Nhiều chính sách mới liên quan đến công chức, viên chức, giáo dục, chính sách thuế, doanh nghiệp cùng hàng loạt luật sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 7.
Bỏ chế độ biên chế suốt đời với viên chức
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật cán bộ, công chức và Luật Viên chức được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8 (ngày 25/11/2019) có hiệu lực từ ngày 1/7.
Luật chính thức bỏ “chế độ biên chế suốt đời” đối với viên chức. Cụ thể, hợp đồng không xác định thời hạn hay thường gọi là “chế độ biên chế suốt đời” chỉ còn được áp dụng với 3 trường hợp.
Thứ nhất là trường hợp viên chức được tuyển dụng trước ngày 1/7/2020. Thứ hai, cán bộ, công chức chuyển thành viên chức. Và thứ ba, người được tuyển dụng làm viên chức làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Đồng thời, đối với những viên chức mới trúng tuyển từ ngày 1/7/2020 thì đều phải ký hợp đồng làm việc xác định thời hạn với khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 60 tháng.
Bên cạnh việc loại bỏ chế độ biên chế suốt đời với viên chức, một trong những nội dung nổi bật của luật này là việc bổ sung hình thức kỷ luật mới, đó là Xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.
Luật quy định mọi hành vi vi phạm trong thời gian công tác của cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu đều bị xử lý theo quy định của pháp luật. Cán bộ nếu sau khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác thì phải chịu một trong những hình thức kỷ luật là khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm tại thời điểm có hành vi vi phạm.
Có Căn cước công dân sẽ được cấp hộ chiếu ở bất cứ đâu
Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam chính thức có hiệu lực từ 1/7.
Khoản 3 Điều 15 của Luật quy định người có thẻ Căn cước công dân đề nghị cấp hộ chiếu lần đầu thực hiện tại cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi thuận lợi.
Như vâỵ, từ ngày 1/7, người có thẻ Căn cước công dân đề nghị cấp hộ chiếu lần đầu được lựa chọn nơi cấp hộ chiếu sao cho thuận lợi, thay vì phải thực hiện ở nơi thường trú hoặc nơi tạm trú như hiện nay.
Đồng thời, người đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông từ lần thứ 2 cũng sẽ được thực hiện tại cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi thuận lợi hoặc cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an.
Thay vì như hiện nay, chỉ trường hợp cấp lại hộ chiếu còn thời hạn mới được làm thủ tục tại cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an còn hộ chiếu hết hạn sẽ phải về Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi thường trú hoặc nơi tạm trú.
Thu nhập trên 11 triệu/tháng mới phải nộp thuế
Nghị quyết số 954 điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân được Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành ngày 2/6 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7, áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2020.
Theo đó, mức giảm trừ gia cảnh quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân được điều chỉnh tăng lên 11 triệu đồng/tháng so với mức 9 triệu đồng/tháng hiện tại.
Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
 |
| Mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế tăng 2 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc tăng 0,8 triệu đồng/tháng so với quy định cũ. Ảnh: Quỳnh Trang. |
Như vậy, mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế tăng 2 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc tăng 0,8 triệu đồng/tháng so với quy định cũ.
Các trường hợp đã tạm nộp thuế theo mức giảm trừ gia cảnh được xác định tại khoản 1 Điều 19 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi năm 2012) được xác định lại số thuế thu nhập cá nhân phải nộp theo mức giảm trừ gia cảnh quy định tại Nghị quyết này khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2020.
Kiểm toán Nhà nước được quyền xử phạt hành chính
Đây là một trong những nội dung mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán Nhà nước, chính thức có hiệu lực từ 1/7.
Cụ thể, tại Điều 11, Luật đã bổ sung thêm quyền hạn của Kiểm toán Nhà nước. Theo đó, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) được xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán Nhà nước theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Ngoài ra, Luật cũng bổ sung quy định Tổng Kiểm toán Nhà nước có trách nhiệm quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp cụ thể để phòng, chống tham nhũng trong cơ quan KTNN theo quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng làm căn cứ cho KTNN ban hành hoặc rà soát, sửa đổi các quy định về chuyển đổi vị trí công tác, quy tắc ứng xử và các quy định khác được quy định trong Luật Phòng, chống tham nhũng.
Bí mật nhà nước được bảo mật đến 30 năm
Có hiệu lực từ 1/7, Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước quy định phân thành 3 mức độ: Tuyệt mật, Tối mật và Mật.
Thời gian bảo vệ bí mật Nhà nước là khoảng thời gian được tính từ ngày xác định độ mật của bí mật Nhà nước đến 30 năm với bí mật Nhà nước độ Tuyệt mật; 20 năm với bí mật Nhà nước độ Tối mật và 10 năm với bí mật Nhà nước độ Mật…
Doanh nghiệp được đóng bảo hiểm tai nạn lao động mức thấp hơn
Đây là nội dung đáng chú ý tại Nghị định 58 do Chính phủ ban hành ngày 27/5 và có hiệu lực từ ngày 15/7.
