Có trụ sở tại tỉnh Hàng Châu, Alibaba hiện có hơn 23.000 nhân viên, đạt mức lợi nhuận ròng 273 triệu USD trong quý II/2012. Công ty này điều hành hai trang web thương mại điện tử khổng lồ là Taobao và Tmall, với tổng giá trị giao dịch đã vượt ngưỡng 1 nghìn tỷ nhân dân tệ, tương đương khoảng 160 tỷ USD, trong năm 2012. Alibaba thu tiền từ quảng cáo, các dịch vụ giá trị gia tăng và tiền hoa hồng trên các trang này.

Jack Ma được xem là một nhân vật có phần “kỳ quặc”. Ông đã từng ăn mặc như nhân vật “kẻ hủy diệt” trong bộ phim cùng tên (The Terminator) để chào đón minh tinh Arnold Schwarzenegger, người thủ vai nhân vật này, tại hội nghị khách hàng và truyền thông thường niên của Alibaba. Trong bức thư gửi nhân viên ngày 15/1, Jack Ma so sánh mình với “người ngoài hành tinh”: “Kế nhiệm một vị CEO sáng lập công ty đã là việc khó, càng khó hơn khi vị CEO tiền nhiệm đó là một tính cách khác biệt, giống như người ngoài hành tinh. Điều này đòi hỏi sự dũng cảm lớn và sẵn sàng hy sinh”, Jack Ma viết.

Trong năm qua, Jack Ma đã có nhiều bước đi nhằm củng cố hoạt động và tinh gọn đội ngũ lãnh đạo của công ty. Đầu năm ngoái, Alibaba Group đã đưa công ty con Alibaba.com rút niêm yết khỏi thị trường chứng khoán Hong Kong và trở thành một công ty tư nhân.

Hồi tháng 5, Alibaba chi 7,6 tỷ USD để mua lại khoảng một nửa số cổ phần 40% mà Yahoo nắm giữ trong Alibaba. Thương vụ này định giá Alibaba ở mức 35 tỷ USD. Yahoo đã chi 1 tỷ USD để có số cổ phần này vào năm 2005. Tuần trước, Alibaba tuyên bố tổ chức lại công ty và có vẻ như sẽ gia tăng mức độ độc lập cho các lãnh đạo phụ trách từng mảng hoạt động.

Người kế nhiệm Jack Ma ở vai trò CEO sẽ tiếp quản một công ty nắm giữ 2/4 thị trường bán lẻ trực tuyến của Trung Quốc trong quý III/2012. Trong thập kỷ qua, các trang Taobao và Tmall đã hút hết thị phần của đối thủ Mỹ eBay tại Trung Quốc, khiến tiền hoa hồng của eBay ngày càng giảm. eBay đã gần như rút khỏi Trung Quốc vào năm 2006.

Tuy nhiên, Alibaba hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ các đối thủ. Bên cạnh đó, hệ thống hậu cần nội địa yếu kém cũng đang trở thành một rào cản đối với tăng trưởng của công ty.

Công ty tin nhắn và trò chơi trên Internet Tencent tuyên bố sẽ đầu tư mới vào lĩnh vực thương mại điện tử. Trang 360buy.com đang tăng thị phần nhờ tốc độ giao hàng nhanh. Ngoài ra, các hãng bán lẻ lớn của Trung Quốc như Gome hay Suning gần đây cũng mở bộ phận thương mại điện tử.

Chính Jack Ma đã lên tiếng phàn nàn về hệ thống kho chứa hàng và cơ sở hạ tầng còn yếu kém của Trung Quốc, khiến Alibaba khó giao hàng đúng thời gian. Năm ngoái, Alibaba tuyên bố đang đàm phán với các công ty hậu cần Trung Quốc để rót vốn 100 triệu USD cho các công ty này trong năm nay.

Theo VnEconomy