Chúng tôi ghé vào quán cà phê, khi vừa gọi xong đồ uống xong đã có ngay hai cô gái trẻ trung, mặc đồng phục y hệt nhau, tự giới thiệu là nhân viên tiếp thị sản phẩm của một hãng thuốc lá tiếp cận chúng tôi. Hai cô gái bắt đầu “nghiệp vụ” của mình để giới thiệu cho khách mua thuốc lá. Sau nhiều câu hỏi, chúng tôi đồng ý mua 1 bao thuốc lá với giá khuyến mãi, mà theo hai nữ PG thì chỉ còn một tuần nữa là hết đợt khuyến mãi.
 |
| Mặc váy ngắn là yêu cầu gần như bắt buộc với các PG tiếp thị sản phẩm. |
Tại Việt Nam, PG (Promotion Girl) không còn là nghề quá mới lạ. Đó là nghề dành cho những cô gái trẻ trung, xinh đẹp, lấy hình ảnh của mình để quảng cáo, truyền thông cho sản phẩm của các công ty, thương hiệu… Công việc này khá đa dạng, từ đứng giới thiệu sản phẩm, phát hàng khuyến mãi, làm người mẫu tóc cho đến làm MC chương trình… Trong đó, PG tiếp thị sản phẩm được xem là vị trí vất vả và chịu nhiều rủi ro nhất.
Trang Linh (một trong hai PG bán hàng cho hãng thuốc lá ở trên) kể lại cho chúng tôi nghe những kỉ niệm ngày đầu vào nghề. “Cách đây khoảng hơn 1 năm, em đi tuyển dụng PG, có lợi thế về chiều cao, ngoại hình và ăn nói khá có duyên nên em sớm được chọn vào vị trí bán hàng. Ban đầu, phía quản lý yêu cầu phải mặc váy “mát mẻ” khi đi tiếp thị sản phẩm, em còn không dám mặc đi ra ngoài. Nhưng sau nhiều lần bị nhắc nhở, em đành phải chấp nhận quy định của công ty và riết thì thành quen”, Linh kể.
Công việc tiếp thị thuốc lá của Trang Linh bắt đầu từ 8h và kết thúc vào 11h trưa tại một số quán cà phê trên phố Thái Phiên (Hà Nội). Vì ngại mặc váy ngắn đi ngoài đường nên Trang Linh mang theo trang phục của công ty, đến quán cà phê mới mặc để làm việc. Trong bộ váy khá "mát mẻ", Trang Linh mang theo giỏ thuốc lá, lần lượt đi giới thiệu và chào hàng tại các bàn có khách.
 |
| Một PG tiếp thị thuốc lá. |
Đối với những PG mới vào nghề, việc ăn mặc quá ngắn, “mát mẻ” cũng là một trở ngại rất lớn. Nhiều cô gái muốn thử sức với công việc PG hấp dẫn nhưng e ngại bởi những bộ trang phục ngắn cũn cỡn mà phía nhà quản lý yêu cầu. Đó cũng là một chiêu hút khách của các nhãn hàng khi sử dụng các PG đi giới thiệu sản phẩm.
Cùng đi với Trang Linh là một PG khác tên Huyền. Huyền giới thiệu mình đang là sinh viên năm thứ 3 của một trường đại học trên địa bàn Hà Nội. Công việc PG này Huyền mới bắt đầu được khoảng gần 1 tháng nay.“Mới vào nghề, các chị cùng đội dặn em phải biết mặc váy ngắn, phải tập đứng hàng tiếng đồng hồ không biết mệt. Khi mới nghe đến đây, em đã thấy hơi sợ, nhưng rồi cũng cố gắng được để kiếm thêm thu nhập”, Huyền chia sẻ.
"Giới thiệu thuốc lá đến khách hàng, nói mỏi miệng hơn 15 phút, tưởng rằng khách hàng sẽ mua nhưng khi đã "trêu" mình đủ, họ từ chối luôn. Trong lòng có chút ấm ức nhưng cũng phải vui vẻ chào khách hàng và hẹn gặp lại họ trong những dịp sau", PG Huyền kể về những câu chuyện dở khóc dở cười khi đi tiếp thị sản phẩm. Việc bị khách hàng trêu ghẹo, hỏi khó, đẩy vào các tình huống trớ trêu là việc mà các PG phải đối mặt hàng ngày.
Đối với nhiều người, PG là một nghề rất nhàn hạ và kiếm bộn tiền. Tuy nhiên, những cạm bẫy luôn rình rập các nữ nhân viên làm tiếp thị. Việc đi bán rượu bia, thuốc lá trên đường phố là khó khăn nhất. Việc phải đứng hàng giờ tại một quán cafe, quán bia để tiếp thị hàng, bị trêu chọc, giữ lại hỏi han không cho đi, xin số điện thoại "nhiều như cơm bữa". Do vậy họ phải "có kinh nghiệm, khả năng giao tiếp tốt, tự nhiên và nhất là… biết ứng phó trong mọi tình huống" như lời một PG có kinh nghiệm chia sẻ.
 |
Khách hàng thường không dám có hành động sàm sỡ thô thiển nhưng không ít người lợi dụng lúc PG đang giới thiệu sản phẩm để tìm cách ghé sát, chạm vào cơ thể hay nhìn vào các chỗ nhạy cảm trên cơ thể PG. Các trường hợp vờ chụp ảnh cùng để lợi dụng ôm eo, khoác vai PG không phải là hiếm.
