Chủ đầu tư chậm tiến độ: Xử phạt hay buộc bồi thường?

Nâng mức phạt tối đa dường không đủ “thấm”, chủ đầu tư vẫn chây ỳ không bàn giao nhà, trong khi khách hàng thì như ngồi trên lửa.

Coi thường xử phạt

Năm 2016, Bộ Xây dựng đưa ra dự thảo xử phạt tối đa 150 triệu đồng đối với chủ đầu tư chậm tiến độ. Chế tài này theo công luận chưa đủ mạnh để “răn đe” chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ dự án.

Đơn cử mới đây, một nhóm khách hàng mua nhà tại dự án Discovery Complex (302 Cầu Giấy, Hà Nội) do Công ty cổ phần Đầu tư Thương mại và Dịch vụ Cầu Giấy làm chủ đầu tư (Công ty thành viên của Kinh Đô TCI Group) đã làm đơn kiến nghị gửi tới ông Nguyễn Đức Chung- Chủ tịch UBND TP Hà Nội về việc sau 5 năm đóng tiền họ vẫn chưa nhận được nhà.

Chị Nguyễn Thị Tình, khách hàng mua nhà tại dự án kể: “Vợ chồng tôi là một trong số khách hàng đầu tiên mua căn hộ của dự án từ năm 2013. Theo hợp đồng, tiến độ bàn giao căn hộ từ giữa năm 2016, nhưng từ đó đến nay, chúng tôi vẫn chưa nhận được căn hộ và cũng không nhận được lời giải thích của chủ đầu tư”.

Đại diện chủ đầu tư dự án này thừa nhận, dự án đang chậm tiến độ so với cam kết trước đó. Tuy nhiên, chủ đầu tư cố gắng bàn giao nhà cho khách hàng năm 2017 và mọi phát sinh phạt lãi cho khách hàng sẽ chịu sau khi quyết toán nhà.

Người mua nhà khổ sở vì chủ đầu tư chậm tiến độ. Ảnh: Như Ý.

Theo chị Tình, có những khách hàng đóng ít nhất đến thời điểm hiện nay là 80% giá căn hộ và khách hàng đóng nhiều nhất là đã thanh toán 100% giá căn hộ. “Để có kinh phí mua căn hộ, đóng tiền theo đúng thời gian, tôi phải vay tiền ngân hàng với mức lãi suất cao, phải đi thuê nhà và trang trải nhiều chi phí phát sinh khác khi chưa được bàn giao nhà theo như tiến độ mà chủ đầu tư đã cam kết. Việc chậm bàn giao căn hộ của chủ đầu tư đã vi phạm hợp đồng, gây ảnh hưởng lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp của bên mua căn hộ”, chị Tình nói.

Tương tự, hàng trăm người mua nhà tại dự án CT2-105 thuộc Khu đô thị mới Văn Khê (Usilk City) của Công ty cổ phần Sông Đà Thăng Long, gần 10 năm nay vẫn chưa thấy hình hài ngôi nhà trong mơ của mình. Dự án Usilk City từng được quảng cáo rầm rộ với quy mô 13 tòa nhà cao hiện đại 25-50 tầng và mức đầu tư lên tới 10.000 tỷ đồng. Khởi công vào năm 2009, chủ đầu tư dự kiến sẽ bàn giao các công trình vào năm 2012-2013 và sẽ là điểm nhấn, thay đổi bộ mặt của quận mới Hà Đông. Tuy nhiên, sau khi đóng tiền mua nhà dự án, nhiều khách hàng đã phải “ôm hận” vì tiến độ thi công chậm, liên tục dừng triển khai.

Anh Nguyễn Đức (Hà Đông, Hà Nội), khách hàng mua nhà tại dự án cho biết: “Cách đây vài năm, chúng tôi mua nhà dự án với giá 30-35 triệu đồng/m2 nhưng nay chủ đầu tư mới là Cty Cổ phần Đầu tư Hải Phát Thủ Đô bán giá 21-23 triệu đồng/m2. Với những khách hàng cũ đã đóng 50% căn hộ mà phải mua giá mới thì số tiền đóng cũ coi như đã mất. Trong hợp đồng mua bán, chủ đầu tư chậm giao nhà những 5 năm, chúng tôi có quyền đòi lại tiền cả gốc và lãi nhưng không ai giải quyết”.

Thanh tra vào cuộc - bất lực?

Việc chậm bàn giao nhà của dự án Usilk City khiến cơ quan chức năng phải vào cuộc. Cuối tháng 2/2016, UBND thành phố Hà Nội giao Thanh tra thành phố thanh tra toàn diện đối với dự án - khu đô thị Văn Khê mở rộng, thuộc phường La Khê, quận Hà Đông theo đề xuất của Sở Xây dựng.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội tại thời điểm đó, nhiều nhóm khách hàng mua nhà tại dự án này liên tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng của thành phố tố cáo Công ty CP Sông Đà Thăng Long có các dấu hiệu vi phạm pháp luật như huy động vốn tại dự án không đúng; không sử dụng đúng mục đích số tiền huy động, tiến độ bị chậm trong nhiều năm.Trước thực tế này, Sở Xây dựng khẳng định, đây là dự án có quy mô đầu tư lớn, chủ đầu tư đã bán và thu lượng tiền của khách hàng rất lớn, vì vậy mức độ ảnh hưởng của dự án với xã hội là nghiêm trọng nếu chủ đầu tư không hoàn thành dự án…

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Chí Dũng, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, chủ đầu tư chậm tiến độ so với thời gian cấp thẩm quyền phê duyệt trong giấy phép xây dựng sẽ bị xử phạt theo quy định. Còn việc chủ đầu tư chậm tiến độ so với hợp đồng mua bán với khách hàng sẽ phải chịu lãi phạt trên số tiền khách hàng đã đóng. Nhưng hiện đa số chủ đầu tư tìm đủ lý do không chịu trả lãi phần phạt này khiến người mua nhà thiệt đơn, thiệt kép.

Theo ông Dũng, người mua nhà nên lựa chọn chủ đầu tư trước khi xuống tiền mua nhà để tránh mất tiền oan. Với những trường hợp trên, kể cả khi cơ quan chức năng vào cuộc cũng chỉ “phạt” được phần ngọn sai phạm còn không “phạt” được phần gốc cố tình chây ỳ gây thiệt hại lớn cho người dân.