Chiều 21/10, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày trước Quốc hội báo cáo thẩm tra về tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2019, dự toán ngân sách Nhà nước và phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2020
Ủy ban thẩm tra ghi nhận Chính phủ đã nỗ lực để giảm chi thường xuyên, chú trọng công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí… nhưng về cơ bản, những tồn tại trong chi thường xuyên đã được Quốc hội đề cập trong những năm gần đây chưa được khắc phục triệt để.
Còn nhiều hội nghị gây lãng phí ngân sách
Cụ thể, chi thường xuyên có xu hướng giảm chậm. Vẫn còn nhiều địa phương chưa cân đối được ngân sách, chi thường xuyên vẫn còn cao trong khi nguồn lực dành cho chi đầu tư phát triển rất hạn chế.
Bên cạnh đó, vẫn có tình trạng mua sắm, sử dụng tài sản công chưa đúng quy định của pháp luật; nhiều lễ hội, hội nghị, kỷ niệm ngày thành lập, tái thành lập, các lễ khởi công, khánh thành có tính chất hình thức, gây lãng phí ngân sách, chưa thực sự tiết kiệm.
 |
| Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIV. Ảnh: Minh Quân. |
Chi cho đầu tư, phát triển vẫn còn hạn chế như tình trạng chậm giao vốn, thủ tục giao vốn vẫn còn phức tạp làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công, khiến nhiều dự án quan trọng bị dở dang, chuyển tiếp kéo dài.
Về dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2020, ông Hải cho biết cơ quan thẩm tra đồng ý với đề xuất của Chính phủ khi xây dựng tổng dự toán thu ngân sách tăng 3,8% so năm 2019.
“Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ tiếp tục theo dõi sát tình hình, đánh giá tác động các khoản tăng thu và giảm thu ngân sách trong năm 2020 để phấn đấu tăng thu ở mức cao hơn (khoảng 4-4,5%)”, ông Hải nhấn mạnh.
Về dự toán chi ngân sách năm 2020, Chính phủ dự kiến chi đầu tư phát triển tăng 41.300 tỷ đồng (tăng 9,6%) so với dự toán năm 2019, chiếm 26,9% tổng chi ngân sách Nhà nước. Đại diện cơ quan thẩm tra đánh giá đây là mức tăng hợp lý do nguồn lực có hạn.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng mức tăng 9,6% là thấp so với yêu cầu về nguồn vốn đầu tư khá lớn để hoàn thành các dự án đầu tư công giai đoạn 2016-2020 còn dở dang.
Về bội chi ngân sách Nhà nước, đa số ý kiến trong Ủy ban thẩm tra đồng ý với đề nghị của Chính phủ giữ mức bội chi ngân sách Nhà nước 3,44% GDP.
Cơ quan này cũng đồng ý với Chính phủ khi đề cập đến vấn đề nợ công, đến hết năm 2020 dự kiến mức dư nợ công là 54,3% GDP, nợ Chính phủ là 48,5% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia là 45,5% GDP.
“Đề nghị Chính phủ báo cáo rõ Quốc hội tại kỳ họp này về tất cả các khoản nợ của ngân sách Nhà nước như: Nợ đọng xây dựng cơ bản, nợ vốn ứng trước, nợ nguồn thanh toán của ngân sách Nhà nước. Đồng thời lưu ý về rủi ro thanh khoản, kỳ hạn trái phiếu, lãi suất huy động và vấn đề đảo nợ… để bảo đảm an ninh tài chính quốc gia”, Chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh.
Về phương án phân bổ ngân sách năm 2020, dự toán chi đầu tư phát triển tăng 11,7% so với dự toán năm 2019. Sau khi trừ một số khoản chi chung theo nhiệm vụ, nguồn vốn còn lại của ngân sách Trung ương để phân bổ không nhiều, khoảng 112.900 tỷ đồng, tăng 32.300 tỷ đồng.
“Đây là mức thấp không bảo đảm được vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương”, ông Hải nhấn mạnh.
Đồng ý tăng lương cơ sở lên 1,6 triệu/tháng
Trong vấn đề chi thường xuyên, cơ quan thẩm tra đồng ý với đề xuất của Chính phủ lập dự toán chi thường xuyên chiếm 60,5% tổng chi ngân sách Nhà nước, giảm dần qua các năm.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải. Ảnh: Minh Quân. |
Tuy nhiên, Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị đẩy mạnh hơn việc thực hiện cơ chế tự chủ để giảm chi thường xuyên, quyết liệt việc tinh giản biên chế, tiến tới trình Quốc hội quyết định tổng mức biên chế của Nhà nước trong năm dự toán. Đồng thời, đẩy mạnh công tác thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, lãng phí. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính trong quản lý chi tiêu.
Đặc biệt, cơ quan thẩm tra cũng tán thành với đề xuất tăng lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng.
Một số ý kiến cho rằng, cần cân nhắc việc tăng lương vì có thể làm cho chi ngân sách Nhà nước mang tính chất chi tiêu dùng nhiều hơn cho chi đầu tư phát triển, vì sẽ phải dùng 50% nguồn tăng thu so với dự toán của ngân sách địa phương và 40% tăng thu của ngân sách Trung ương cho cải cách tiền lương.
