Tại họp báo chuyên đề tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động thông quan hàng hóa tại cửa khẩu biên giới phía Bắc, ông Vy Công Tường - Phó cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết tổng lượng xe tồn tại 3 khu vực cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh, Chi Ma là 4.461 xe. Cụ thể, tại cửa khẩu Hữu Nghị tồn 1.389 xe, tại cửa khẩu Tân Thanh tồn 2.456 xe, tại cửa khẩu Chi Ma tồn 616 xe.
Hiện nay, 9 mặt hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc vẫn phải qua kiểm dịch 100% do đó thời gian thông quan lâu. Thời gian tới khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ký kết Nghị định thư về việc giảm tỷ lệ kiểm tra kiểm dịch và thống nhất cơ chế giám sát thì việc thông quan sẽ rất thuận lợi.
 |
| Có khoảng hơn 4.400 xe hàng đang ùn tắc tại các cửa khẩu Lạng Sơn. Ảnh: Thạch Thảo. |
Xuất khẩu chính ngạch chỉ khoảng 30%
Theo ông Tường, hiện nay tỷ lệ xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc tại cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn chỉ chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc.
"Do việc xuất khẩu tiểu ngạch đã có truyền thống từ trước đến nay, hơn nữa Trung Quốc áp dụng chính sách miễn thuế nhập khẩu, miễn thuế VAT đối với cư dân biên giới khi nhập khẩu nông sản từ Việt Nam với mức 8.000 nhân dân tệ/người/ngày, do đó các doanh nghiệp không mặn mà với việc xuất khẩu chính ngạch.", ông nói.
Phó cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết từ ngày 25/11 đến nay, khi Trung Quốc siết chặt các biện pháp phòng chống dịch đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, UBND tỉnh Lạng Sơn đã đàm phán chính quyền huyện Bằng Tường, Yên Minh bàn các biện pháp phòng, chống dịch.
"Hiện, 2 bên đã thống nhất một số biện pháp để thông quan. Theo đó, Trung Quốc đang đề xuất một số biện pháp như xét nghiệm hàng ngày cho lái xe chuyên trách, xét nghiệm toàn thể nhân viên, cán bộ tại cửa khẩu, phun khử khuẩn toàn bộ các cửa khẩu...", ông nói.
Theo ông Tường, tỉnh Lạng Sơn đã có văn bản gửi các tỉnh, thành có lượng nông sản lớn thông báo người dân giảm lượng xe đưa đến cửa khẩu, tập trung tìm thị trường tiêu thụ trong nước.
"Đặc biệt từ nay đến Tết Nguyên Đán, lượng hàng đưa lên nhiều, tuy nhiên lượng hàng thông quan hiện nay chỉ đạt 100 xe/ngày do cửa khẩu Tân Thanh đóng và chưa biết bao giờ Trung Quốc mở cửa trở lại. Do đó, để thông quan hơn 4.000 xe cần nhiều biện pháp đồng bộ", ông nói.
Theo tính toán, nếu Trung Quốc tiếp tục siết chặt các biện pháp phòng, chống dịch tại cửa khẩu, với năng lực thông quan khoảng 100 xe/ngày tại các cửa khẩu ở Lạng Sơn thì cần 44 ngày nữa để giải quyết hơn 4.400 xe hàng đang ùn ứ tại cửa khẩu Lạng Sơn.
  |
Cần khoảng 44 ngày nữa để giải quyết hơn 4.400 xe hàng đang ùn ứ tại cửa khẩu Lạng Sơn. Ảnh: Thạch Thảo. |
Liên quan đến chi phí lái xe, kho bãi của các lái xe tại các cửa khẩu biên giới Lạng Sơn, ông Tường cho biết việc này do các doanh nghiệp đầu tư, Sở Tài Chính tỉnh phê duyệt. "Hiện nay có nhiều lái xe nằm tại cửa khẩu đến 20 ngày. Do đó, các ngành đang báo cáo đề nghị Sở Tài chính điều chỉnh giảm mức phí cho doanh nghiệp", ông nói.
