Hôm 12/12, truyền thông Triều Tiên gây sốc cho toàn thế giới khi họ thông báo Jang Song Thaek - Phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và chú rể của nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong Un - đã mất hết mọi chức vụ và bị hành quyết. Đây là sự thay đổi lãnh đạo chóng vánh và lớn nhất tại Triều Tiên từ khi chủ tịch Kim Jong Il từ trần. Giới quan sát đưa ra nhiều giả thuyết về sự sụp đổ đầy kịch tính của Jang. Một số người nghĩ ông thất sủng do tranh chấp quyền lực với những vị tướng cứng rắn trong quân đội.
Nhưng ông Nam Jea-Joon, người đứng đầu Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc, nói trước Ủy ban Tình báo của quốc hội rằng những nỗ lực kiểm soát hoạt động kinh doanh tài nguyên của Jang là một trong những yếu tố quan trọng khiến ông rơi xuống vực thẳm, AFP đưa tin.
"Jang đã can thiệp quá nhiều vào những hoạt động kinh doanh của giới doanh nghiệp nhà nước. Thực trạng này khiến nhiều cơ quan và doanh nghiệp quốc doanh phàn nàn", Jung Chung-Rae, một thành viên của Ủy ban Tình báo, nhắc lại lời ông Nam.
Sự ra đi của Jang Song Thaek là sự thay đổi lớn nhất và kịch tính nhất trong hàng ngũ lãnh đạo cấp cao của Triều Tiên trong nhiều năm qua. Ảnh: Reuters |
Bình Nhưỡng xuất khẩu phần lớn khoáng sản sang Trung Quốc và Jang quản lý hoạt động xuất khẩu tài nguyên. Trong nhiều năm qua, Triều Tiên muốn thúc đẩy nền kinh tế bằng cách tăng cường xuất khẩu than đá và các khoáng sản khác. Nhưng theo Nam, Jang và các quan chức dưới quyền ông đã mở rộng sự kiểm soát của họ đối với hoạt động xuất khẩu khoáng sản, cản trở nỗ lực chung của Bình Nhưỡng.
"Các quan chức thông báo với Kim Jong Un về sự chi phối quá lớn của Jang và nhà lãnh đạo trẻ đã ban hành một số mệnh lệnh để thay đổi tình hình. Song những quan chức trung thành với Jang không chấp hành các mệnh lệnh ấy ngay lập tức. Sự bất tuân của họ khiến Kim Jong Un giận dữ và quyết định mở chiến dịch thanh trừng", ông Nam nhận định.
Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc khẳng định Triều Tiên đang điều tra những quan chức dính dáng đến Jang trong các cơ quan kinh tế.
"Chính phủ Triều Tiên đang cố gắng loại bỏ di sản của Jang. Họ đã triệu hồi những thuộc cấp và người thân của Jang ở nước ngoài", ông Nam tiết lộ.