'Chưa trả nhà công vụ không gọi là tham nhũng'

Thảo luận tại hội trường sáng 31/10, đại biểu Lê Như Tiến kiến nghị nên đưa tội tham nhũng nhà công vụ vào Bộ luật Hình sự.

Tuy nhiên, trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cho rằng, nên nhìn nhận dưới góc độ ý thức. Cán bộ nghỉ hưu chưa trả nhà có thể do Nhà nước chưa thu nên không thể nói người ta chiếm đoạt, tham nhũng được.

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng nói: Nhà ở công vụ hiện nay số lượng rất lớn. Chính sách nhà ở công vụ là chính sách rất đúng đắn để đảm bảo cho những cán bộ, công chức, viên chức trong đó có những lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các công chức, viên chức được luân chuyển, điều động công tác, xa nơi ở cũ nhưng không có điều kiện, khả năng mua nhà mới có chỗ ở trong thời gian công tác.

Có cả những bác sĩ, giáo viên, quân nhân… khi đến vùng sâu, vùng xa, họ phải có nhà để ở, ổn định cuộc sống. Quá trình thực hiện chính sách thì đa số thực hiện đúng nhưng cũng có một số trường hợp chưa thực hiện đúng như đại biểu Quốc hội đã nêu thì cần phải sớm khắc phục ngay. Có những người sử dụng chưa đúng mục tiêu đề ra.

Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng

- Bất cập này nguyên nhân do đâu, thưa ông? 

- Có thực tế là những chính sách, quy định pháp luật về nhà ở công vụ thời gian qua chưa đầy đủ, cụ thể. Thậm chí, Luật Nhà ở năm 2005 quy định chưa rõ về đối tượng, giá thuê, thời hạn sử dụng… Nhà công vụ do rất nhiều cơ quan quản lý. Ở Trung ương thì do các bộ, ngành quản lý. Ở địa phương nơi thì các sở, nơi thì các cơ quan tự quản lý…

Bộ Xây dựng mới được giao quản lý nhà công vụ và cũng chỉ quản lý 180 nhà công vụ, số lượng bằng 1,4% tổng số nhà công vụ cả nước. Chính phủ đã thấy những thực trạng, nguyên nhân tình hình quản lý nhà ở công vụ có nơi chưa tốt. Có tình trạng người đã hết thời gian công tác, có nhà rồi nhưng không trả lại nhà. Đây là lỗ hổng pháp luật cần phải có quy định.

- Như vậy có cần hoàn thiện pháp luật ra sao để bịt lỗ hổng này?

- Năm 2013, Bộ Xây dựng đã soạn thảo, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 34/NĐ-CP về quản lý nhà ở thuộc sở hữu nhà nước. Bộ Xây dựng cũng ban hành thông tư quy định, tiêu chuẩn về đối tượng, nhà ở để hướng dẫn các địa phương thực hiện, có những biện pháp quản lý chặt chẽ hơn. Với các chủ nhà không còn công tác nữa nhưng vẫn không giao nhà thì chúng tôi có công văn yêu cầu họ phải trả lại nhà cho nhà nước. 

Điều cần làm nữa là giải quyết chính sách cho cán bộ, công chức sau khi họ trả nhà công vụ rồi. Tại kỳ họp Quốc hội này, Bộ Xây dựng kiến nghị  trong Luật Nhà ở (sửa đổi) có một chương quy định về nhà công vụ. 

Theo đó, sau khi trả nhà công vụ thì cán bộ, công chức, viên chức… nếu có nhu cầu sẽ được giải quyết mua nhà ở xã hội.Nhưng nhà ở xã hội ở đây thì tiêu chuẩn phải mở rộng, nâng cao cho nhiều đối tượng khác nhau.

Chính phủ sẽ quy định cụ thể hơn về đối tượng, loại nhà ở xã hội, có sự hỗ trợ của nhà nước để các đối tượng khác nhau, có nhu cầu về nhà ở, không có khả năng tạo lập nhà ở thì được mua loại nhà này để đảm bảo công bằng.

- Tuy nhiên, đối với những trường hợp cố ý chiếm đoạt nhà ở công vụ, nhất là những biệt thự lớn thì ông có cho rằng đó là hành vi tham nhũng không?

- Bây giờ chưa thể nói cụ thể là chiếm đoạt hay không mà trước hết phải nói về vấn đề ý thức để họ phải trả lại nhà công vụ. Họ chưa giao trả có thể do chúng ta nữa. Nhà nước có thể đứng ra thu lại nhưng nhà nước chưa thu nên cũng không thể nói người ta chiếm đoạt, tham nhũng được.