Hiện nay, hàng tháng, người sử dụng lao động phải đóng vào Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp với mức 0,5% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động.
Song tới đây, người sử dụng lao động sẽ được đề xuất mức đóng giảm xuống còn 0,3% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội nếu đáp ứng được các điều kiện theo quy định.
Một trong những điều kiện đó là doanh nghiệp hoạt động trong các ngành nghề có nguy cơ cao về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; trong vòng 3 năm tính đến thời điểm đề xuất không bị xử phạt vi phạm hành chính bằng hình thức phạt tiền, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi vi phạm pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động và BHXH…
Giảng viên đại học tối thiểu phải có bằng thạc sĩ
Luật Giáo dục 2019 đươc Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 (14/6/2019) có hiệu lực từ 1/7.
Quy định đáng chú ý tại luật này là hầu hết giáo viên ở các cấp học đều phải nâng chuẩn trình độ.
 |
| Theo quy định mới, giảng viên đại học tối thiểu phải có bằng thạc sĩ. Ảnh: Việt Hùng. |
Theo đó, giáo viên mầm non phải có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm trở lên; giáo viên tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông phải có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên trở lên; giảng viên đại học tối thiểu phải có bằng thạc sĩ.
Việc nâng chuẩn trình độ đối với những giáo viên nêu trên sẽ được thực hiện theo lộ trình.
Ngoài ra, Luật quy định miễn học phí với học sinh tiểu học trường công lập; trẻ em mầm non 5 tuổi ở thôn, xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng bãi ngang ven biển, hải đảo.
Ở địa bàn không đủ trường công lập, học sinh tiểu học trường tư thục được hỗ trợ tiền đóng học phí, mức hỗ trợ do HĐND cấp tỉnh quyết định.
Trẻ em mầm non 5 tuổi không thuộc đối tượng trên và học sinh THCS được miễn học phí theo lộ trình do Chính phủ quy định.
Giảm số lượng đại biểu HĐND các cấp
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7 gồm nhiều điểm mới.
Và một trong những điểm đáng chú ý là quy định về việc giảm số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.
Theo đó, với thành phố trực thuộc Trung ương có từ 1 triệu dân trở xuống thì HĐND được bầu 50 đại biểu; có trên 1 triệu dân thì có không quá 85 đại biểu.
Với quận có từ 100.000 dân trở xuống thì HĐND được bầu 20 đại biểu; có trên 100.000 dân thì được bầu tối đa 45 đại biểu...
Ngoài ra, Luật bổ sung thêm 1 tiêu chuẩn của đại biểu HĐND là “có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam”. Luật cũng không còn khái niệm họp bất thường trong hoạt động của Chính phủ, HĐND và UBND mà thay vào đó sẽ là họp chuyên đề hoặc họp để giải quyết công việc phát sinh đột xuất.
Thêm nhiều trường hợp tạm hoãn nghĩa vụ dân quân tự vệ
Luật Dân quân tự vệ được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7.
So với hiện hành, Luật mới có hiệu lực quy định thêm nhiều trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ dân quân tự vệ.
Ví dụ, nam giới một mình nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi; người có chồng hoặc vợ là công chức, viên chức, công nhân quốc phòng đang phục vụ trong quân đội, công an; lao động chính duy nhất trong hộ cận nghèo...
 |
| Luật Dân quân tự vệ quy định thêm nhiều trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ dân quân tự vệ. Ảnh: Quỳnh Trang. |
Ngoài ra, Luật quy định một số trường hợp được thôi nghĩa vụ trước thời hạn như người có quyết định tuyển dụng công chức, viên chức, công nhân quốc phòng hoặc công an nhân dân; người có giấy báo và vào học ở cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trường của cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội; có giấy báo và đi lao động, học tập, làm việc ở nước ngoài…
Người nước ngoài có thể chuyển đổi mục đích của thị thực
Để phù hợp với tình hình thực tế, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Luật có hiệu lực từ 1/7.
Điểm đáng chú ý của Luật này là người nước ngoài đã được cho phép chuyển đổi mục đích thị thực trong một số trường hợp cụ thể. Luật trước đây không cho phép điều này.
4 trường hợp được chuyển đổi mục đích thị thực gồm:
Có giấy tờ chứng minh là nhà đầu tư hoặc người đại diện cho tổ chức nước ngoài đầu tư tại Việt Nam theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Có giấy tờ chứng minh quan hệ là cha, mẹ, vợ, chồng, con với cá nhân mời, bảo lãnh.
Được cơ quan, tổ chức mời, bảo lãnh vào làm việc và có giấy phép lao động hoặc xác nhận không thuộc diện cấp giấy phép lao động theo quy định của pháp luật về lao động.
Nhập cảnh bằng thị thực điện tử và có giấy phép lao động hoặc xác nhận không thuộc diện cấp giấy phép lao động.
Đây là quy định phù hợp với tình hình thực tế, tạo điều kiện thuận lợi cho người nước ngoài có điều kiện tiếp tục ở lại Việt Nam mà không phải mất thời gian, chi phí để làm thủ tục xuất cảnh rồi nhập cảnh.
