Với một người nước ngoài lần đầu tiên đến Mỹ, văn hóa tiền tip tại đây có thể khiến họ bối rối.
Nói một cách đơn giản, gửi thêm tiền cho bồi bàn và nhân viên phục vụ là việc phổ biến tại xứ cờ hoa. Tại mỗi tiểu bang, quy định về mức lương của nhân viên khác nhau. Tuy nhiên, nhiều người nhận định lương của các nhân viên phục vụ tại Mỹ là thấp, do đó tiền tip chính là một cách để hỗ trợ những người làm công việc này kiếm được mức thu nhập khá hơn.
Khách hàng 'phát ốm'
Tuy nhiên, trên khắp nước Mỹ, nhiều người đang bày tỏ sự thất vọng nặng nề khi văn hóa này đang vượt khỏi tầm kiểm soát. Một số khách hàng phàn nàn về việc họ bị "đòi tiền" bất cứ mọi lúc, mọi nơi, từ một chiếc bánh nướng cho đến một tách cà phê đơn giản.
Khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp sử dụng các phương thức thanh toán kỹ thuật số, khách hàng sẽ tự động được nhắc để lại tiền thưởng sau mỗi lần thanh toán.
"Những màn hình 'đòi tiền' này xuất hiện ở khắp mọi nơi mà chúng tôi ghé đến. Không giống như tiền tip truyền thống, các yêu cầu từ công nghệ kỹ thuật số tạo ra áp lực xã hội lớn hơn. Các hành động của bạn, hào phóng hay tiết kiệm đều bị phơi bày cho bất kỳ ai có thể liếc qua màn hình, bao gồm cả nhân viên phục vụ", Thomas Farley, chuyên gia tư vấn về hành xử, bày tỏ sự lo ngại.
Khi ngày càng nhiều doanh nghiệp yêu cầu và nhắc nhở khách để lại tiền tip, nhiều người Mỹ đã bắt đầu ít làm việc này hơn trong bối cảnh lạm phát và lo ngại về suy thoái kinh tế, theo Business Insider.
Toast, nền tảng hỗ trợ tại điểm bán hàng, cho biết người Mỹ gửi tiền tip thường xuyên hơn, nhưng lại trả ít hơn cho mỗi lần.
Nathaniel Meyersohn, phóng viên kinh doanh của CNN, trong một chương trình phát sóng gần đây, cho biết mọi người đều đang cảm thấy mệt mỏi vì tiền tip. Điều này bị ảnh hưởng bởi chi phí bữa ăn cao và lạm phát.
Các chuyên gia nghiên cứu về chủ đề này cho biết nhiều người tiêu dùng cảm thấy khó chịu với các yêu cầu tiền tip tự động tại các quán cà phê và các quán ăn phục vụ tại quầy.
Nhiều khách hàng khó chịu khi bị yêu cầu tip ở bất cứ đâu. Ảnh minh họa: Cottonbro Studio/Pexels. |
"Mọi người không thích bị yêu cầu, ép buộc", Ismail Karabas, giáo sư tiếp thị tại Đại học Murray, người nghiên cứu về văn hóa dịch vụ, chia sẻ.
Clarissa Moore, 35 tuổi, giám sát viên tại một công ty tiện ích ở Pennsylvania, Mỹ, chia sẻ rằng gần đây ngay cả công ty thế chấp của cô cũng yêu cầu tiền tip.
Thông thường, Moore cho biết mình rất vui khi để lại tiền tip tại các nhà hàng, quán cà phê và địa điểm ăn uống khác khi dịch vụ tốt. Tuy nhiên, cô tin rằng người tiêu dùng không nên được yêu cầu làm việc này ở hầu hết mọi nơi họ đến đồng thời khẳng định đó không phải là điều mà họ mong đợi.
Nhân viên vẫn mong đợi nhiều hơn
Trên Reddit, các nhân viên phục vụ vẫn thường xuyên thảo luận về những vị khách từ chối thưởng thêm.
Dylan Schenker là một trong số đó. Người đàn ông 38 tuổi này kiếm được khoảng 400 USD/tháng từ tiền tip. Đây là khoản tiền bổ sung thêm cho mức lương chỉ 15 USD/giờ của anh khi làm nhân viên pha chế tại một quán cà phê.
Tiền thưởng giúp Schenker trang trải tiền thuê nhà hàng tháng và giảm bớt một số gánh nặng về chi phí sinh hoạt. Schenker cho rằng mình khó thông cảm với những khách hàng có thể mua một món nước đắt tiền, nhưng lại phàn nàn về tiền tip với nhân viên.
"Tôi cảm thấy mất tinh thần khi không nhận lại được gì từ họ. Đặc biệt là khách quen", anh nói.
Nhiều người trên mạng xã hội cảm giác rằng tiền thưởng đã trở thành điều bắt buộc lan rộng ra ngoài Bắc Mỹ và các quốc gia khác như Australia.
Trong khi đó, những người khác trên mạng xã hội cũng đang thảo luận về việc muốn mở rộng tiền tip từ các dịch vụ quen thuộc như cà phê, nhà hàng sang các dịch vụ khác.
Nhiều người kỳ vọng khi họ làm bất cứ điều gì, họ cũng nên nhận được tiền tip. Ảnh minh họa: CNBC. |
Trong một video TikTok gần đây thu hút hơn 12.000 bình luận, 2 chủ nhà lập luận rằng người thuê nhà nên thưởng cho họ khi họ đến sửa vòi nước bị rò rỉ và hỗ trợ 24/7.
"Nếu bạn không đủ tiền, đừng đặt hàng", một người dùng Twitter đã viết dưới video mô tả cảnh một tài xế giao hàng đả kích một vị khách vì đã bỏ qua tiền tip.
Theo Square, một trong những công ty lớn nhất vận hành thanh toán kỹ thuật số, cho biết tiền tip tại các nhà hàng phục vụ đã tăng 25,3% trong quý 3 năm 2022. Trong khi đó, số tiền này tại các nhà hàng phục vụ nhanh hoặc tự phục vụ tại quầy tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2021.
Dữ liệu do công ty cung cấp cho thấy sự tăng trưởng liên tục trong cùng kỳ kể từ năm 2019. Khi các yêu cầu tiền tip trở nên phổ biến hơn, một số doanh nghiệp đang quảng cáo chúng trong các bài đăng tuyển dụng của họ, nhằm mục đích thu hút được nhiều nhân viên hơn, dù không phải tiền tip lúc nào cũng có thể được đảm bảo.
Vị trí của cà phê Việt Nam trên bản đồ thế giới
Theo sách Bản đồ thế giới cà phê của James Hoffmann, sản lượng cà phê lớn ở Việt Nam từ thập niên 1990 đã gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến ngành công nghiệp cà phê toàn cầu. Sản lượng cà phê Việt Nam tăng gấp đôi trong giai đoạn 1996-2000, tác động lớn đến giá cà phê thế giới. Đến nay, Việt Nam vẫn là quốc gia sản xuất cà phê lớn thứ hai trên thế giới. Dù vậy, tác giả James Hoffmann cho rằng chất không đi với lượng ở thị trường tiềm năng này.