Báo cáo được AP đưa ra sau 16 tháng khảo sát và nghiên cứu. Vẽ lên một bức tranh u ám về nguồn nước tại thành phố thủ đô của Brazil, chứa đầy mầm bệnh và các vi khuẩn có hại cho sức khỏe con người.
Ngày hội thể thao lớn nhất hành tinh sắp diễn ra, và sự ô nhiễm không chỉ ảnh hưởng đến hơn 1400 vận động viên đang có mặt tại đây, mà các cổ động viên và khách du lịch cũng chịu nguy cơ tương tự.
Sau khi tiến hành khảo sát các địa điểm diễn ra Olympics và Paralympic, báo cáo của AP tiết lộ mức độ ô nhiễm nguồn nước đang ở mức báo động. Các bộ môn bơi lội, chèo thuyền và những nội dung thi đấu dưới nước khác có nguy cơ cao nhất.
 |
| Nguồn nước ở Brazil đang bị ô nhiễm, đặc biệt ở các địa điểm diễn ra Olympics. |
Những kết quả nghiên cứu đầu tiên, được công bố hơn một năm trước cho thấy mức độ ô nhiễm gấp 1,7 triệu lần tiêu chuẩn cho phép tại Hoa Kỳ hay châu Âu. Các vận động viên chỉ cần dính đến 3 muỗng cà phê nhỏ nước là gần như chắc chắn bị nhiễm virus dạ dày và các bệnh đường hô hấp, nghiêm trọng hơn là ảnh hưởng đến tim mạch và viêm não.
Kể từ khi AP công bố kết quả nghiên cứu cuối cùng vào tháng 7 vừa qua, các vận động viên tham dự Olympics đã có những biện pháp phòng ngừa. Kháng sinh, dụng cụ bảo hộ và hạn chế tối đa việc tiếp xúc với nước, các vận động viên hy vọng họ có thể tránh khỏi mềm bệnh, điều sẽ khiến họ phải trả giá bằng cơ hội thi đấu hay thậm chí là giành huy chương tại Olympic.
Có tới 90 phần trăm số lượng mẫu thử cho kết quả dương tính với các vi khuẩn có hại cho cơ thể người. “Đó là một con số rất, rất cao”, giáo sư Valerie Harwood, trưởng phòng nghiên cứu Sinh học của Đại học Nam Florida (Mỹ) nói. “Bạn sẽ không bắt gặp tình trạng thế này ở nhiều nước, tình trạng ô nhiễm nước ở đây là quá tồi tệ.”
Trong khi các vận động viên đang có những biện pháp phòng ngừa cao độ, chuyện gì sẽ xảy ra với gần nửa triệu cổ động viên và khách du lịch? “Đừng để đầu của bạn chìm sâu trong nước”, giáo sư Valerie Harwood nói tiếp. “Bơi mà không có các dụng cụ bảo vệ mũi và miệng sẽ khiến bạn đối mặt với nguy cơ nhiễm bệnh rất cao.”
 |
| Chưa có động thái nào cho thấy Olympics Rio sẽ giải quyết tình trạng ô nhiễm nguồn nước. |
Với giáo sư Fernando Spilki, một nhà nghiên cứu về dịch bệnh nổi tiếng của Brazil, người đã trực tiếp tiến hành các cuộc nghiên cứu và khảo sát nguồn nước, một vấn đề đáng lo ngại khác chính là việc thay đổi khí hậu khiến mức độ ô nhiễm ngày một tăng cao.
Bãi biển Ipanema, nơi không diễn ra các môn thi đấu tại Olympic, nhưng là địa điểm thu hút rất đông cổ động viên và khách du lịch bị cảnh báo nhiều vì tình trạng ô nhiễm. Các mẫu thử cho thấy nguồn nước ở đây đã bị ô nhiễm nghiêm trọng, gấp khoảng 50 lần điều kiện cho phép. Với một bãi biển khác - Barra da Tijuca – nơi diễn ra khá nhiều môn thi đấu, con số đó là 60 lần.
