“Nếu cất được thời gian trong chai
Điều đầu tiên tôi mong được làm
Là chắt chiu dành dụm từng ngày
Cho tới khi vĩnh hằng trôi qua
Chỉ để dành trọn chúng bên em”
Giai điệu man mác buồn dịu dàng vang lên trong quán cóc liêu xiêu, hai bóng hình nhỏ bé ngồi lặng nghe bài hát hát yêu thích hết lần này đến lần khác… Trên bãi biển, cha và con thong thả dạo chơi, người mẹ từ xa âu yếm ngắm nhìn những dáng hình dần nhòe mờ…
Dưới tán cây kèn hồng, đám học sinh ôm vai bá cổ cười ríu ran sau giờ tan lớp, cùng chia nhau cái đài sen nhỏ xíu, đứa nọ túm cặp đứa kia không cho về…
Đó là những khoảnh khắc hạnh phúc nhất trong thời niên thiếu của Nat, khi gia đình còn trọn vẹn, khi cậu và đám bạn còn chưa bước qua ngưỡng cửa trưởng thành, khi mối tình học trò trong sáng chỉ cần ấp ủ trong lòng mình thôi đã là thỏa nguyện.
 |
Nhưng thời gian chảy trôi, những thứ quý giá ấy cứ dần tuột khỏi tay chẳng thể nào níu giữ. Gia đình tan vỡ, Nat và em gái, Ning phải đứng trước biến cố lớn đầu tiên trong đời. Cha đi theo người đàn bà khác, mẹ vì quá đau khổ mà trở nên khắc nghiệt. Mái ấm lung lay khiến chúng phải bấu víu vào thứ khác tìm chỗ dựa, để rồi lỡ chân trượt ngã và lại loay hoay đứng dậy. Trải qua quãng thời gian ấy còn có Porm, Chai, và Eik, những người bạn thân của Nat. Hoàn cảnh không giống nhau, nhưng đứa nào cũng có khó khăn riêng, thậm chí gắn liền với cả những biến cố nổi trội của xã hội Thái. Ngay cả Jom, cô gái mà Nat thầm yêu, cô tiểu thư có cuộc sống tưởng chừng hoàn hảo cũng chịu cảnh nhà tan cửa nát, khủng hoảng đến mức phải cầm súng, bỏ nhà ra đi rồi lặng lẽ sinh con một mình. Những chỗ dựa tinh thần của Nat cứ thế sụp đổ…
Nhưng Chai thời gian không đơn giản là khúc ca về sự mất mát. Tầm quan trọng của gia đình được thể hiện rõ rệt qua sự đổ vỡ của gia đình Nat và Jom, sự mạnh mẽ được thể hiện qua một cô gái nhỏ bé như Porm, sẵn sàng đấu tranh cho lý tưởng của mình dù cái giá phải trả quá đắt, sự mất phương hướng của Nat, Ning là điển hình cho sự hoang mang của những người mới trưởng thành đứng trước bao khó khăn và lựa chọn, cần được thông cảm lẫn sẻ chia. Chai thời gian như một xã hội thu nhỏ, hay nói theo cách của nhà văn, là một bể cá với những số phận bồng bềnh, mong được độc giả thấu hiểu và cảm thông. Đó không phải một mong muốn khó đạt, bởi ắt hẳn nhiều độc giả nhìn vào Nat, Ning, Porm hay Jom sẽ thấy một phần tuổi trẻ của mình trong đó, với những nỗi niềm bối rối, bồng bột và bất ổn.
“Tôi vẫn hay tự hỏi mình câu hỏi cũ ấy, rằng nếu tôi có thể giữ thời gian đứng yên, liệu tôi có thể có được tất cả những gì mình mong ước - những ngày đêm trong căn nhà cũ bên sông nơi mẹ ngồi ôm hai đứa tôi đợi bố trở về cho đến khi mặt trời lặn bên kia khúc quanh của con sông, để lại chúng tôi trong bóng tối cô đơn đáng sợ; hay cái khoảng thời gian đầy ắp tiếng cười và trò vui mà tôi, Porm, Chai và Eik đã có cùng nhau… Tôi vẫn còn nhớ những ngày chúng tôi đi bộ trên con đường rợp bóng cây kèn hồng; những ngày nắm tay nhau làm thành một đoạn xích để một đứa với ra rìa đầm lầy hái đài sen rồi chia nhau ăn; những ngày túm cặp của nhau không cho đứa nào lên xe buýt trước; và tất cả những ngày Jom cùng tôi sánh bước, khoác trên vai hộp đàn đến quán cóc, nơi mà chúng tôi sẽ nhét hàng đống xu vào máy hát nghe “Chai thời gian” hết lần này đến lần khác”.
Về tác giả:
Praphatsorn Seiwikun sinh năm 1948 tại Bangkok, Thái Lan, từ nhỏ đã làm thơ và viết truyện ngắn. Ông là nhà ngoại giao kiêm nhà văn nổi tiếng với các tác phẩm được bao thế hệ thanh niên Thái say mê, trong đó không thể không kể đến Through the dragon’s stripes (Lort Lai Mangkorn) được tái bản mười lần trong năm năm, Chai thời gian (Weila Nai Khuat Kaeo, 1985) tái bản hai mốt lần trong mười năm. Nhiều tác phẩm của ông đã được chuyển thể thành phim. Sức viết của ông hiện nay khá dồi dào, được đông đảo bạn đọc yêu thích.
