Theo nghiên cứu mới đây từ Đại học Liên Hiệp Quốc, lượng rác thải điện tử ở châu Á đã tăng gần 63% trong vòng 5 năm qua. Nguyên nhân không chỉ bởi số lượng khổng lồ các sản phẩm kỹ thuật số được sản xuất mỗi năm mà còn do khả năng chi trả cho những thiết bị này của người dùng cũng đã được cải thiện đáng kể.
Từ năm 2010 đến năm 2015, chỉ tính riêng điện thoại, máy tính và các thiết bị phụ trợ khác đã tạo ra 12,3 triệu tấn chất thải điện tử. Trong đó Trung Quốc là quốc gia có lượng rác công nghệ nhiều nhất thế giới.
 |
| Một chiếc xe tải chở đầy chất thải điện tử ở thành phố Sán Đầu, Trung Quốc. Ảnh: CNN. |
Các thiết bị điện tử cũ, hỏng được người lao động địa phương tháo rời và lấy đi những bộ phận có giá trị như bảng mạch, con chip…nhằm bán cho các nhà sản xuất phần cứng tái sử dụng, tiêu biểu là Foxconn. Phần còn lại được xử lý như rác thải thông thường.
Vì vậy, hệ sinh thái xung quanh các khu vực này trở nên ô nhiễm trầm trọng bởi các chất độc hại như chì, thủy ngân, cadmium, arsenic… Chúng gây ra những chứng bệnh khó chữa như ung thư, suy thận… Người dân trong vùng thậm chí không dám sử dụng nguồn nước hay lương thực, thực phẩm do lo sợ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Là đồng tác giả của nghiên cứu trên, tiến sĩ Ruediger Kuehr từ Đại học Liên Hiệp Quốc cho rằng: “Các quốc gia cần phải nhận thức đầy đủ về vấn đề này không chỉ từ khía cạnh bảo vệ môi trường mà còn trên góc độ kinh tế. Bằng việc bỏ qua công đoạn tái chế thiết bị điện tử, các nước đang để vuột mất một nguồn lực cần thiết cho việc duy trì dây chuyền sản xuất trong tương lai”.
Theo công bố của nhóm bảo vệ môi trường Basel Action Network, tuy các nước đều cố gắng tự mình xử lý hoặc tái chế đồ phế thải, song bằng cách nào đó, rác công nghệ từ các nước lớn như Mỹ, Nhật Bản… vẫn xuất hiện sau cùng tại các bãi chôn lấp ở các nước như Đài Loan, Trung Quốc hay Thái Lan.
Kuehr chia sẻ: “Các nhà cầm quyền cần đưa thực trạng trên vào các chương trình nghị sự để cùng đưa ra các chính sách phù hợp. Nguồn vốn vững chắc kết hợp với hệ thống thu gom toàn diện và không thể thiếu sự hợp tác quốc tế là công thức tối ưu cho Châu Á trong thời điểm này”.
