Chiến dịch vaccine cần sự phối hợp, ý thức của người dân

Sau sự việc điểm tiêm vaccine ngừa Covid-19 tại Bệnh viện E (Cầu Giấy, Hà Nội) ngày 22/7 xảy ra tình trạng tập trung đông người, xếp hàng chờ đợi không giãn cách gây mất an toàn, PGS.TS Trần Đắc Phu (nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế) chia sẻ với Zing khuyến cáo của cơ quan chuyên môn đối với người đi tiêm và cách thức tổ chức điểm tiêm chủng.

Theo ông Trần Đắc Phu, ba điểm mấu chốt đảm bảo an toàn trong chiến dịch tiêm chủng Covid-19 là: Ứng dụng triệt để lợi thế của công nghệ thông tin; Phối hợp nhuần nhuyễn giữa các đơn vị tổ chức và sự tự giác, chấp hành nghiêm quy định từ phía người dân.

Ứng dụng triệt để công nghệ

- Với chiến dịch tiêm chủng ngừa Covid-19 quy mô quy mô lớn tại Hà Nội và TP.HCM, một số điểm tiêm bắt đầu có hiện tượng tụ tập đông người mất an toàn. Theo ông, đơn vị phụ trách điểm tiêm chủng cần chú ý điều gì để tránh tình trạng này?

- Trước nhất, mỗi điểm tiêm cần xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết đến từng đầu công việc. Ai phụ trách cái gì, khu vực nào đảm nhận nhiệm vụ nào, phương án xử lý tình huống phát sinh ra sao và phải xác định rõ đối tượng tiêm ở từng điểm.

Để tránh việc người dân đổ dồn đến tiêm trong một thời điểm, bộ phận phụ trách đăng ký, phân luồng cần chia ca người đến tiêm một cách cụ thể cho từng nhóm đối tượng, từng ngày, thậm chí từng giờ.

Người dân xếp hàng chờ tiêm ở Bệnh viện E không đảm bảo giãn cách. Ảnh: Hoàng Hiệp.

Chúng ta rất thuận lợi vì giờ đây có website đăng ký online, ứng dụng trên điện thoại có thể đăng ký tiêm chủng, sổ sức khỏe điện tử. Đơn vị tiêm chủng có thể căn cứ vào thông tin của người đăng ký gửi trên phần mềm này để chia người đến tiêm vào những khung giờ phù hợp, hạn chế ùn ứ tại điểm tiêm, giúp người dân không phải chờ đợi lâu.

Mỗi điểm tiêm cần xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết đến từng đầu công việc

PGS.TS Trần Đắc Phu

Bên cạnh đó, bộ phận phụ trách tổ chức tiêm cũng cần phối hợp chặt chẽ với đơn vị, cơ quan của người đến tiêm, nhắn tin, gửi email mời người đến tiêm đúng giờ. Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, thông tin cần thiết cho người đến tiêm để tránh lãng phí thời gian.

- Cơ quan chuyên môn của Bộ Y tế có lưu ý gì trong việc bố trí, sắp xếp tại điểm tiêm chủng để đảm bảo an toàn theo quy tắc 5K?

- Đối với mỗi điểm tiêm chủng, cơ quan chuyên môn luôn khuyến khích đặt tại nơi thông thoáng, rộng, có thể sắp xếp để tiêm được cho nhiều người giúp hạn chế việc tập trung tại không gian hẹp. Việc giãn cách phải được đảm bảo ở cả 3 khu vực là khu vực chờ, đăng ký của người đến tiêm, khu vực tiêm và khu vực theo dõi sau tiêm.

Các ghế phải được đặt cách nhau theo đúng khoảng cách quy định, trong không gian mở, hạn chế sử dụng điều hòa chung. Nhân viên điều phối chú ý rà soát, nhắc nhở người dân đeo khẩu trang mọi lúc, hạn chế tụ tập, nói chuyện.

Người dân tuân thủ lịch tiêm, không nói chuyện riêng tại điểm tiêm

- Theo ông, người dân cần chú ý gì để khi đến tiêm được an toàn, tuân thủ quy định về giãn cách?

