Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Chúng ta nên ngừng tôn vinh số Pi

Ngày 14/3 (viết theo kiểu Mỹ là 3/14) được gọi là ngày Pi (π) - hằng số giúp tính chu vi, diện tích hình tròn. Tuy vậy, số Pi là một khái niệm toán học sai lầm.

Số Pi là chuỗi với 3 và vô tận chữ số phía sau dấu phẩy không bao giờ lặp lại và tiến tới vô cùng. Mặc dù vậy, con người chỉ cần 39 chữ số theo sau là có thể tính toán chính xác hầu hết trường hợp.

Số Pi được mọi người yêu thích. Điều này xuất phát từ trò chơi xem ai nhớ được nhiều số thập phân phía sau hơn. Bên cạnh đó, Pi phát âm tương tự Pie (bánh). Tuy vậy, Pi lại là một con số thiếu chính xác. Vì vậy việc kỷ niệm ngày Pi cũng trở nên vô nghĩa. 

So Pi la sai anh 1
Tau là hằng số thích hợp để dùng thay cho Pi trong toán học.

Thay vì ăn mừng ngày Pi, trang The Verge cho rằng mọi người nên kỷ niệm ngày Tau (τ), một hằng số có giá trị bằng 2π hoặc xấp xỉ 6,28.

Vấn đề của Pi lần đầu được phát hiện bởi nhà toán học Bob Palais trong bài viết "π là một sai lầm". Sau đó, vấn đề này được giải thích kỹ trong bài viết The Tau Manifesto của Michael Hartl, tiền đề cho chủ nghĩa Tau hiện đại.

Cả hai lập luận của Palais và Hartl đều phản bác lại phép tính hình tròn cơ bản này.

Khi chia chu vi của bất kỳ hình tròn nào cho đường kính đều sẽ nhận được một dãy số vô tận bắt đầu với 3,14159265... hay còn gọi là Pi.

Tuy vậy có một bất cập ở đây. Theo The Verge, con người không dùng đường kính để mô tả vòng tròn. Mọi người sử dụng bán kính hoặc một nửa đường kính và định nghĩa cơ bản của đường tròn.

Hình tròn được vẽ bằng cách xoay một đường thẳng bằng với bán kính quanh một điểm cố định (tâm đường tròn). Chu vi chia cho bán kính sẽ cho kết quả tương đương 2π hoặc 6,28318530717... hay còn gọi là Tau.

So Pi la sai anh 2
Tất cả các giá trị của đường tròn trở nên dễ nhớ hơn với giá trị Tau thay vì Pi. Ảnh: Michael Hartl.

Nhiều người cho rằng Pi là con số quan trọng không thể thay thế. Nhưng thực tế, Pi không dùng để tính toán hàng ngày. Bởi 2π được sử dụng nhiều hơn. Nếu phải thực hiện hàng nghìn tính toán hình học mỗi ngày, việc sử dụng τ thay cho π sẽ giúp các phép tính cơ bản tiện lợi hơn.

Bên cạnh đó, Tau còn giúp cải thiện việc sử dụng góc Radian, các hàm sin, cos...Việc thay Pi bằng Tau sẽ giúp các phép toán hiện đại trông gọn gàng và dễ ghi nhớ hơn.

"Vũ trụ rộng lớn và gần như không thể hiểu nổi loài người. Vậy tại sao chúng ta không chọn một hệ thống số và ký tự giúp công thức của chúng ta đẹp hơn nhưng không thay đổi giá trị?", The Verge viết.

Tuy vậy, Pi đã tồn tại quá lâu trong nền toán học thế giới. Vì vậy, khó để thay đổi trật tự đã có này. Sách giáo khoa vẫn tán thành những ưu điểm của Pi và lan truyền nó vào hệ thống giáo dục. Việc có thể làm ngay bây giờ là ngừng tôn vinh Pi vào ngày 14/3 mỗi năm.

Bản chất lỗ đen là gì?

Cách Trái đất 25.640 năm ánh sáng, lỗ đen Sagittarius A* làm nổ ra cuộc tranh cãi không hồi kết giữa các nhà khoa học về bản chất của mình.




Xuân Tiến

Theo The Verge

Bạn có thể quan tâm