"Đó là lần đầu tiên em làm PG tiếp thị sản phẩm cho một hãng thuốc lá. Trong khi em đang giới thiệu về sản phẩm tại một bàn nhậu, vị khách mặt đỏ tưng bừng ngồi gần bất ngờ vỗ mạnh vào mông em, hỏi "mua nhiều có được tặng gì không em?". Sau giây phút hoảng sợ, cố lấy lại bình tĩnh để không làm mất lòng khách, em liền chào và di chuyển sang bàn khác. Những lần sau đó, em đều chú ý hơn khi đứng gần các khách hàng say rượu, hay trêu ghẹo", Linh kể lại lần đầu tiên bị khách “sàm sỡ” ngay tại quán.
Câu chuyện như của Linh không hề hiếm đối với các PG giới thiệu sản phẩm. Do môi trường làm việc khá phức tạp, thường ở ngoài đường phố, khu mua sắm hay các quán bia, quán nhậu nên các PG quảng bá, tiếp thị sản phẩm luôn phải đối mặt với nguy cơ bị trêu ghẹo, thậm chí là bị quấy rối tính dục ở những mức độ khác nhau.
Nói đến những rủi ro, một PG tiếp thị bia tại các quán hát chia sẻ với chúng tôi về những “món nghề” mà mình cần phải có khi đi tiếp thị những sản phẩm như rượu bia. PG Nguyễn Tuyết N bộc bạch: “Để tiếp thị được rượu, bia, trước hết mình cũng phải uống được kha khá. Khi vào tiếp thị, nếu khách hàng đồng ý sử dụng, thì khách sẽ mời mình rất “nhiệt tình” nên phải cố dùng các mẹo vặt để từ chối”.
N kể tiếp: “Khi vào các quán hát, không tránh khỏi các tình huống bị khách hàng trêu ghẹo. Có lần em đang rót bia, bị một người khách nồng nặc mùi bia, lao tới ôm vào người. Phải giữ bình tĩnh gỡ tay ông ấy ra rồi chạy về góc bàn khác để rót bia tiếp”.
So với các công việc làm thêm chỉ kiếm được 60.000 đến 70.000 đồng cho một ca khoảng vài tiếng thì nghề PG mang lại thu nhập cao hơn hẳn. Hiện nay, PG đang là nghề khá hot, được nhiều bạn trẻ quan tâm bởi mức lương "hậu hĩnh" mà công việc này đem lại. Nếu làm PG sự kiện khoảng 100.000 đồng/tiếng, còn nếu đứng làm hình ảnh quảng cáo sản phẩm trong vòng một ngày thì thu nhập khoảng 500.000 đến 600.000 đồng/người.
Những bạn làm PG cố định cho các hãng rượu bia, thuốc lá, mỹ phẩm (một tuần làm 3, 4 buổi, mỗi buổi 4 tiếng) thường có lương khoảng 4 triệu đồng/tháng. Trong nghề PG, mức thu nhập cao nhất được dành cho PG tiệc. Thu nhập của các PG này thường lên đến con số tiền triệu cho một bữa tiệc (thông thường tiệc kéo dài từ 2 đến 3 tiếng).
Nhiều PG có lợi thế về ngoại hình, nhờ công việc suôn sẻ mà có thu nhập cao, sắm xe đẹp, điện thoại xịn, diện đồ đắt tiền. Nhưng cũng chính từ đây, nhiều cô gái đã không giữ nổi mình khi sa chân vào những bóng đen đằng sau nghề PG.
PG Phương Linh tâm sự với chúng tôi, sau một lần đi giới thiệu thuốc lá ở quán cà phê, do khách hàng nài nỉ nên cô đã cho số điện thoại. Bẵng đi 1 tuần sau, thấy người khách đó gọi điện lại nói chuyện, rồi bắt đầu nhắn tin “đưa đẩy”. “Anh ta còn ra giá luôn khi nhắn tin với mình, hứa hẹn tặng điện thoại xịn, xe đẹp. Kể từ đó mình không nghe máy, cũng không trả lời tin nhắn của vị khách này nữa”, Linh kể.
Đối với nghề PG, nhiều bạn gái sau thời gian đi làm đã nhận định nghề này “chua chát và đau đớn”. Chuyện các PG xinh đẹp bị khách hàng, nhân viên công ty, thậm chí các vị giám đốc chọc phá, quấy rối là chuyện như “cơm bữa”. Sau những lần quen biết ở các quán xá, hoặc chính do người quản lý giới thiệu, nhiều PG lọt vào tầm ngắm của các "đại gia".
Một PG cho biết, cô đã không ít lần bị nhân viên của một công ty chọc phá bằng cách gửi các tin nhắn “trăng hoa” đại loại như: “Em đẹp quá cho anh làm quen”, “Đi chơi với anh không em”, hay “Có phát khuyến mãi tận nhà không em”…
Đặc biệt, những PG tiệc, sau bữa nhậu quá chén là những yêu cầu “tăng 2” của các vị “thượng đế”. Họ không ngại ngần ra giá với các PG, và không ít cô gái, đã không vượt qua được sự cám dỗ của đồng tiền, để sa chân vào nghề mới. Những cô gái có nhan sắc, sau một lần trót dại, để có cuộc sống xa hoa, sung túc, từ nghề PG đã trở thành gái gọi.