Sau khi AP công bố các kết quả nghiên cứu cuối cùng vào tháng 7 năm ngoái, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chịu trách nhiệm tư vấn sức khỏe tại Olympics, cho biết họ sẽ tiến hành các hoạt động kiểm tra độc lập. Tuy nhiên chính WHO sau đó cũng phải thừa nhận sự chính xác của các báo cáo từ AP.
Dẫu vậy, với các vận động viên, những người đã giành nhiều năm trời để tập luyện cho vài phút giây ngắn ngủi tại Brazil, nguy cơ về sức khỏe không lớn bằng vinh quang Olympics.
 |
| Tới Rio, mầm bệnh đang chực chờ VĐV và khách du lịch. |
“Đã có rất nhiều thông tin về việc nguồn nước bị ô nhiễm”, Noora Ruskola,vận động viên chèo thuyền của Phần Lan nói. “Tôi đã chuẩn bị tinh thần cho điều đó. Đôi lúc mặt nước khá tệ, nhưng cũng có lúc tốt.”
Còn với các du khách, những bãi tắm quá đẹp ở Brazil khiến họ gần như quên mất cảnh báo, như một hệ quả của việc chính quyền Brazil cho dỡ bỏ hầu hết các biển cảnh báo ô nhiễm nguồn nước. Các nhà chức trách tuyên bố rằng an toàn để tắm.
“Mặt nước thật tuyệt. Tôi đã không biết rằng nó rất an toàn để tắm. Nếu nó bị ô nhiễm, chính quyền nên công khai điều đó,” Raul Onetto, một giám đốc ngân hàng 52 tuổi người Uruguay nói.
Tại Rio, cửa ngõ du lịch chính của đất nước, vấn đề xử lý nước thải đã tồn tại trong nhiều thế kỷ qua, và giờ vẫn tiếp tục gây nhức nhối. Kể từ năm 1970, các cuộc di cư từ nông thôn lên thành thị chỉ khiến vấn đề ô nhiễm nước thải tại các thành phố lớn như Rio thêm tồi tệ. Khi mà quy mô của các thành phố đã tăng quá cao.
Ngay cả ở các khu vực giàu có, hệ thống xử lý nước thải đã tụt lại phía sau sự phát triển kinh tế môt cách đáng kể. Ở những bãi biển xinh đẹp như Ipanema hay Leblon. Nước thải từ các khu dân cư, từ các đầm phá của ngư dân. Cá chết, mùi hôi thôi từ những khu vực này thường xuyên bốc ra. Nên nhớ đây là khu vực khá gần Công viên Olympics và Làng giành cho vận động viên.
Những lời hứa để làm sạch đường ống thải của Rio đã kéo dài nhiều thập kỷ, với một chuỗi các nỗ lực từ những nhà lãnh đạo. Trong hồ sơ xin đăng cai Olympics vào năm 2009 của thành phố, chính quyền cam kết các cuộc tranh tài sẽ được thi đấu trên những mặt nước tuyệt đẹp tại Rio.
Khoản đầu tư được dự kiến lên tới 1 tỷ USD giành cho các hoạt động dọn dẹp môi trường được coi là phần không thể thiếu trong ngân sách tổng thể cho Olympic. Nhưng tất cả vẫn chỉ là những lời hứa.
"Đã nhiều thập kỷ trôi qua và tôi thấy không có sự cải thiện nào ," Mario Moscatelli, nhà sinh vật nổi tiếng của Brazil nói. Chỉ hơn một tháng trước khi Olympics khởi tranh, nhà sinh vật Mario Moscatelli đã dành hơn hai giờ bay trên máy bay trực thăng xung quanh Rio để thị sát tình hình. Đây cũng là điều ông làm suốt hai thập niên qua.
