 |
Là người ủng hộ dự án thành lập thành phố Thủ Đức ở phía đông TP.HCM, TS KTS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng việc ra đời của thành phố này sẽ hứa hẹn mang đến nhiều cơ hội phát triển, tăng thu nhập cho người dân TP.HCM.
Song, thành phố cũng cần phải chuẩn bị các yếu tố để vượt qua nhiều thách thức, bởi đây là một dự án chưa có tiền lệ.
Cần có 7 khu đô thị
Để tạo điểm nhấn, khác biệt cho thành phố Thủ Đức so với các thành phố khác như kỳ vọng của Trung ương, theo KTS Nam Sơn, thành phố cần có 7 khu đô thị gắn trong quy hoạch chung cũng như quy hoạch vùng.
Phải có yếu tố thu hút người dân đến ở, nếu không sẽ dễ rơi vào tình trạng đô thị không có người ở hoặc dân đến nhưng thực sự không sống ở đó.
Thứ nhất, TP cần xây dựng trung tâm tài chính Thủ Thiêm có tầm như trung tâm tài chính Hong Kong, Thượng Hải… với những tập đoàn hàng đầu thế giới.
Thứ hai là khu đô thị công nghệ cao với hạt nhân là Khu Công nghệ cao sẵn có. Thứ ba là khu đô thị đại học với hệ thống ĐHQG TP.HCM, Đại học Sư phạm Kỹ thuật, Đại học Nông Lâm, Đại học Fulbright Việt Nam, chi nhánh các trường đại học của các tỉnh lân cận… cùng hợp tác, kết nối với nhau để chia sẻ những hạ tầng hiện đại.
Thứ tư là xây dựng khu đô thị hoàn toàn mới, đó là khu đô thị logistics nằm trong quy hoạch vùng để kết nối các tỉnh lân cận, cung ứng dịch vụ đi lại và vận chuyển hàng hóa cho người dân. Thứ năm là xây dựng thêm khu đô thị sáng tạo mang tính tổng hợp để cho những nhà nghiên cứu, sáng chế tận dụng tài nguyên và thông tin của các khu đô thị trên để nghiên cứu sản phẩm mới ứng dụng vào công nghiệp trong bối cảnh có nhiều khu công nghiệp ở Thủ Đức.
Thứ sáu là xây dựng khu đô thị Rạch Chiếc thành nơi diễn ra các sự kiện thể dục thể thao lớn của TP và cả nước. Cuối cùng là khu đô thị nông nghiệp công nghệ cao cung cấp thực phẩm sạch cho người dân.
 |
| Khu đô thị Thủ Thiêm của thành phố Thủ Đức sẽ được xây dựng trở thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế. Ảnh: Quỳnh Danh. |
Theo KTS Ngô Viết Nam Sơn, chức năng quan trọng nhất của khu đô thị này là vành đai xanh xung quanh đô thị, lá phổi cho thành phố Thủ Đức. Do đó, giữa các khu đô thị rất cần những vành đai xanh, sạch. Đây cũng chính là xu hướng phát triển rất mạnh của các nước.
Ông dẫn chứng TP.HCM có thể tham khảo mô hình vùng đô thị Paris của Pháp. Vùng đô thị Paris có quy mô dân số hơn 12 triệu dân, diện tích 17.000 km2. Thủ đô Paris có diện tích không lớn, chỉ 105 km2 với dân số khoảng 2,3 triệu người. Ba tỉnh giáp ranh vùng đô thị Paris là Seine Saint Denis, Val de Marne và Hauts de Seine dù độc lập, việc phát triển vẫn theo hướng chủ đạo chung của trung tâm thủ đô Paris.
Nếu làm tốt thì thành phố Thủ Đức của TP.HCM sẽ giống với khu Hauts de Seine phía Tây của Paris, bao gồm khu trung tâm mới cao tầng La Défense với những cao ốc kinh tế - tài chính, hạ tầng hiện đại và thu hút dân cư trí thức có thu nhập cao. Còn khu trung tâm hiện hữu với bề dày lịch sử sẽ được bảo tồn và đẩy mạnh phát triển du lịch.
Song song đó, vị KTS cho rằng việc làm sao để thu hút dân đến thành phố Thủ Đức an cư lạc nghiệp là nhiệm vụ của nhóm quy hoạch thành phố cần phải nghiên cứu để đệ trình cho UBND thành phố.
"Thủ Đức đang có 1 triệu dân. Thành phố mới sẽ thu hút hơn 1 triệu dân nữa, chưa kể dân vãng lai. Vậy yếu tố nào có thể thu hút được người dân có tri thức và thu nhập cao đến đây an cư lạc nghiệp? Đây là thử thách. Phải có yếu tố thu hút người dân đến ở, nếu không sẽ dễ rơi vào tình trạng đô thị không có người ở hoặc người dân đến ở nhưng thực sự không sống ở đó, tức là người dân chỉ về đó ngủ", KTS Nam Sơn nêu quan điểm.
Người dân được lợi gì?
Theo ông Sơn, việc quan tâm người dân thành phố sẽ được lợi gì là vấn đề cần phải được đặt lên hàng đầu. Bởi nếu không cẩn thận, dự án phía đông có thể dễ sa vào tình trạng chỉ làm lợi cho nhà đầu tư địa ốc, mà lại tăng gánh nặng cho ngân sách, không mang lại lợi ích cho người dân, như công ăn việc làm, môi trường sống, hạ tầng xã hội…
Do vậy, TP.HCM cần quan tâm đến việc gắn kết trách nhiệm của nhà đầu tư. Nghĩa là nhà đầu tư không thể chỉ phát triển dự án nhà mà phải song song tạo ra hạ tầng xã hội, tiện ích phục vụ cho dân cư. Nhà nước trong vai trò là nhà điều phối để đảm bảo đem lại lợi ích cho mọi người, xứng đáng với công sức họ bỏ ra.
Với vai trò nhà đầu tư, không có lợi họ sẽ không đầu tư. Nhà nước đứng ra điều phối lợi ích này, tránh việc để cho lợi ích đổ về một hướng nhà đầu tư mà không chia sẻ cho người dân, không đóng góp cho ngân sách. Những doanh nghiệp dịch vụ, thương mại thì được mức thuế ưu đãi. Những doanh nghiệp tạo công ăn việc làm sẽ có những chính sách.
Không nên phát triển khu đô thị hiện đại mà bên cạnh là khu ổ chuột.
Về vốn và hạ tầng, thành phố Thủ Đức đòi hỏi phải đầu tư xây nhiều hạ tầng mới trong hoàn cảnh bị hạn chế về ngân sách của thành phố. Bài toán là phải tìm ra ngân sách để phát triển dự án. Nếu chỉ dựa vào ngân sách công thì chưa chắc đã làm được.
Ông Sơn nhấn mạnh thành phố Thủ Đức trong tương lai đang muốn xây dựng thành phố công nghệ cao, tri thức cao thì cần dân cư có chất lượng cao, trình độ cao. Do đó phải tạo ra môi trường sống thu hút lực lượng này. Không nên phát triển khu đô thị hiện đại mà bên cạnh là khu ổ chuột.
 |
| Tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên sẽ chạy dọc thành phố Thủ Đức trong tương lai. Ảnh: Quỳnh Danh. |
Về mặt tiềm năng, KTS này đánh giá đây là vùng đất có nhiều thuận lợi, có nhiều hạ tầng quan trọng, nhiều khu đất trống để phát triển dự án mà không khó khăn về đền bù, giải tỏa. Do đó, phát triển một thành phố mang đậm dấu ấn thế kỷ 21 với hạ tầng kỹ thuật tiên tiến và công trình hiện đại rất khả thi.
Để thực hiện được dự án xây dựng thành phố phía đông văn minh hiện đại, đóng góp cho trên 1/3 GDP thành phố như lãnh đạo thành phố kỳ vọng, KTS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng TP.HCM phải xây dựng được một chiến lược phát triển tốt, và tổ chức phân kỳ kế hoạch thực hiện các dự án với tính khả thi cao.
Dự án xây dựng thành phố Thủ Đức là một dự án dài hạn, có thể kéo dài 20-30 năm. Do đó cần có tư duy đặt ra các mục tiêu và kế hoạch thực hiện cho từng giai đoạn. Không chỉ là quy hoạch kiến trúc mà là kinh tế, xã hội, môi trường, giao thông, hạ tầng…