- Người dân đến tiêm vaccine ngừa Covid-19 cần phải đi theo đúng đối tượng, đúng khung giờ trong giấy hẹn. Cơ quan y tế cần thông tin rõ cho người dân hiểu là đến sớm không có nghĩa là được làm thủ tục và được vào tiêm sớm. Điều này chỉ gây nên ùn ứ không đáng có và tăng nguy cơ lây nhiễm ở nơi đông người.

Điểm tiêm không nên "linh động" cho người đến tiêm không đúng khung giờ trừ trường hợp thật sự cấp bách

PGS.TS Trần Đắc Phu

Thứ hai, người dân tuyệt đối tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, nhân viên y tế, lực lượng làm nhiệm vụ ở điểm tiêm. Tránh tiếp xúc gần không cần thiết như chuyện trò, tụ tập với người khác trong khu vực tiêm bởi mỗi ngày điểm tiêm chủng tiếp nhận hàng nghìn người, có thể có mầm bệnh trong đó.

Thứ ba, người không thể tiêm vào giờ được hẹn cần báo cho điểm tiêm hoặc cơ quan chủ quản để sắp xếp lại lịch, tránh đến vào giờ khác mà chưa hẹn trước, dẫn đến tập trung đông người.

Bên cạnh đó, phía điểm tiêm không nên "linh động" cho người đến tiêm không đúng khung giờ trừ trường hợp thật sự cấp bách. Việc này có thể gây ra tiền lệ xấu, người trước sẽ có người sau, không tuân thủ quy định về lịch tiêm, gây rối loạn điểm tiêm.

Người dân đến tiêm được khuyến cáo tránh tiếp xúc gần không cần thiết. Ảnh: Phạm Ngôn.

Chiến dịch tiêm vaccine ngừa Covid-19 muốn thành công cần sự phối hợp của người dân và sự trách nhiệm, tâm huyết của cơ quan chức năng, ngành y tế.

- Với mục tiêu sớm đạt miễn dịch cộng đồng, chúng ta sẽ có rất nhiều điểm tiêm trên toàn quốc. Sau một số tình huống thực tế ở TP.HCM và Hà Nội, các địa phương cần rút ra những bài học gì?

- Như tôi đã nói ở trên, mỗi điểm tiêm cần ba yếu tố cơ bản để đảm bảo an toàn trong chiến dịch là: Ứng dụng triệt để lợi thế của công nghệ thông tin; Phối hợp nhuần nhuyễn giữa các đơn vị tổ chức; Sự tự giác, chấp hành nghiêm quy định từ phía người dân.

Tổ chức nhiều điểm tiêm chủng, không dồn người tiêm vào một điểm gây mất an toàn phòng dịch

PGS.TS Trần Đắc Phu

Bên cạnh kế hoạch tiêm chủng của Bộ Y tế trên phạm vi cả nước, mỗi tỉnh, thành phố cần xây dựng kế hoạch riêng cho địa phương một cách chi tiết, phù hợp với điều kiện thực tế. Cơ quan chuyên môn căn cứ theo kế hoạch để hỗ trợ, hướng dẫn về nghiệp vụ, nhân lực, thiết bị. Từng quận, huyện, phường, xã, rồi từng điểm tiêm chủng đều cần có kế hoạch, kịch bản ứng phó với tình huống phát sinh.

Với việc số lượng người tiêm vaccine thời gian tới rất lớn, chúng ta sẽ rà soát, tổ chức nhiều điểm tiêm chủng, không dồn người tiêm vào một điểm gây mất an toàn phòng dịch. Sẽ có điểm tiêm chủng mở rộng, điểm tiêm dịch vụ tham gia vào chiến dịch, bệnh viện, cơ sở điều trị... Có thể vừa điểm tiêm chủng cố định, nhưng khi có điều kiện ta có thể tổ chức cả điểm tiêm lưu động tại khu vực công cộng.

Quan trọng là công tác điều phối, tránh hiện tượng nơi quá nhiều người tiêm, nơi thì không có ai. Làm sao đảm bảo tiêm đúng, tiêm đủ, an toàn tuyệt đối và tuân thủ nghiêm biện pháp phòng dịch.

- Xin cảm ơn ông!