Có hai giống chính là gà lôi và gà đỏ, gà rừng hiện là loài vật nuôi được săn đón trên nhiều trang web sinh vật cảnh ở Việt Nam. Nhút nhát, khó nuôi và không dễ tìm được cá thể thuần chủng nhưng dân chơi gà cảnh vẫn sẵn sàng chi tới tiền triệu để sở hữu một chú gà rừng Việt hiếm có.
Phổ biến nhất trong các loại gà rừng đang được nuôi làm cảnh là gà đỏ với tai trắng, màu lông sặc sỡ, cựa nhọn, dáng thon. Con đực khi trưởng thành có sải cánh dài 20-25cm, màu lông đỏ tía, nặng từ 1 đến 1,5kg, trong khi con cái chỉ có màu lông nâu xỉn và kích thước nhỏ bé hơn.
Gà rừng đỏ thường được cung cấp từ các đầu mối tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên. |
Mức độ thuần của gà rừng đỏ dựa trên màu sắc chân, số lông đuôi và chiều dài mình. Thông thường những con có màu chân xanh đá là giống thuần chủng, gà lai có chân màu xám. Gà rừng thuần chủng có thân hình thanh hơn, mào nhỏ và lông đuôi thưa với tối đa 2 cọng lông đuôi cong chính và khoảng 4 lông đuôi cong phụ mỗi bên. Ngược lại, gà lai có đuôi lớn, thân hình vạm vỡ hơn hẳn.
Giá gà rừng đỏ khá cao, loại thuần chủng, trưởng thành và đã quen nuôi nhốt thường được chào bán từ 600.000 đồng đến một triệu đồng/con, giá gà mái rẻ hơn gà trống. Gà đang trong giai đoạn sinh sản sẽ có giá khoảng 1,6 triệu đồng/cặp. Riêng gà rừng mới bẫy chưa thuần hóa có giá cao hơn hẳn, thông thường là 1,2 triệu đồng với một con mái và 1,5 triệu đồng với một con trống.
Đắt đỏ và hiếm hơn hẳn là một số giống gà rừng được đưa vào sách đỏ Việt Nam như gà lôi hông tía, gà lôi lam mào trắng hoặc các loài gà đặc hữu như gà lôi vằn. Nhỏ con hơn gà lôi giống nhập ngoại, giá bán của các giống gà thuần Việt này lên tới 3-4,5 triệu đồng/cặp, tùy vào độ thuần chủng, tức là gấp khoảng 10-15 lần so với gà lôi Tây. Gà càng được thuần hóa lâu hoặc ấp nở trong chuồng trại càng có giá thấp, trong khi những chú gà được bẫy ngoài tự nhiên sẽ được giá hơn.
Là giống đặc hữu tại Việt Nam, các loài gà lôi rừng có giá bán rất cao và đã được đưa vào sách đỏ để bảo vệ. |
Với dân chơi gà rừng cảnh, gà chỉ được nuôi bằng thức ăn tự nhiên như cỏ, côn trùng và thóc, trong khi gà rừng nuôi thịt có thể hấp thụ cả thức ăn công nghiệp như cám gạo, ngô xay nhuyễn hoặc thức ăn tổng hợp. Gà nuôi lấy giống hoặc làm cảnh thường chỉ ghép cặp 2 mái và một trống để tăng độ thuần, còn gà nuôi lấy thịt ghép cặp tới 12 mái -1 trống. Vóc dáng nhỏ bé nhưng thịt chắc, giá trị dinh dưỡng cao khiến gà rừng lấy thịt vẫn mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nuôi, dù giá không bằng gà nuôi giống hoặc làm cảnh. Gà lấy thịt thường có trọng lượng dưới 1,3 kg, giá gà trống thịt 250.000 – 300.000 đồng/con, gà mái 180.000 – 250.000 đồng/con.