Cảnh ít thấy bên trong làng ở Măng Đen

Cuộc sống lặng lẽ của người Xơ Đăng

Nhiếp ảnh gia Đô Đô (sống tại xã Măng Đen, Quảng Ngãi) có dịp len lỏi vào làng Kon Tu Ma, tận thấy cuộc sống thường nhật của người dân tộc Xơ Đăng. Ngôi làng nằm cạnh dòng sông Đăk S’Nghé, bao quanh là ruộng nương và rừng cây. Tại đây, nhà sàn gỗ tuổi đời hàng chục đến hàng trăm năm là nơi sinh sống của nhiều thế hệ với kiến trúc tương tự những kho lúa. Một ngày của họ diễn ra khá lặng lẽ, phụ nữ chăm con, dọn dẹp nhà cửa, đan dệt. Đàn ông coi sóc ruộng nương, nuôi gia cầm và tự làm các dụng cụ lao động từ nguyên liệu trong thiên nhiên. Tất cả dân làng, đặc biệt là em bé và người già, vẫn tắm lá thuốc để làm sạch cơ thể. Người già hay ngồi trước hiên, chăm điếu thuốc được giã từ lá thuốc trồng trong làng và vôi. Buổi tối, bếp than giữa nhà bùng lửa để nấu cơm, nướng ngô. "Dân làng nói rằng họ không biết buồn, vì không có gì để buồn. Những cộng đồng dân tộc ở đây đã và đang duy trì nhiều phong tục, tập quán truyền thống qua nhiều thế hệ. Ngay cả những kho lúa dùng bảo quản hạt gạo, họ cũng coi như một biểu tượng của sự no đủ và lòng biết ơn tổ tiên", anh chia sẻ.

Những người phụ nữ giữ làng

Phụ nữ tại làng Kon Tu Ma vẫn còn phong tục homebirth (sinh con tại nhà) theo phương pháp truyền thống được truyền dạy qua nhiều đời. Thế hệ Xơ Đăng trước quan niệm rằng sinh ở nhà để giữ hơi ấm của gia đình, giúp mẹ và bé nhanh hồi phục, người phụ nữ thường được chăm sóc bởi mẹ ruột, bà mụ hoặc phụ nữ lớn tuổi trong làng. Ngoài chăm con, họ còn là người giữ lửa trong gia đình, quán xuyến bếp núc, giỏi làm rẫy, trồng lúa, dệt thổ cẩm. Hiện người Xơ Đăng và một số cộng đồng dân tộc tại đây bắt tay làm du lịch cộng đồng với mô hình homestay, tạo điều kiện để du khách hòa mình vào nếp sinh hoạt, văn hóa bản địa. Khi nán lại qua đêm, những người phụ nữ sẽ đưa du khách lội suối úp cá, dệt thổ cẩm, đan lát... Trong ngày, họ sẽ nấu các bữa ăn từ gạo nếp nương, thịt lợn, gà thả vườn, cá suối và nhiều loại rau rừng. "Phụ nữ ở đây chất phác, hiền lành, gắn bó với cộng đồng và thích tham gia trong lễ hội truyền thống. Họ thân thiện với du khách, nhất là khi có người ghé xem dệt thổ cẩm hoặc hỏi chuyện về làng", Đô Đô nói.