Ngoài ra, từ tháng 7, UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh kho bãi chuẩn bị chỗ ăn nghỉ cho lái xe bằng cách xây dựng nhà lán, tôn. "Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã đang đầu tư xây dựng khu trung chuyển khoảng 150 ha với sức chứa hơn 1.000 xe. Tương lai sẽ giải quyết được vấn đề ách tắc", ông nhìn nhận.
'Cần tạo niềm tin phòng chống dịch cho Trung Quốc'
Về giải pháp tháo gỡ ách tắc tại cửa khẩu hiện nay, ông Tường cho biết hiện nay phía Trung Quốc đề nghị các cơ quan chức năng của Việt Nam làm sao ngăn chặn ngay dịch bệnh tại cửa khẩu. "Nếu không xảy ra các ca nhiễm mới đối với cán bộ công chức làm việc, nhân viên lao động tại cửa khẩu thì phía Trung Quốc sẽ nới lỏng", ông nói.
Do đó, lãnh đạo Cục Hải quan Lạng Sơn cho rằng chúng ta phải tạo được niềm tin trong quá trình triển khai công tác phòng, chống dịch Covid-19 cho Trung Quốc. Hiện nay, tỉnh Lạng Sơn đang tích cực chỉ đạo các cơ quan chức năng tích cực thực hiện đồng bộ các giải pháp xét nghiệm toàn bộ nhân viên, cán bộ, người lao động tại cửa khẩu. Đồng thời tiến hành xét nghiệm hàng ngày đối với lái xe chuyên trách, người lao động xét nghiệm 3 ngày/lần... và thông báo kết quả cho Trung Quốc biết.
"Khi tạo niềm tin trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 thì việc thông quan sẽ trở lại bình thường như thời điểm trước tháng 12. Theo đó, việc thông quan sẽ xuất được 400-500 xe", ông nói.
Chúng ta phải tạo được niềm tin trong quá trình triển khai công tác phòng, chống dịch Covid-19 cho Trung Quốc.
Ông Vy Công Tường - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn.
Tương tự, ông Âu Anh Tuấn - Quyền cục trưởng Cục giám sát quản lý về hải quan cho rằng Trung Quốc ngày càng đưa ra các quy định khắt khe đối với hàng hóa nhập khẩu.
Theo ông, giải pháp cấp bách hiện nay là phía Trung Quốc phải nới lỏng các biện pháp phòng, chống dịch. Đồng thời cần sự phối hợp các cơ quan, bố trí thủ tục, mở rộng kho bãi, tăng thời gian thủ tục, kéo dài thời gian cửa khẩu...
Về phía Quảng Ninh, ông Trần Quang Trung - Phó cục trưởng Cục Hải Quan tỉnh Quảng Ninh - cho biết hiện tại, trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, tình trạng ách tắc hàng hóa không nghiêm trọng như tỉnh Lạng Sơn.
Hiện Cục Hải Quan đang tiếp tục chỉ đạo thực hiện trực 24/24 để hướng dẫn, thông tin đến doanh nghiệp và giải quyết thủ tục hải quan. Đề nghị tăng thời gian thông quan, tạo thuận lợi thông quan. "UBND tỉnh đã họp yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kho bãi phải chia sẻ các khó khăn của doanh nghiệp, phương tiện", ông nói.
"Tại lối mở Cầu Phao Km 3+4 thuộc TP Móng Cái, trước đó, hàng hóa xuất khẩu nông thủy sản thu 200.000 đồng/ngày nhưng gần đây giảm thu còn 100.000 đồng/ngày. Tại bãi tập kết trước đây thu phương tiện nhập vào 400.000 đồng/ngày, đối với phương tiện đã lưu hồ sơ mức thu còn 200.000 đồng/ngày", ông nói.
Ông Trung cho biết những tháng trước tại cửa khẩu Đồng Mô, Đông Hưng, phía Trung Quốc đã có thông báo tạm dừng do lỗi thông quan. Đối với mặt hàng thanh long, tôm đông lạnh Trung Quốc tiến hành kiểm tra cả bao bì.
"Hy vọng sau khi việc kiểm soát dịch bệnh, Trung Quốc sẽ sớm nới lỏng để việc thông hoạt động bình thường trở lại. Còn về phía cơ quan chức năng Hải quan Việt Nam không có vướng mắc, luôn tạo điều kiện thuận lợi cho công tác thông quan", ông nói.
