“Khi phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật về thuế đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì cơ quan thuế, công chức thuế có thẩm quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can, thực hiện các hoạt động điều tra theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự và pháp luật tổ chức điều tra hình sự”. Đây là một trong những nội dung quan trọng đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến trong Dự thảo Luật quản lý thuế (sửa đổi).
Bộ Tài chính tiếp tục bảo lưu việc xin trao quyền điều tra, khởi tố các hành vi có dấu hiệu tội phạm về thuế đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo Bộ tài chính, do công chức thuế chưa được giao quyền điều tra, nên các vụ vi phạm có dấu hiệu hình sựu phải chuyển sang cơ quan điều tra nhưng tỷ lệ các vụ xử lý thấp, do hành vi vi phạm pháp luật về thuế phức tạp . |
Cơ quan soạn thảo giải thích việc điều tra quy định bổ sung trong Luật quản lý thuế, thực chất là công tác điều tra ban đầu, không chồng chéo với công tác điều tra chuyên sâu của các cơ quan chức năng khác. Quy định này cũng giúp tăng cường sự phối kết hợp với các ban ngành liên quan, tiết kiệm nguồn nhân lực cho hệ thống điều tra hiện hành, và đảm bảo tránh phiền hà cho các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Lý giải về đề xuất trao thêm quyền điều tra, khởi tố hành vi vi phạm thuế cho công chức thuế, cơ quan này cho hay do công chức thuế chưa được giao quyền điều tra, nên toàn bộ các vụ vi phạm có dấu hiệu hình sự đều phải chuyển sang cơ quan điều tra để điều tra, khởi tố vụ án. Tuy nhiên, tỷ lệ các vụ xử lý được còn thấp do hành vi vi phạm pháp luật về thuế phức tạp, diễn ra trên phạm vi rộng, có liên quan đến chứng từ, sổ sách, kế toán, thanh toán...
Bộ Tài chính cũng cho rằng cơ quan công an do hạn chế về lực lượng, không chuyên sâu về chuyên môn nghiệp vụ thuế, không trực tiếp quản lý thông tin nên trong quá trình điều tra, trưng cầu giám định thường bị chậm trễ. Điều này dẫn đến truy thu tiền thuế trốn, tiền thuế chiếm đoạt không kịp thời, tác dụng răn đe ngăn chặn các hành vi vi phạm về thuế bị hạn chế.
Trong trường hợp trao quyền điều tra thuế cho cơ quan, công chức thuế cũng giúp giảm tải khối lượng công việc cho cơ quan điều tra chuyên trách, giúp cho cơ quan điều tra thực hiện điều tra tội phạm trong lĩnh vực thuế hiệu quả hơn. Việc này cũng hạn chế kéo dài thời gian xác minh hành vi vi phạm pháp luật về thuế, tránh để loạt tội phạm...
Như vậy, trong trường hợp có căn cứ cho rằng hành vi vi phạm pháp luật thuế, trốn thuế, trưởng đoàn kiểm tra, trưởng đoàn thanh tra, chi cục trưởng, cục trưởng có thẩm quyền niêm phong hàng hóa, kho, hồ sơ, tài liệu, tạm giữ người, áp giải người vi phạm. Trình tự, thủ tục tạm giữ người, áp giải người vi phạm theo quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính.